Publicystyka - ngo.pl

Redakcja ngo.pl: – Dlaczego zdecydował się Pan kandydować do RDPP?

Adam Szulczewski: – Zdecydowałem się kandydować do Rady Działalności Pożytku Publicznego, ponieważ lata zaangażowania w sektor pozarządowy pozwoliły mi dostrzec kluczową rolę dialogu między organizacjami społecznymi a administracją publiczną. Doświadczenie, które zdobyłem, uświadomiło mi znaczenie systematycznych konsultacji i wspólnego wypracowywania rozwiązań.

Pracując na co dzień z lokalnymi organizacjami pozarządowymi w województwie lubuskim, pragnę zadbać o to, aby ich perspektywa, potrzeby i głos znalazły odzwierciedlenie w działaniach Rady.

W którą stronę powinna zmierzać Rada – jaka jest jej przyszłość? Czy np. powinna ewoluować w stronę ciała nie tylko doradczego, ale mieć też jakieś kompetencje decyzyjne? Czy powinna poszerzać zakres tematów, którymi się zajmuje, czy też pozostać przy sprawach stricte pozarządowych?

Uważam, że jest to naturalny kolejny krok w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego oraz partnerskiego podejścia w relacjach z administracją publiczną. Rada powinna stać się organem o znacznie szerszym i bardziej strategicznym zakresie działania. Chodzi o to, aby była nie tylko słuchana, ale by jej opinie miały realny wpływ na kształtowanie polityk publicznych i stanowienie prawa.

Jakie stawia sobie Pan zadanie w Radzie? Jaką sprawą/sprawami chciałby Pan się zajmować? Do jakiej korzystnej zmiany dla organizacji pozarządowych doprowadzić?

– Wyzwań jest bardzo wiele. Ustawa o działalności pożytku publicznego wymaga gruntownej rewizji i nowego otwarcia w obszarze współpracy administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi. Konieczne jest wprowadzenie nowych rozwiązań w zakresie zlecania zadań, które jednocześnie zwiększą udział sektora pozarządowego w koprodukcji szeroko rozumianych usług społecznych. Wymagają uporządkowania i uproszczenia takie kwestie, jak zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych, VAT, sprawozdawczość, formy prawne oraz mechanizmy zachęcające do filantropii.

Adam Szulczewski: członek zarządu Fundacji na rzecz Collegium Polonicum, od 17 lat związany z sektorem pozarządowym. Przewodniczący Rady Działalności Pożytku Publicznego Województwa Lubuskiego V kadencji. Członek grupy roboczej ds. uproszczeń prawnych dla organizacji pozarządowych przy Przewodniczącej Komitetu ds. Pożytku Publicznego. Wspiera zakładanie, prowadzenie i rozwijanie organizacji pozarządowych oraz spółdzielni socjalnych. Specjalizuje się w zakresie współpracy administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi.

Redakcja ngo.pl: – Dlaczego zdecydowała się Pani kandydować do RDPP?

Agata Machnik-Pado: – Od września 2022 roku jestem członkinią Małopolskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego, a przez większość mojej działalności zawodowej zajmowałam się problematyką organizacji pozarządowych i ekonomii społecznej. Pomyślałam, że warto spróbować moje dotychczasowe doświadczenie wykorzystać na wyższym szczeblu – zwłaszcza że w codziennej pracy spotykam się z wieloma organizacjami z Krakowa i Małopolski, więc działając w Radzie mogę przekazać ich głos, potrzeby i oczekiwania.

W którą stronę powinna zmierzać Rada – jaka jest jej przyszłość? Czy np. powinna ewoluować w stronę ciała nie tylko doradczego, ale mieć też jakieś kompetencje decyzyjne? Czy powinna poszerzać zakres tematów, którymi się zajmuje, czy też pozostać przy sprawach stricte pozarządowych?

– Jest to moja pierwsza kadencja w Radzie, z dużym zainteresowaniem obserwowałam działania poprzedniej kadencji. Myślę, że kluczowe jest, by Rada podążała za głosem i potrzebami wszystkich organizacji pozarządowych w Polsce – tych małych i dużych, działających w miastach czy na terenach wiejskich, zajmujących się różnymi obszarami merytorycznymi. To duże wyzwanie, ale jestem przekonana, że w obecnym składzie uda nam się wypracować takie rozwiązania, które będą dobre dla rozwoju całego sektora.

Jakie stawia sobie Pani zadanie w Radzie? Jaką sprawą/sprawami chciałaby Pani się zajmować? Do jakiej korzystnej zmiany dla organizacji pozarządowych doprowadzić?

To ważne, żeby organizacje pozarządowe, które są jednocześnie podmiotami ekonomii społecznej, miały jedną wizję przepisów, które dotyczą ich działalności i żeby mogły korzystać z tych samych rozwiązań, które teraz są trochę przemieszane w obu tych ustawach. Bardzo się cieszę, że w Radzie VIII kadencji jest wielu przedstawicieli zarówno organizacji, jak i administracji, które również zajmują się problematyką ekonomii społecznej.

