Publicystyka - ngo.pl

Redakcja ngo.pl: – Dlaczego zdecydował się Pan kandydować do RDPP?

Maciej Kunysz: Moja decyzja o kandydowaniu do Rady Działalności Pożytku Publicznego VIII kadencji wynika z głębokiego przekonania o konieczności dalszego wzmocnienia sektora organizacji pozarządowych oraz jego pozycji w dialogu społecznym. Doświadczenia, które zdobyłem podczas pracy w poprzednich kadencjach RDPP, pozwoliły mi nie tylko zrozumieć istotę funkcjonowania Rady, ale również dostrzec obszary, które wymagają zmian. Jednym z kluczowych powodów mojego kandydowania było więc dążenie do podjęcia działań mających na celu przekształcenie RDPP w Radę Dialogu Obywatelskiego – ciało o większym zakresie kompetencji, lepiej odpowiadające na potrzeby współczesnego społeczeństwa obywatelskiego.

Podczas swojej wieloletniej działalności społecznej miałem okazję reprezentować organizacje pozarządowe zarówno na szczeblu lokalnym, jak i międzynarodowym. Dzięki członkostwu w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym oraz udziałowi w licznych zespołach dialogu, zyskałem szeroką perspektywę na funkcjonowanie mechanizmów dialogu obywatelskiego. Moim celem było przeniesienie najlepszych praktyk na grunt polski i wspólna praca nad modelem, który efektywnie wspierałby organizacje pozarządowe w ich działaniach.

Nie bez znaczenia była również moja wiara w to, że RDPP, w obecnej formule, wymaga odważnych i wizjonerskich działań.

Moje doświadczenia – zarówno w RDPP, jak i w pracy nad rozwiązaniami legislacyjnymi – pozwalają mi skutecznie argumentować na rzecz takiej zmiany i działać w kierunku jej realizacji.

W którą stronę powinna zmierzać Rada – jaka jest jej przyszłość?

– Rada Działalności Pożytku Publicznego stoi przed momentem, który wymaga odważnych decyzji. Obecna formuła ciała doradczego, z ograniczonym wpływem na decyzje polityczne, powinna ewoluować w stronę Rady Dialogu Obywatelskiego (RDO) – forum współpracy między administracją publiczną a organizacjami pozarządowymi. RDO, wzorem Rady Dialogu Społecznego, mogłaby pełnić funkcję nie tylko doradczą, ale również współdecydującą w kluczowych sprawach sektora NGO i społeczeństwa obywatelskiego.

Rada musi poszerzać swój zakres tematyczny o współczesne wyzwania, takie jak zmiany klimatyczne, wykluczenie społeczne czy edukacja obywatelska, nie tracąc przy tym z oczu fundamentalnego celu, jakim jest wsparcie organizacji pozarządowych. Konieczne jest wzmocnienie reprezentacji lokalnych NGO, które często pozostają na marginesie procesów decyzyjnych. Rada powinna stać się bardziej inkluzywna i dostępna, w czym pomogą nowoczesne narzędzia cyfrowe i otwarte mechanizmy konsultacyjne.

Ważne jest również zwiększenie transparentności działań Rady, co wpłynie na wzrost zaufania do jej decyzji i poprawi wizerunek sektora NGO jako partnera w dialogu społecznym.

Jakie stawia sobie Pan zadanie w Radzie? Jaką sprawą, sprawami chciałby Pan się zajmować? Do jakiej korzystnej zmiany dla organizacji pozarządowych doprowadzić?

– Moim głównym celem jako Współprzewodniczącego RDPP ze strony pozarządowej jest wzmocnienie pozycji organizacji pozarządowych w Polsce oraz przeprowadzenie reformy, która zakończy funkcjonowanie Rady Działalności Pożytku Publicznego w jej obecnej formule, przekształcając ją w Radę Dialogu Obywatelskiego (RDO). Wierzę, że tylko dzięki takim odważnym działaniom możemy odpowiedzieć na dynamicznie zmieniające się potrzeby sektora NGO i społeczeństwa obywatelskiego.

