Ministra Ziobro trudno będzie przekonać do zamiany egoistycznych ambicji politycznych na realizację interesu obywateli. Tym bardziej istotne jest, by kulturę prawną i uznanie dla kwestii praworządności wykuwać na każdej rozprawie, każdą decyzją procesową sądu i każdym słowem wypowiadanym w łańcuchu sędziowskim.
5 maja w portalu ngo.pl wystartował blog "PrAwokacje Izdebskiego"
W Portalu Organizacji Pozarządowych Ngo.pl wystartował blog Krzysztofa Izdebskiego – prawnika, aktywisty, eksperta Fundacji im. Stefana Batorego oraz Open Spending EU Coalition. W "PrAwokacjach Izdebskiego" Krzysztof będzie komentował bieżące wydarzenia ważne dla organizacji społecznych i praw człowieka.
– Gdy sytuacja będzie tego wymagać, przekaz będzie poważny. Gdy znajdę powód do śmiechu, to spróbuję podzielić nim z Wami. Będę trzy do czterech razy w miesiącu odnosił się do bieżących wydarzeń ważnych dla organizacji społecznych i praw człowieka – mówi autor. Przy okazji codziennej prasówki polecamy więc śledzić stronę ngo.pl, gdzie regularnie odtąd pojawiać będą się komentarze Krzysztofa Izdebskiego.
Dużo emocji w zeszłym tygodniu wzbudził wyrok w sprawie znanej piosenkarki, która przed laty szukała wody na pustyni, a obecnie mierzyła się z wymiarem sprawiedliwości po przyłapaniu jej na jeździe samochodem po spożyciu. I to wcale nie wody. Zdaniem niektórych wyrok jest zbyt niski, inni twierdzą, że właściwy. Krytykowane było też uzasadnienie wyroku, szczególnie w kontekście tego, że sugerowało, że łagodniejsze podejście sędzi do oskarżonej wynikało z dorobku artystycznego wokalistki. A to z kolei wywołało dyskusję, czy każdy rzeczywiście jest równy wobec prawa. Nie będę jednak roztrząsać tego konkretnego przypadku. Jest dla mnie kolejnym pretekstem do systemowej refleksji na temat obrazu sądów i sędziów w społeczeństwie.
To się nie mogło udać
Idzie już szósty rok tzw. reformy sądownictwa autorstwa Zbigniewa Ziobry i jego współpracowników z obozu Zjednoczonej Prawicy. Czy sądy działają lepiej? Nie. Widzi to każda osoba, która musi czekać wiele lat na rozstrzygnięcie sprawy. Czy problemy, które je trawiły przed 2015 r. zostały rozwiązane? Nie, wręcz przeciwnie. Według badań opublikowanych w 2021 r. przez prof. Jacka Kurczewskiego w 2014 roku 52 procent badanych Polaków deklarowała zaufanie do wymiaru sprawiedliwości. W końcu 2021 roku było to zaledwie 38 procent. A mowa tu głównie o sądach powszechnych. W przypadku „zhackowanego” przez władze Trybunału Konstytucyjnego, według badania CBOS z marca 2022, w porównaniu z rokiem 2020 nastąpił spadek zaufania o 18 pkt. procentowych przy wzrośnie nieufności o 32 punkty.
Ta „reforma” nie miała prawa się udać, bo jest nastawiona nie na zwiększenie efektywności sądownictwa i poprawę komunikacji na linii sędziowie – obywatele, tylko na podporządkowanie sobie trzeciej władzy tej drugiej – stanowiącej większość w Sejmie.
W efekcie dochodzi nie tylko do naruszeń niezawisłości sędziów, ale i ograniczenia możliwości ochrony swoich praw przez obywateli. I to jest problem systemowy, który w dużym stopniu wpływa na ocenę wymiaru sprawiedliwości.
Ale nie można też przymykać oczu na inny problem.
Mimo wielu prób i inicjatyw, nie udało się odszukać drogi do skutecznej komunikacji sędziów ze społeczeństwem.
Do sądzenia nie wystarczy świetna znajomość prawa. Równie ważne są empatia i rozumienie emocji społecznych (co nie jest tożsame z bezrefleksyjnym poddawaniem się im). Tak też buduje się obraz wymiaru sprawiedliwości. Ministra Ziobro trudno będzie przekonać do zamiany egoistycznych ambicji politycznych na realizację interesu obywateli. Tym bardziej istotne jest, by kulturę prawną i uznanie dla kwestii praworządności wykuwać na każdej rozprawie, każdą decyzją procesową sądu i każdym słowem wypowiadanym w łańcuchu sędziowskim.
Krzysztof Izdebski – ekspert Fundacji im. Stefana Batorego oraz Open Spending EU Coalition. Członek Rady Programowej Archiwum Osiatyńskiego. Stypendysta Marshall Memorial, Marcin Król i Recharge Advocacy Rights in Europe. Jest prawnikiem, absolwentem Uniwersytetu Warszawskiego i specjalizuje się w dostępie do informacji publicznej, ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego oraz wpływie technologii na demokrację. Posiada szerokie doświadczenie w budowaniu relacji pomiędzy administracją publiczną a obywatelami. Jest autorem publikacji z zakresu przejrzystości, technologii, administracji publicznej, korupcji oraz partycypacji społecznej.
Źródło: własna
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
