Publicystyka - ngo.pl

Osoby z niepełnosprawnościami – osoby, które mają długotrwale naruszoną sprawność fizyczną, umysłową, intelektualną lub w zakresie zmysłów, co może, w oddziaływaniu z różnymi barierami, utrudniać im pełny i skuteczny udział w życiu społecznym, na zasadzie równości z innymi osobami.

Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych za takie uważa zarówno osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności, jak i bez orzeczenia, osoby z niepełnosprawnością trwałą lub czasową, wrodzoną lub nabytą itd.

Osoby z niepełnosprawnością stanowią jedną z grup szczególnie narażonych na dyskryminację oraz wykluczenie społeczne. Napotykają w cyberprzestrzeni na mnóstwo barier, głównie o charakterze technicznym, które utrudniają bądź wręcz uniemożliwiają im dostęp do usług internetowych.

W Polsce żyje 5 milionów osób z niepełnosprawnością. W 2010 roku 16,5% populacji Polski stanowili emeryci. Oczywiście nie wszystkie te osoby doświadczają ograniczeń, niemniej grupa osób zagrożonych wykluczeniem jest bardzo duża.

Internet jest medium, w którym dominuje przekaz wizualny. Osoby niewidome mogą korzystać z oprogramowania, które odczytuje tekst ze stron internetowych lub na bieżąco generuje wersję napisaną w piśmie Braille'a (tzw. monitory brajlowskie). Zgodność strony WWW z wytycznymi WCAG 2.1 gwarantuje poprawne działanie oprogramowania wspomagającego, dając osobom niewidomym dostęp do wszystkich treści serwisu.

Dla osób słabowidzących ważne jest, aby tekst posiadał odpowiedni kontrast. W tym celu wysoce pożądane jest stworzenie alternatywnych wersji kolorystycznych serwisów (tzw. wersje kontrastowe). Bardzo ważna jest również możliwość powiększania strony bez utraty jej czytelności.

Ślepota barw jest chorobą o podłożu genetycznym, która polega na zaburzeniach w odróżnianiu kolorów, na ogół zielonego i czerwonego. Daltoniści mogą mieć problemy z poruszaniem się po stronach, na których elementy służące do nawigacji wyróżniają się tylko barwą.

To grupa społeczna w szczególny sposób narażona na wykluczenie społeczne. Treści stron, a przynajmniej najważniejsze informacje, powinny być przetłumaczone na język migowy, ponieważ język polski dla osób głuchych jest językiem obcym.

Szczególną uwagę należy zwrócić na wszelkie materiały multimedialne, w których głównym nośnikiem informacji jest dźwięk. Dodanie napisów do takich materiałów jest najlepszym rozwiązaniem. Napisy w filmach/prezentacjach wyświetlanych w hałaśliwych miejscach (poczekalnie, punkty informacyjne) dają możliwość odbioru ich treści wszystkim osobom przebywającym w danym miejscu.

Wiele osób ma problemy związane z niedowładem bądź trwałym uszkodzeniem mięśni. Może to oznaczać, że nie są w stanie posługiwać się np. myszą komputerową i muszą korzystać wyłącznie z klawiatury bądź innych urządzeń do komunikacji z komputerem.

Od autorów witryn internetowych wymaga to zapewnienia, że ich strony będzie można obsługiwać przy pomocy różnego rodzaju manipulatorów. Pomocą dla tej grupy niepełnosprawnych jest też dodanie skrótów klawiaturowych do najczęściej wykorzystywanych w witrynie funkcji.

Zaburzenia poznawcze mogą mieć różną formę i w różnym stopniu utrudniać korzystanie z informacji. Dolegliwości te to np. dysleksja, trudności z koncentracją i pamięcią krótkotrwałą oraz poważniejsze schorzenia, takie jak zespół Downa.

Aby ułatwić ludziom nimi dotkniętym swobodne korzystanie z witryn internetowych, należy zwrócić uwagę na takie czynniki, jak prosty i zrozumiały język, czytelna struktura strony, możliwość korzystania z wyszukiwarki i ułatwienia w postaci ikon. Przy okazji należy zaznaczyć, że animacje na stronach utrudniają skupienie uwagi. Jeśli użycie animacji jest konieczne, należy dać użytkownikom możliwość wyłączenia ich.

Należy uważać na materiały zmieniające się w tempie szybszym niż 3 zmiany na sekundę (np. banery reklamowe). U osób cierpiących na padaczkę fotogenną błyskające/ mrugające elementy mogą wywołać atak. Wytyczne WCAG 2.1 bardzo precyzyjnie wskazują jak przygotowywać takie materiały, by ryzyko ataku nie występowało.

Przejrzystość języka ma równie istotny wpływ na poziom dostępności, co aspekty techniczne opisane w WCAG 2.1. Nawet najlepiej zaprogramowana strona WWW nie będzie dostępna, jeśli jej treść będzie napisana niezrozumiałym językiem. Ta zasada obejmuje wszystkie nasze działania – budowanie stron, projektowanie broszur i ulotek, oznaczanie budynków, tworzenie pism urzędowych itd.

Stosowanie kilku prostych zasad konstruowania zrozumiałych treści pomoże utrzymać dostępność na wysokim poziomie. Warto również korzystać z narzędzi wspomagających.

ZOBACZ: Prosto i kropka Cykl filmów o prostym język

Tekst stanowi fragment publikacji „Dostępność cyfrowa. Poradnik” - wydanej przez Spółdzielnię socjalną FADO spoldzielniafado.pl . Autorzy: Maciej Kowalski, Agnieszka Kwiecień-Stępień. Sfinansowana ze środków Urzędu Miasta Łodzi.