Moje działania koncentrują się na zaproponowaniu, aby VIII kadencja RDPP była okresem przygotowującym fundamenty pod powołanie nowego ciała – Rady Dialogu Obywatelskiego. Chcę, aby to ciało miało nie tylko funkcję doradczą, ale także inicjatywną i współdecydującą w sprawach kluczowych dla sektora NGO oraz obywatelskiego dialogu w Polsce. To wymaga zmiany legislacyjnej, ale również wprowadzenia nowych standardów działania, takich jak większa partycypacja, przejrzystość i współpraca międzysektorowa.

Jednym z kluczowych obszarów mojej działalności w RDPP będzie dalsze działanie na rzecz uproszczenia procedur związanych z pozyskiwaniem funduszy przez organizacje pozarządowe. Współpracując z administracją publiczną, będę dążył do zmniejszenia obciążeń biurokratycznych, co szczególnie dotyka małe i lokalne organizacje.

Jako przewodniczący Zespołu ds. Funduszy i Realizacji Zasady Partnerstwa podczas poprzednich kadencji RDPP wielokrotnie wskazywałem na potrzebę wzmocnienia zasady partnerstwa w procesie programowania i realizacji funduszy europejskich. Moim celem jest stworzenie i wprowadzenie mechanizmów wsparcia dla NGO w zakresie budowania ich potencjału w przyszłych perspektywach budżetowych UE.

Często największy ciężar działań społecznych spoczywa na barkach niewielkich, lokalnych organizacji, które nie mają dostępu do zasobów i wsparcia na równi z większymi podmiotami. Moim zadaniem w RDPP jest proponowanie oraz praca nad stworzenie mechanizmów, które zapewnią im lepszy dostęp do finansowania, szkoleń i doradztwa. Ważnym krokiem będzie zwiększenie ich udziału w dialogu społecznym i w procesach decyzyjnych na poziomie krajowym.

Jako współprzewodniczący chcę zaproponować wprowadzenie standardów działania RDPP oparte na pełnej transparentności. Planowane zmiany obejmują regularne raportowanie z działań Rady, większe zaangażowanie organizacji pozarządowych spoza jej składu oraz otwarcie na konsultacje społeczne. Moim celem jest, aby RDPP była postrzegana jako ciało autentycznie reprezentujące sektor NGO i wspierające jego rozwój.

Jednym z moich priorytetów będzie podjęcie działań na rzecz zwiększenia świadomości społecznej na temat roli i znaczenia organizacji pozarządowych. Chciałbym, aby RDPP (a docelowo RDO) inicjowała programy edukacyjne promujące wartości społeczeństwa obywatelskiego, budowanie solidarności i zaangażowania społecznego. W ten sposób możemy zwiększyć zaufanie do sektora NGO i zmotywować kolejne osoby do aktywności społecznej.

Jako członek Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego mam świadomość, jak istotna jest współpraca międzynarodowa. W RDPP będę dążył do intensyfikacji działań mających na celu przenoszenie dobrych praktyk z innych krajów europejskich oraz wzmacnianie pozycji polskich organizacji na arenie międzynarodowej. Wierzę, że sektor NGO w Polsce może być liderem w realizacji innowacyjnych rozwiązań społecznych.

Moje zadanie w RDPP to nie tylko kontynuacja wcześniejszych działań, ale także wprowadzenie razem z innymi członkami RDPP fundamentalnych zmian, które umożliwią lepsze funkcjonowanie organizacji pozarządowych w Polsce. Chciałbym, aby efektem zaangażowania mojego i wszystkich członków RDPP, było wzmocnienie dialogu obywatelskiego, uproszczenie procedur, zwiększenie dostępu do funduszy i stworzenie nowego modelu współpracy między sektorem NGO, a administracją publiczną. Wierzę, że wspólnie możemy zrealizować tę wizję, przekształcając RDPP w silne ciało dialogu, które będzie rzeczywiście wpływać na kształtowanie polityki publicznej.

