Jak pan Andrzej zorganizował seniorów w Pawonkowie [patronat ngo.pl]
Czasami na wstępie trudno przewidzieć, ile dobrego może wydarzyć się, jeśli spotkają się właściwi ludzie: wójtka, dla której mieszkańcy to szansa, a nie przeszkoda, i senior, który zamiast narzekać na brak oferty dla seniorów, bierze sprawy w swoje ręce i zaczyna budować środowisko. Historia z Pawonkowa to opowieść o charyzmie, współpracy i zaufaniu, które się opłaca.
Najpierw był zbieg okoliczności
W 2021 roku do udziału w akcji Masz Głos – projekcie Fundacji Batorego, zgłosił się senior z Pawonkowa (woj. śląskie), który chciał zaktywizować osoby starsze w swojej gminie, bo jak dotąd nie działała żadna grupa seniorów w jego miejscowości.
„Widziałem konieczność kontaktów osób starszych z rówieśnikami, wyjścia z domu, zaangażowania się w życie miejscowości – mówi Andrzej Kumor. – Sami z żoną nie spotkaliśmy się wcześniej z żadnymi ciekawymi propozycjami działań dla naszej grupy wiekowej. Bardzo zależało mi na zaangażowaniu osób starszych w działanie”.
A że akcja Masz Głos, której patronem medialnym jest portal Ngo.pl, pomaga aktywistom rozwinąć działania we współpracy ze wspólnotą samorządową, pan Andrzej trafił pod właściwy adres.
W tym samym czasie w gminie zaczął działać Klub Senior+, który początkowo prowadzili pracownicy Ośrodka Pomocy Społecznej. Wójtka gminy – Joanna Wons-Kleta, od początku chciała, żeby za organizację Klubu w pełni odpowiadali sami seniorzy. Najlepiej znają swoje potrzeby i to, w jaki sposób na nie odpowiedzieć. Kiedy otrzymała list z akcji Masz Głos informujący o tym, że pan Andrzej jest jej uczestnikiem – co jest standardowym działaniem akcji Masz Głos i często pierwszym krokiem w stronę wzmacniania lokalnych relacji uczestników, zaprosiła go na spotkanie i włączyła do przygotowania inauguracyjnego spotkania Klubu.
Samodzielność się opłaca
Zaufanie okazane społecznikowi opłaciło się. W spotkaniu inauguracyjnym Klubu uczestniczyło ponad 40 osób. Zadziałał efekt nowości. Na kolejnych spotkaniach, organizowanych jeszcze przez OPS, pojawiało się już tylko po kilkanaście osób. Pan Andrzej zaczął intensywnie działać, aby zwiększyć zaangażowanie seniorów w życie Klubu. Rozmawiał z nimi na ulicach, w sklepach, na osiedlu. I tak w krótkim czasie przekonał seniorów oraz seniorki do samodzielnego prowadzenia zajęć w Klubie w dziedzinach, które są ich pasją; początkowo robili to opłacani instruktorzy z zewnątrz.
Po kilku miesiącach od otwarcia Klubu jego gospodarzami stali się wyłącznie seniorzy. Opracowali system otwierania i zamykania Klubu, regularnie uaktualniali też jego program i grafik zajęć.
Seniorzy z inicjatywą
W tamtym czasie w zajęciach Klubu Seniora+ systematycznie uczestniczyło ponad 40 osób. Zaczęły prężnie działać grupy zainteresowań (m.in. grupa gimnastyczno-kijkowa, rękodzielniczo-kosmetyczna, wokalna, kulinarno-wypiekowa i medialno-komputerowa). Wszystkie bezpłatnie prowadzili pawonkowscy seniorzy.
Aby wzmocnić zaangażowanie i współodpowiedzialność za wspólną przestrzeń, seniorzy wyszli z propozycją partycypacji w kosztach związanych z organizowanymi akcjami typu andrzejki, rozmowy przy kawie, spotkanie opłatkowe czy wyjazdy na wycieczki, np. do Parku Wodnego w Tarnowskich Górach. Mieli też skarbonkę na kawę czy ciasto. Założeniem lidera Klubu, pana Andrzeja, było także zintegrowanie grupy ze społecznością lokalną, stąd angażowanie seniorów w spotkania z pisarzami, społecznikami lokalnymi oraz osobami, które promują region.
Przedsiębiorczość pana Andrzeja to nie przypadek. Gdy tylko może, uczestniczy w różnych formach szkoleń i warsztatów dla trzeciego sektora – można go spotkać na webinariach akcji Masz Głos, Forum Praktyków Partycypacji, przeczytać jego publikacje na stronie akcji Masz Głos. Długofalowe działanie procentuje tym, że zbudował relacje z różnymi lokalnymi środowiskami (aktywistami, wójtką, mediami). Dziś śmiało może uczyć innych, jak zachęcić mieszkańców do działania.
Joanna Wons-Kleta i Andrzej Kumor zostali docenieni nagrodą Super Samorząd Fundacji Batorego za modelowe i aktywne poszukiwanie innowacji w zarządzaniu na zasadach partnerskich. Wójtka weszła w kontakt z seniorami i przekazała im – zgodnie z zasadą pomocniczości – prowadzenie Klubu Seniora. Dzięki temu seniorzy zaczęli działać w pełni samodzielnie, bez ingerencji władz gminy.
Więcej w „Atlasie dobrych praktyk”
Źródło: akcja Masz Głos