Atlas dobrych praktyk – 25 historii o działaniach, które zmieniły życie lokalnych społeczności [patronat ngo.pl]
W Kluczborku powstał punkt z jedzeniem dla potrzebujących, w Toruniu powołano rady osiedli, w powiecie olkuskim powstał rezerwat przyrody. „Atlas dobrych praktyk” to 25 historii o współpracy społeczników z samorządowcami, które wydarzyły się w ramach akcji Masz Głos Fundacji Batorego i zbiór inspiracji, jak skutecznie dbać o potrzeby mieszkańców. To ważne, bo w wielu miejscach pandemia zwiększyła dystans pomiędzy urzędem gminy a mieszkańcami.
„Działać społecznie, to znać potrzeby swojego otoczenia, szukać rozwiązań, ale też być gotowym do współpracy, również z lokalnymi władzami. To zwiększa skuteczność działania, daje poczucie wpływu, bo lokalna władza może zdecydować o np. zbudowaniu ścieżki rowerowej, organizacji świetlicy czy dodatkowych zajęciach w szkole. Może pomóc nagłośnić sprawę albo wesprzeć ją finansowo. Dla samorządowców współpraca z aktywistami to dawka wiedzy o potrzebach mieszkańców, pomysły na rozwiązanie wielu lokalnych problemów oraz ręce gotowe do pracy. Na tej współpracy wszyscy mogą skorzystać”, mówi Joanna Załuska, dyrektorka akcji Masz Głos Fundacji Batorego.
Potrzeba współpracy
Znaczenie relacji mieszkańców i władz samorządowych szczególnie widać teraz, gdy pomoc uchodźcom z Ukrainy opiera się na sile lokalnych wspólnot. Niestety epidemia „oddaliła” wiele urzędów od mieszkańców, coraz chudsze są też budżety lokalne – zmniejsza się pula pieniędzy na m.in. usługi publiczne, edukację, konkursy dla organizacji społecznych. Tymczasem raport Fundacji Batorego „Polki i Polacy o samorządności” z maja 2022 roku pokazuje, że mieszkańcy polskich miast, miasteczek i wsi oczekują, że władza lokalna będzie bliżej nich. Tę bliskość ułatwić może zainteresowanie samorządowców działaniami oddolnymi, które są inspirowane przez organizacje społeczne i grupy nieformalne. To pole do zagospodarowania i do ponownego zadzierzgnięcia relacji z mieszkańcami.
Sprawdzone sposoby
„Atlas dobrych praktyk” jest więc publikacją na ten czas. Na przykładzie 25 oddolnych inicjatyw pokazuje, że współpraca mieszkańców i władz jest możliwa i przynosi wymierne korzyści lokalnym wspólnotom. Podpowiada tematy i kierunek działań aktywistom, samorządowcom pokazuje, że aktywny mieszkaniec nie jest taki straszny. Może zainspirować do tego, jak szukać sojuszników inicjatywy, jak ich pozyskiwać i tworzyć lokalną sieć współpracy, aby pomysł na działanie doszedł do skutku. Dobrze pokazuje, jak zbudować współpracę z władzą samorządową za pomocą zarówno powszechnie znanych metod partycypacji, jak i tych mniej standardowych, opartych na relacjach i silnym zapleczu społecznym. „Atlas dobrych praktyk” zawiera także sposoby prowadzenia działań komunikacyjnych w mediach tradycyjnych i mediach społecznościowych, konieczne w aktywności lokalnej, aby zaprosić mieszkańców i mieszkanki do współpracy.
Wszystkie inicjatywy opisane w „Atlasie dobrych praktyk” to działania, za które ich realizatorzy zostali uhonorowani w 2021 roku nagrodami: Super Samorząd i Super Głos akcji Masz Głos Fundacji Batorego. W „Atlasie” można je czytać według kolejności treści, ale też znaleźć na interaktywnych mapach i rozwijać na podstawie lokalizacji. Opisane projekty dotyczą: Kluczborka i Krapkowic (opolskie), Pawonkowa i Katowic (śląskie), Torunia (kujawsko-pomorskie), Jadowa, Sochaczewa i Radomia (mazowieckie), Zalesia i Nowej Huty (małopolskie), Pruszcza Gdańskiego i sołectwa Czaple (pomorskie), Gorzowa Wielkopolskiego i Sieniawy Żarskiej (lubuskie), Bogusławic (dolnośląskie), Konina, Śremu, gminy Suchy Las, Jezior (wielkopolskie), Łap-Dębowiny i Białegostoku (podlaskie), Krosna i Rzeszowa (podkarpackie), Lublina (lubelskie), sołectwa Radomyśl (zachodniopomorskie).
Akcja Masz Głos to projekt wspierania aktywności lokalnej, który Fundacja Batorego realizuje w całej Polsce przy wsparciu partnerów regionalnych: Homo Faber, Stowarzyszenia Aktywności Obywatelskiej Bona Fides, Fundacji Aktywności Lokalnej, Fundacji Laboratorium Badań i Działań Społecznych SocLab, Stowarzyszenia Rozwoju Inspiracje.
Źródło: akcja Masz Głos
