Publicystyka - ngo.pl

Grupa robocza ds. uproszczeń prawnych dla organizacji pozarządowych powołana przez Przewodniczącą Komitetu ds. pożytku publicznego rozpoczęła prace w czerwcu. Składa się z 44 przedstawicielek i przedstawicieli organizacji pozarządowych, samorządów terytorialnych, administracji rządowej, ekspertek i ekspertów, którzy mają wypracować propozycje zmian prawnych ułatwiających działalność organizacji pozarządowych. Grupa robocza jest ciałem opiniująco-doradczym dla Przewodniczącej Komitetu ds. pożytku publicznego i zgodnie z zarządzeniem powołującym grupę, podejmuje decyzje w formie ustaleń, które przedkłada Przewodniczącej Komitetu ds. pożytku publicznego.

Do końca września grupa odbyła trzy wspólne posiedzenia oraz kilkadziesiąt spotkań w ramach 10 zespołów tematycznych, na które podzielili się jej członkowie. Są już pierwsze efekty pracy grupy, która na posiedzeniu 19 września przyjęła dwa, istotne dla sektora pozarządowego ustalenia.

Pierwsze dotyczy zmiany zakresu zwolnienia dochodów organizacji pozarządowych z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Zwolnione z tego podatku są obecnie dochody organizacji pożytku publicznego przeznaczone na działalność statutową. Organizacje nie mające statusu OPP mogą korzystać ze zwolnienia z CIT tylko, jeżeli przeznaczą dochody na działalność określoną w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Są to: działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego. 

Ten katalog celów został określonych jeszcze w latach 90. XX wieku i z pewnością nie przystaje do obecnej rzeczywistości, jest o wiele węższy niż sfera pożytku publicznego określona w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, opisuje działania organizacji używając określeń, które nie są definiowane prawnie, mogą więc być różnie interpretowane przez administrację państwową. Z tych m.in. powodów środowisko organizacji pozarządowych od kilku lat postulowało zmianę zakresu zwolnienia z podatku CIT.

Grupa robocza nie tylko zaproponowała zmianę w zakresie zwolnienia z podatku CIT, ale także konkretne rozwiązanie, czyli odejście od zwolnienia przedmiotowego na rzecz zwolnienia podmiotowego dla organizacji pozarządowych.

Z takiego zwolnienia podmiotowego korzystają obecnie związki zawodowe, społeczno-zawodowe organizacje rolników, izby gospodarcze, organizacje pracodawców czy partie polityczne. Grupa przedstawiła konkretną propozycję zmiany w ustawie o podatku CIT, która wprowadza zwolnienie podmiotowe dla organizacji pozarządowych. Postulat przedstawiony przez grupę w sposób istotny ułatwia działalność organizacji pozarządowych, bez względu na cele prowadzonej działalności statutowej, jest zachętą to podejmowania aktywności obywatelskiej, eliminuje także uznaniowość w ocenie prawa do korzystania ze zwolnienia ze strony organów państwa.

Drugi postulat grupy dotyczy podjęcia przez rząd działań mających na celu wprowadzenie możliwości szybkiej rejestracji stowarzyszeń. Środowisko organizacji pozarządowych kilka lat temu wypracowało propozycje rozwiązań umożliwiających internetową rejestrację stowarzyszenia w ciągu 24 godzin, analogicznie do działającego od kilkunastu lat systemu S24 dotyczącego rejestracji spółek, np. spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Dzięki petycji złożonej w tej sprawie, sejmowa Komisja ds. petycji przygotowała i złożyła do Marszałka Sejmu projekt ustawy, który służyłby wdrożeniu systemu szybkiej rejestracji stowarzyszeń. Stało się to w styczniu, ale od tego czasu prace nad projektem zamarły.

Stąd też grupa robocza postanowiła zwrócić się do Przewodniczącej Komitetu ds. pożytku publicznego z postulatem podjęcia przez rząd działań służące niezwłocznemu wprowadzeniu możliwości szybkiej rejestracji stowarzyszeń. Co ciekawe, przedstawiciele koalicji oraz – co rzadko się zdarza – obecnej opozycji dotychczas zgodnie pozytywnie oceniali sam postulat, jak i wypracowane przez środowisko organizacji propozycje służące jego wdrożeniu. Wprowadzenie szybkiej rejestracji ułatwiłoby i przyspieszyło zakładanie stowarzyszeń, które są obecnie najczęściej wykorzystywaną przez obywatelki i obywateli formą wspólnej aktywności.

Dzięki grupie roboczej na stole są gotowe propozycje rozwiązań, które nie tylko ułatwią działalności organizacji pozarządowych, ale zachęcą obywateli do jej podejmowania. Teraz ruch należy do rządu.