Publicystyka - ngo.pl

Aktualne informacje o realizacji Strategii Warszawa 2030 przekazała Paulina Nowicka-Karpińska, Pełnomocniczka Prezydent ds. strategii rozwoju miasta z Biura Strategii i Analiz.

Nad częścią programów i projektów trwają prace (m.in. na nową edycją Programu ochrony środowiska na lata 2025-2030 – trwa właśnie I etap konsultacji, przed powstaniem programu, zostały do nich zaproszone organizacje działające w KDS-ach, Program Poprawy jakości ważnych przestrzeni publicznych – na ukończeniu, Program zrównoważonej mobilności do 2026 – na ukończeniu, Twórczy potencjał mieszkanek i mieszkańców Warszawy – na ukończeniu), część została zaktualizowana (Kultura blisko domu – w 2024 r. m.in. uproszczono wskaźniki) lub czeka je aktualizacja (np. Rozwijamy nasz twórczy potencjał – zostaną wprowadzone zmiany związane z układem celów i uproszczeniem wskaźników). Są i takie, nad którymi prace zostały zawieszone. Dotyczy to m.in., Program zrównoważonej mobilności, czy Usługi blisko domu,

– Prace nad programem bardzo długo trwały i przygotowana diagnoza się zdezaktualizowała – tłumaczyła Paulina Nowicka-Karpińska, dodając, że zmiany ustawowe wymuszają na samorządzie Warszawskim rewizję struktury dokumentów strategicznych.

Porzucono natomiast prace nad programem Inspirujemy świat.

 – Po rozpoczęciu wojny w Ukrainie, biuro odpowiedzialne za przygotowanie i realizację tego programu musiało się zająć się innymi sprawami – wyjaśniła Paulina Nowicka-Karpińska.

Przyjęta została Polityka rozwoju gospodarczego, trwają prace nad Polityką edukacyjną, a prace nad Polityką żywnościową  – zawieszone.

Więcej informacji o Strategii Warszawa2030 >

Miasto st. Warszawa przygotowuje się do zaktualizowania Strategii Rozwoju Miasta. Jest to związane z krajową reformą planowania przestrzennego (dlatego m.in. zawieszone prace nad nowym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy). Nowe przepisy wymagają, aby samorządy przygotowywały strategie rozwoju gminy (jako dokument ustawowy). W Warszawie powstawała Strategia, ale była budowana zgodnie z lokalnymi ustaleniami i potrzebami. Obecnie będzie musiała odpowiadać na wymogi ustawowe.

W trakcie dyskusji po prezentacji informacji o realizacji Strategii członkowie i członkinie Warszawskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego podnieśli kilka kwestii.

– Piszemy wspaniałe programy, ale życie jest obok. Co mi z nich, gdy nie mam z tego korzyści – mówiła Maria Pokój, zwracając uwagę na trudności z dostępem do oferty kulturalnej i sportowej na prawym brzegu Wisły. – Twórczy potencjał gaśnie w mieszkańcach, gdy to widzą.

– Jak można zwiększyć udział komisji dialogu społecznego w tworzeniu dokumentów strategicznych do programów? – pytał Bartłomiej Włodkowski, powołując się na przykład BKDS działającej przy Biurze Edukacji. Organizacje tam skupione miały okazję brać udział w przygotowaniach założeń do polityki edukacyjnej. – Obecnie sposób tworzenia jest już zupełnie inny, możemy zgłaszać uwagi do konkretnych rozwiązań, zapisów, wskaźników.

Sylwester Biraga zauważył, że nawet jeśli dany BKDS miał okazję pracować nad programem lub zapoznać się z nim, to nie znaczy, że organizacje z danej branży go znają. Mówił przy tym o programie Kultura blisko domu.

– Cały czas mam wrażenie, że organizacje kulturalne go nie realizują. Nie dotarło do organizacji, że jest taki program. A nawet jeśli wiemy, że jest, nie znamy szczegółów i nie wiemy, jak się włączać – mówił Sylwester Biraga.

Paulina Nowicka-Krupińska zadeklarowała, że uczuli biura, aby zwracały na to uwagę i włączały KDS w prace nad nową strategią, a także by koordynatorzy programów zgłosili się do KDS-ów i przedstawili programy organizacjom.

Witek Hebanowski zaproponował, aby rozważyć udział przedstawiciela lub przedstawicielki Biura Strategii i Analiz w pracach WRDPP. Zaapelował jednocześnie, aby biura, które opiekują się danym wycinkiem Strategii umiały zlecać pracę i włączać w nią organizacje.

– Mamy wiele organizacji, które znają się na policy making, nie tylko na działaniu – mówił Witek Hebanowski. Zwrócił też uwagę, że chociaż Warszawę wskazuje się jako lidera konsultacji społecznych, to raczej wynika z ilości procesów konsultacyjnych, a nie ich jakości. – Powinniśmy się skupiać na dokumentach programowych, one wyznaczają na co powinny iść środki.