Maciej Kunysz: współzałożyciel Podkarpackiej Federacji Organizacji Obywatelskich „PARASOL” i wieloletni wiceprezes Stowarzyszenia „EKOSKOP”. Kieruje Podkarpackim Centrum Edukacji Ekologicznej, koordynując projekty edukacyjne i ekologiczne, oraz Międzynarodowym Centrum EKO-wolontariatu. Członek Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Rady Działalności Pożytku Publicznego i licznych komitetów monitorujących fundusze UE. Ekspert w zakresie prawa NGO, funduszy unijnych i zasad partnerstwa. Współkoordynował pomoc humanitarną dla Ukrainy, obejmując wsparciem setki tysięcy osób. Filozof i biolog, entomolog, aktywny działacz społeczny oraz animator współpracy międzysektorowej.

Redakcja ngo.pl: – Dlaczego zdecydowała się Pani kandydować do RDPP?

Magdalena Masiak: – Wieloletnia służba instruktorska w ZHR na różnych szczeblach organizacyjnych dała mi różnorodne doświadczenia. Działalność harcerską jako wolontariusz zawsze musiałam mądrze łączyć z aktywną pracą zawodową, więc było intensywnie. Kiedy moja organizacja poprosiła mnie o reprezentowanie jej w Radzie, było to na pewno docenienie umiejętności, ale też podjęcie nowego, ciekawego wyzwania.

Miałam już okazję do pracy z innymi organizacjami pozarządowymi i liczę, że za pośrednictwem Rady możemy wnieść nasze zaangażowanie i nowe, szersze spojrzenie na poruszane zagadnienia. Czy to będzie realny wpływ? – zobaczymy, na pewno jest to miejsce, gdzie ten głos trzeba zabrać.

W którą stronę powinna zmierzać Rada – jaka jest jej przyszłość? Czy np. powinna ewoluować w stronę ciała nie tylko doradczego, ale mieć też jakieś kompetencje decyzyjne? Czy powinna poszerzać zakres tematów, którymi się zajmuje, czy też pozostać przy sprawach stricte pozarządowych?

– Rola Rady jest doradcza. Reprezentacja różnych organizacji pozarządowych daje jej reprezentatywność i zapewnia szerokie spojrzenie na wiele tematów. Wybrane zespoły w Radzie pokrywają bardzo szeroki zakres zagadnień, którymi będziemy się zajmować i nie są to tematy stricte pozarządowe. Naszym zadaniem jest bowiem opiniowanie, dyskusja i szukanie rozwiązań do różnych przedstawionych tematów społecznych, gospodarczych, finansowych i innych, na które patrzeć mamy przez pryzmat doświadczeń i potrzeb organizacji pozarządowych oraz własnych kompetencji. Przedmiotem naszych prac nie będą więc tylko tematy organizacji pozarządowych.

Istotą Rady jest głos doradczy, poprzez wyrażenie którego mam nadzieję, że będziemy mogli podpowiadać rozwiązania, wskazywać niezaopiekowane obszary oraz zwracać uwagę na ułomne zapisy. To moja pierwsza kadencja w Radzie, stąd trudno mi powiedzieć, na ile możliwe jest przyznanie kompetencji decyzyjnych Radzie, ale na pewno liczę na to, że nasz głos będzie brany pod uwagę, a zespół powołanych fachowców stanie się partnerem w zarządzaniu i działaniu.

Jakie stawia sobie Pani zadanie w Radzie? Jaką sprawą, sprawami chciałaby Pani się zajmować? Do jakiej korzystnej zmiany dla organizacji pozarządowych doprowadzić?

– Z racji organizacji, którą reprezentuję na pewno będą to tematy dotyczące młodzieży, edukacji i jej rozwoju. Doświadczenia zawodowe i działalność społeczna pozwalają mi podjąć pracę także w zespołach pracujących nad kwestiami polityki społecznej, włączenia społecznego i dialogu międzypokoleniowego; ochrony klimatu i zapobiegania marnowania żywności oraz komunikacji, wolontariatu i aktywności obywatelskiej. Interesujące są dla mnie również zagadnienia współpracy z Unią Europejską i budowania zasad partnerstwa oraz realizacja zadań publicznych.