Jego zdaniem dokumenty programowe powinny krytycznie opisywać rzeczywistość: co nie działa i jaką jakościową zmianę należy wprowadzić

– Czy mamy pomysł, jak to chcemy zmienić realnie? Co realnie znaczy, że mieszkańcy mogą wpływać – pytał Witek Hebanowski.

Paulina Nowicka-Krupińska przyznała, że bez otwartego rozmawiania o problemach, nie będzie można dobrze opisać zjawiska.

Katarzyna Adamska-Dutkiewicz podjęła temat promocję Strategii i informowanie o niej.

– Czy Wam zależy na promocji? Na pokazaniu celów Strategii w kontekście tego, co już zostało zrealizowane? – pytała.

Paulina Nowicka-Krupińska przyznała, że przy wprowadzaniu Strategii podjęto decyzję, aby nie komunikować o niej wprost do mieszkańców i mieszkanek Warszawy, ponieważ nie jest to dla nich interesujące. Powstał natomiast praktyczny poradnik do komunikacji, w którym znajdują się wskazówki, jakich słów i zdjęć używać do opisywania Strategii.

– Zapewne otworzy się na ten temat nowa dyskusja w związku z nową edycją strategii i regułami planowania przestrzennego – stwierdziła Pełnomocniczka ds. strategii.

Paulina Nowicka-Krupińska zapowiedziała kolejna wizytę na posiedzeniu WRDPP w czerwcu, gdy będzie już można nieco więcej powiedzieć o pracach nad nową strategią.

W drugiej części marcowego posiedzenia Warszawska Rada Działalności Pożytku Publicznego rozmawiała o polityce lokalowej wobec organizacji pozarządowych.  

Beata Wrońska, zastępczyni dyrektora Biura Polityki Lokalowej przedstawiła informacje na temat lokali użytkowych wynajmowanych przez Miasto organizacjom pozarządowym.

Z danych zebranych przez BPL wynika, że:

• organizacje pozarządowe wynajmują 927 lokali (co stanowi ponad 10% wszystkich wynajmowanych przez Miasto), ponad połowa z nich wynajmowana jest w Śródmieściu;
• średnia stawka czynszu (dla wszystkich dzielnic) wynosi 16,73 zł za metr (np.: w Śródmieściu stawka wynosi 23,60 zł, na Wilanowie – ponad 16 zł, na Pradze Południe – ponad 12 zł, na Woli i we Włochach – ponad 11 zł, na Pradze Północ i na Bielanach – ponad 10 zł, w pozostałych dzielnicach od ponad 8 zł do ponad 6 zł. Najniższe stawki są w Rembertowie i na Ursynowie – ponad 6 zł). Organizacje nie wynajmują lokali na Bemowie, Białołęce i w Wesołej.
• 144 umowy są podpisane na 3 lata, większość umów jest podpisana na okres powyżej 3 do 5 lat (531 umów) lub na czas nieoznaczony (103 umowy); od ponad 5 do poniżej 10 lat – jest 20 umów oraz 98 umów na 10 lat.
• 31 lokali jest zajmowanych przez organizacje bezumownie (tzn. że umowy wygasły lub zostały wypowiedziane, a organizacja nadal zajmuje lokal)

Informacje o możliwościach i zasadach wynajęcia lokalu użytkowego przez organizacje pozarządowe znajdują się na stronie: https://biznes.um.warszawa.pl/najem-na-rzecz-ngo4

Beata Wrońska zadeklarowała, że Biuro Polityki Lokalowej chętnie będzie pomagać organizacjom w razie problemów w komunikacji z dzielnicowymi Zarządami Gospodarki Nieruchomościami.

– W razie problemów, proszę się zgłaszać do Biura. Możemy pomóc, ale często sprawy trafiają do nas zbyt późno – mówiła zastępczyni dyrektorka Biura. –  Przy prawie tysiącu lokali zawsze jest ryzyko wystąpienia konfliktów. Chcielibyśmy się angażować na etapie, gdy jeszcze jest szansa na ich rozwiązanie.

WIĘCEJ o wynajmie lokali miejskich dla organizacji pozarządowych >

– Zarządzenie i zasady najmu dla organizacji są bardzo dobre, ale na styku z ZGN-ami pojawiają się problemy, dlatego dziękuję za tę deklarację pani dyrektor – powiedział Sylwester Biraga, który jednocześnie, w mieniu zespołu ds. lokali, działającego w Radzie, poinformował, że na ukończeniu są prace nad opracowaniem wyników ankiety, którą zespół rozesłał do organizacji wynajmujących lokale od Miasta.

– Będziemy chcieli się wtedy spotkać z Paniami, aby porozmawiać o tym, co z tej ankiety wynika – mówił Sylwester Biraga.