Podjęłam decyzję o kandydowaniu do Rady bez konkretnego osobistego celu, ani celu mojej organizacji, ponieważ uważam, że nie chodzi o załatwienie swoich spraw, ale o otwartość na różne zaproponowane rozwiązania, mądrość decyzji i całościowe spojrzenie na dyskutowane tematy tak, by wybrać najlepsze rozwiązania, a nie tylko swoje.

Oczywiście wiemy, jakie zagadnienia utrudniają nam pracę i gdzie są potrzebne zmiany, ale to właśnie tak różnorodna kompetencja ludzi i reprezentacja organizacji w Radzie sprawia, że aż chce się zderzyć swoje opinie i pomysły z inną perspektywą, żeby wynikiem pracy był mądry konsensus.

hm. Magdalena Masiak: harcmistrzyni Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej (ZHR), komendantka Mazowieckiej Chorągwi Harcerek, wieloletnia instruktorka Organizacji Harcerek i członkini Władz Naczelnych ZHR, Naczelniczka Harcerek przez dwie kadencje, komendantka Zjazdów ZHR. Pełni wszystkie funkcje wolontariacko, łączy je z aktywną pracą zawodową. Jako kierownik marketingu i komunikacji przygotowywała strategie dla różnorodnych sektorów rynku, produktów i grup klientów; zarządzała relacjami z klientem; prowadziła działania marketingowe i komunikację przez wiele lat dla sektora IT. Prowadziła także przez kilka lat własną działalność gospodarczą wykorzystując kompleksowo zebrane różnorodne doświadczenie z obszaru marketingu. Obecnie związana z sektorem pomocy humanitarnej, koordynuje komunikację wszystkich kampanii krajowych w Caritas Polska.

Redakcja ngo.pl: – Dlaczego zdecydował się Pan kandydować do RDPP?

Błażej Zając: – Postanowiłem kandydować do Rady Działalności Pożytku Publicznego na kadencję 2024-2027 jako przedstawiciel Stowarzyszenia „Porozumienie Wschód – Zachód”, którego jestem współzałożycielem i którego działaniami kieruję od ponad czternastu lat. Dziękuję w tym miejscu za zaufanie kilkudziesięciu organizacjom pozarządowym z całej Polski, które poparły moją kandydaturę. Świadomość tego wsparcia ma dla mnie ogromne znaczenie. Uważam, że jest ważne kontynuowanie działań rozpoczętych przeze mnie w Radzie, której członkiem zostałem w 2023 r. i byłem nim przez jeden rok w poprzedniej kadencji Rady. W rozpoczynającej się kolejnej, trzyletniej kadencji chcę zaproponować Radzie sporo nowych pomysłów i inicjatyw.

Zamierzam wykorzystać moje doświadczenia dwudziestu lat działań i pracy w organizacjach pozarządowych, a także siedmiu lat członkostwa w Radach Działalności Pożytku Publicznego na szczeblach miejskim i wojewódzkim – po to, by pomóc Radzie na szczeblu ogólnokrajowym wypracować kierunki dobrych zmian legislacyjnych i systemowych w Polsce, dotyczących społeczeństwa obywatelskiego i sektora pozarządowego. Liczę na to, że propozycje Rady spotkają się ze wsparciem władz państwowych i zostaną wdrożone w naszym kraju.

Rada Działalności Pożytku Publicznego to dzisiaj ważny organ, silnie umocowany ustawowo, istniejący od 2003 r., a od 2017 r. umiejscowiony w strukturze Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W pracach Rady ścierają się ze sobą głosy i postulaty organizacji pozarządowych, działających w bardzo różnorodnych obszarach tematycznych, z różnych regionów Polski, ale też przedstawicieli strony rządowej i samorządowej. Członkami Rady, oprócz działaczy społecznych, są wiceministrowie istotnych resortów, przedstawiciele większości ministerstw polskiego Rządu oraz reprezentanci największych w Polsce związków jednostek samorządu terytorialnego. Stwarza to możliwość wartościowych rozmów i dyskusji, które przy wzajemnym zrozumieniu i poszanowaniu – dają perspektywę wdrożenia w Polsce słusznych zmian i rozwiązań.

Mam nadzieję, że efektem wspólnej pracy członków Rady w nowej kadencji będą zmiany przełomowe dla polskich organizacji pozarządowych, które zdecydowanie wzmocnią III sektor. Chciałbym w tym pomóc i mieć swój udział w dobrych przemianach i reformach – stąd moje członkostwo i zaangażowanie w Radzie.

W którą stronę powinna zmierzać Rada – jaka jest jej przyszłość? Czy np. powinna ewoluować w stronę ciała nie tylko doradczego, ale mieć też jakieś kompetencje decyzyjne? Czy powinna poszerzać zakres tematów, którymi się zajmuje, czy też pozostać przy sprawach stricte pozarządowych?

– W ostatnich latach polskie organizacje pozarządowe udowodniły, że nieoceniona i fundamentalna jest ich rola w rozwoju Polski i społeczności lokalnych, szczególnie w czasach niełatwych i przynoszących wiele nieoczekiwanych sytuacji, w pilnowaniu poszanowania wolności osobistych i praw obywatelskich przez państwo, ale też w szybkim reagowaniu na trudne sytuacje kryzysowe oraz zapewnianiu bezpieczeństwa mieszkańcom kraju. Mam nadzieję, że zostanie to dostrzeżone przez większość klasy politycznej i elit rządzących Polską. W ślad za tym powinno iść wzmacnianie roli Rady Działalności Pożytku Publicznego, jako najwyżej umocowanego w Polsce organu, w którym w tak dużej liczbie reprezentowane są organizacje pozarządowe, poprzez zwiększanie zakresu kompetencji Rady i jej znaczenia.

Gdy chodzi o szczegółowy zakres tematyczny prac Rady, to sądzę, że powinien on obejmować po pierwsze sprawy związane ze sprzyjaniem rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego w Polsce oraz działaniom organizacji pozarządowych i innych podmiotów we wszystkich ponad 40 obszarach działalności pożytku publicznego, które wymienia ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w art. 4 ust. 1. Do kompetencji Rady powinny należeć sprawy związane z rozwojem wolontariatu i społecznikostwa, a także monitorowanie realizacji przez Państwo Polskie wolności zrzeszania się zagwarantowanej w Konstytucji RP oraz konstytucyjnej zasady pomocniczości.

Wreszcie, Rada powinna zajmować się opiniowaniem i proponowaniem konkretnych zmian uregulowań prawnych, mających znaczenie dla organizacji pozarządowych (w tym dla stowarzyszeń i fundacji) oraz dla innych podmiotów prowadzących działalność pożytku publicznego, a także zmian regulacji dotyczących wolontariatu i partycypacji społecznej. I tutaj przede wszystkim należałoby stworzyć sprawnie działające mechanizmy monitorowania realizacji przez organy władzy publicznej uchwał i postulatów Rady, a także wywierania przez Radę wpływu na te organy w przypadku, jeśli uchwały i opinie Rady nie wywierałyby zamierzonego skutku.

Jakie stawia sobie Pan zadanie w Radzie? Jakimi sprawami chciałby Pan się zajmować? Do jakiej korzystnej zmiany dla organizacji pozarządowych doprowadzić?

– Jednym z moich celów jest zwiększenie zaangażowania Rady Działalności Pożytku Publicznego w sprzyjanie międzynarodowej współpracy, wymianie doświadczeń i nawiązywaniu partnerstw między polskimi i zagranicznymi organizacjami pozarządowymi. W ten sposób Rada powinna stać się istotnym aktorem dyplomacji publicznej, przyczyniając się do budowania pozytywnego wizerunku Polski i Polaków za granicą, a przez to do wzmacniania roli Polski na arenie międzynarodowej. Uważam, że polskim organizacjom, szczególnie tym działającym lokalnie, warto pomagać w nawiązywaniu międzynarodowych relacji, prowadzących do podejmowania wspólnych działań z zagranicznymi partnerami. Tworzenie projektów o zasięgu ponadnarodowym przez podmioty pozarządowe, które dotychczas tego nie robiły, nie tylko poszerza horyzonty działań, ale też wzmacnia wewnętrznie potencjał organizacji.