Informacja o ankiecie >

Jednym z problemów, na które zwracały uwagę organizacje, które wypełniły ankietę jest tzw. podnajem na godziny (gdy organizację, która nie jest najemcą chce wynająć przestrzeń w lokalu wynajmowanym przez inną organizacje na krótki czas, np. kilka godzin).

– Aby zrobić to w zgodzie z prawem, wymaga to uruchomienia machiny biurokratycznej – zauważył Sylwester Biraga.

Anna Gierałtowska zwróciła z kolei uwagę na inny problem: trudności z rozliczeniem nakładów poniesionych na remonty miejskich lokali.

– Moja organizacja w kilku lokalach zrobiła remonty, które podwyższyły ich standard. Nigdy nie rozliczono nam tego remontu w czynszu. Być może dlatego, że czynsz był preferencyjny. Czy jakaś organizacja kiedykolwiek uzyskała tę obniżkę? – pytała Anna Gierałtowska.

Z ankiet dot. lokali, wypełnionych przez 121 organizacji, wynika, że 55 przeprowadziło remonty, a 11 uzyskało obniżkę z tego tytułu.

– Jeśli się nie udało rozliczyć w trakcie najmu, to powinno to zadziałać po zakończeniu umowy – wyjaśniała Beata Wrońska, podkreślając jednak, że każda sprawa jest indywidualnie rozpatrywana. – Zakładam, że niechętnie się do tego podchodzi, ale to jest państwa prawo, aby złożyć taki wniosek. A jeśli go nie uznano, to chciałabym wiedzieć, dlaczego nie, skoro trwale podniesiono standard lokalu.

– Bardzo często się zdarza, że nie ma z czego obniżyć czynszu, ponieważ jest on już na poziomie kosztów utrzymania – dodał Jarosław Karcz, burmistrz Włochów. – Zdajemy sobie sprawę z tego problemu ale nie ma takiego paragrafu, na podstawie którego Miasto może przekazać pieniądze na remont lokalu. Może trzeba rozważyć dotację na ten cel.

– W dotacji na realizacje zadania publicznego można uwzględnić koszy przystosowania lokalu, ale może trzeba wrócić do konkursów, które już kiedyś były na rozwój instytucjonalny – powiedziała Aldona Machnowska-Góra.

Sylwester Biraga przytoczył przykład swojej organizacji, której udało się wynegocjować i podpisać z ZGN-em porozumienie remontowe, ale wstępna wycena wykonawcy robót była trzy razy większa niż ta zakładana.

– Musieliśmy odstąpić od porozumienia, bo nie byłoby z czego odliczać. Jesteśmy w błędnym kole. ZGN-y nie mają pieniędzy na remonty lokali użytkowych. Może nowa unijna pespektywa finansowa coś zmieni, może KPO? – pytał Biraga. Jednak, aby skorzystać ze środków dostępnych w KPO warunkiem jest posiadanie wieloletniej umowy na wynajem.  

Piotr Kaliszek skomentował także dane podane przez BPL, dotyczące wynajmu bezumownego.

– To bardzo przykre, że zdarzają się przypadki, gdy organizacja zajmuje lokal bez umowy i nie chce go opuścić.

Mimo, że liczba takich przypadków nie jest duża (31), to jednak wpływa to na postępowanie ZGN-ów o wprowadzanie różnych zabezpieczeń.

– Tracą na tym pozostałe organizacje– mówił Piotr Kaliszek. – Czasami są wprowadzane drakońskie i trudne regulacje, aby tylko się zabezpieczyć przed takimi sytuacjami. Warto się zająć tymi przypadkami i zastanowić, czy to jest najlepszy sposób, aby się zabezpieczyć przed tymi, którzy to robią nieładnie.

Maria Pokój zaproponowała, aby stworzyć dla organizacji, które wykazują wolę wyjścia z tej sytuacji – program oddłużenia (na przykładzie programu oddłużenia dla mieszkańców), a Witek Hebanowski zauważył, że być może powinno być to uzależnione od tego, co się dzieje w danym lokalu i na ile jest to działalność ważna dla mieszkańców dzielnicy (a niekoniecznie prowadzenie biura).

Witek Hebanowski zaproponował także, aby rozważyć zaproszenie przedstawicieli ZGN-ów z poszczególnych dzielnic i zorganizować międzydzielnicowe forum, by porozmawiać, jak ta współpraca wygląda i jak może wyglądać w przyszłości.

Witek Hebanowski poinformował także o przygotowaniach do Okrągłego Stołu dla Warszawy – debaty przed wyborami samorządowymi. W organizację tego wydarzenia są zaangażowani także członkowie i członkinie WRDPP.

–  To eksperymentalna formuła, w której chcemy rozmawiać o Warszawie i zapytać środowiska pozarządowe, jak sobie wyobrażają współpracę z samorządem.

Więcej informacji o Okrągłym Stole dla Warszawy >