Chciałbym też doprowadzić do zdecydowanego zwiększenia zainteresowania Rady organizacjami polonijnymi oraz różnymi środowiskami Polonii i Polaków za granicą. Będę chciał skłonić Radę do nawiązania regularnej łączności i współpracy z organizacjami polskiej diaspory na różnych kontynentach świata, a także z konsulami Rzeczypospolitej Polskiej, odpowiedzialnymi za sprawy Polonii i Polaków za granicą, którzy – mam nadzieję – będą mogli wspomóc Radę w tym zakresie. Organizacje polonijne powinny mieć świadomość, że RDPP jest w Polsce silnie umocowanym ustawowo organem, na którego wsparcie w razie potrzeby mogą liczyć.

W oparciu o moje dotychczasowe działania i doświadczenia, chcę spowodować, by Rada Działalności Pożytku Publicznego pełniła coraz ważniejszą rolę w rozwoju i wspieraniu dialogu międzykulturowego w Polsce oraz włączaniu i angażowaniu w ten proces polskich organizacji pozarządowych. Chciałbym zachęcić Radę, by zwiększyła swoje zainteresowanie współpracą z działającymi w Polsce organizacjami mniejszości narodowych i etnicznych. Polska jest krajem, w którym od wieków żyją przedstawiciele niemałej liczby narodów i grup etnicznych, a wzajemny szacunek między ludźmi różnych narodowości, pracującymi wspólnie dla dobra i rozwoju Państwa Polskiego, był jedną z najważniejszych wartości stojących u podstaw Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Zaznaczę, że w rezultacie złożonego przez mnie wniosku i postulatu, po raz pierwszy w Radzie powstał Zespół, który będzie zajmował się nie tylko współpracą międzynarodową, ale też wspieraniem Polonii i Polaków zagranicą, sprawami mniejszości narodowych i etnicznych żyjących w Polsce, jak również kwestiami migracji i repatriacji do Polski. Na pewno zamierzam być mocno zaangażowany w prace m.in. tego Zespołu i cieszę się, że kilkunastu członków Rady zgłosiło swoją gotowość do społecznej pracy w tym Zespole. Wszystkich zainteresowanych współpracą ze mną zachęcam do nawiązania kontaktu.

Błażej Zając: ur. w 1988 r. w Oleśnicy. Założyciel i prezes Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Porozumienie Wschód – Zachód” (od 2010 r.). Społecznik. Organizator programów współpracy międzynarodowej. Pasjonat podróży na Wschód. Miłośnik kultury narodów Europy Wschodniej i Azji Środkowej. Entuzjasta poznawania obszarów polarnych i subpolarnych. Realizował dziesiątki projektów społecznych, edukacyjnych i kulturowych, w dużej mierze we współpracy z partnerami z państw Europy Wschodniej, Europy Środkowej, Kaukazu i Azji Centralnej. Bardzo bliskie są mu działania związane z dialogiem międzykulturowym, propagowaniem aktywnych postaw społecznych i obywatelskich, pielęgnowaniem pamięci o przeszłości, a także ochroną oraz promowaniem dziedzictwa kulturowego, historycznego i przyrodniczego.

Członek Rady Działalności Pożytku Publicznego na szczeblu ogólnopolskim od 2023 r. (w VII kadencji RDPP przewodniczący Zespołu ds. Interwencji, w VIII kadencji członek kilku zespołów). Członek Dolnośląskiej RDPP III i IV kadencji od 2020 r., wcześniej członek Wrocławskiej RDPP III kadencji (2017-2020). Od 2023 r. członek Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem, od 2024 r. członek Grupy Roboczej ds. Uproszczeń Prawnych dla Organizacji Pozarządowych przy Ministrze ds. Społeczeństwa Obywatelskiego (przewodniczący Zespołu ds. Stowarzyszeń) oraz członek Rady Programowej ds. Kompetencji w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem „Za Zasługi dla Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego” oraz innymi odznakami i wyróżnieniami.