Ponadto kwestia uproszczeń prawnych, ujednolicenia sprawozdawczości oraz wypracowanie preferencyjnych warunków prowadzenia działalności odpłatnej i gospodarczej przez NGO (m.in. kwestia VAT) są tymi obszarami, na które chciałabym poświęcić swoją energię – jako osoba zarządzająca na co dzień dość dużą fundacją wiem, z jakimi wyzwaniami formalno-finansowymi muszą borykać się organizacje pozarządowe i jak ważne jest, żeby udało się wypracować takie rozwiązania, które będą mniej obciążające dla NGO i pozwolą im skupić się na realizacji celów statutowych, a nie na wypełnianiu obowiązków formalno-prawnych.

Interesuje mnie również obszar współpracy międzynarodowej – uważam, że to ważne żeby polskie organizacje z jednej strony mogły chwalić się swoimi osiągnięciami za granicą, a z drugiej inspirować się działalnością organizacji działających w innych krajach. Tu chciałabym wykorzystać doświadczenia z działalności mojej Fundacji GAP i prowadzonego przez nas międzynarodowego ruchu Open Eyes Economy.

Agata Machnik-Pado: prezes zarządu Fundacji Gospodarki i Administracji Publicznej. Absolwentka kierunku Gospodarka i Administracja Publiczna na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie. Przez pierwsze kilkanaście lat kariery zawodowej związana z Małopolską Szkołą Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, gdzie była odpowiedzialna m.in. za realizację działań na rzecz rozwoju sektora ekonomii społecznej i współpracę z organizacjami pozarządowymi (2005-2018). W Fundacji GAP, którą zarządza od 2014 roku, odpowiada m.in. za współpracę z parterami społecznymi, koordynuje projekty dot. ekonomii społecznej, wsparcia dla małopolskich organizacji pozarządowych oraz małych i średnich przedsiębiorstw, nadzoruje projekty edukacyjno-aktywizacyjne skierowane do młodzieży.

Od września 2022 jest członkinią Małopolskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego (kadencja VI: 2022-2025, od marca 2024 pełni rolę współprzewodniczącej Rady ze strony pozarządowej, a od kwietnia 2023 reprezentuje Radę w Małopolskim Komitecie Rozwoju Ekonomii Społecznej na lata 2023-2026. Od października 2024 jest członkinią krajowej Rady Działalności Pożytku Publicznego (VIII kadencja: 2024-2027). Pełni funkcję Kierownika Małopolskiego Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej w Krakowie.

Redakcja ngo.pl: – Dlaczego zdecydował się Pan kandydować do RDPP?

Krzysztof Balon: – Jeszcze przed powołaniem RDPP pierwszej kadencji uczestniczyłem w 10-osobowej grupie eksperckiej organizacji pozarządowych, która współtworzyła Ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Następnie pracowałem w RDPP pierwszej kadencji, a później, z niewielką przerwą byłem członkiem Rady aż do 2021 roku. W IV i V kadencji organizacje powierzyły mi funkcję współprzewodniczącego Rady ze strony pozarządowej. Pomyślałem, że to doświadczenie – a także moje doświadczenia polskie i europejskie w kierowaniu organizacjami i w dialogu obywatelskim – mogą się przydać również w obecnej kadencji Rady. Tym bardziej, że obserwując działania obecnego rządu na rzecz społeczeństwa obywatelskiego, można prognozować, że podczas obecnej kadencji RDPP poprawi się kondycja III Sektora. Dlatego też jestem bardzo wdzięczny Polskiemu Komitetowi EAPN – ogólnopolskiej federacji organizacji działających na rzecz włączenia społecznego – za wysunięcie mojej kandydatury, a rządowi za jej uwzględnienie.

W którą stronę powinna zmierzać Rada – jaka jest jej przyszłość? Czy np. powinna ewoluować w stronę ciała nie tylko doradczego, ale mieć też jakieś kompetencje decyzyjne? Czy powinna poszerzać zakres tematów, którymi się zajmuje, czy też pozostać przy sprawach stricte pozarządowych?

– Kilka lat temu kierowałem ponad 30-osobowym zespołem eksperckim do opracowania Ustawy o Radzie Dialogu Obywatelskiego. W wyniku rocznej pracy powstał projekt ustawy o RDO, nadający jej uprawnienia podobne do Rady Dialogu Społecznego (RDS). Strona obywatelska RDO miała być wyłaniana w wyborach, pomyślanych tak, aby ich wynik uwzględniał zarazem wszystkie województwa i branże. Byłoby to unikalne rozwiązanie, również w skali europejskiej. Niestety ówczesny rząd nie zdecydował się na wdrożenie tego projektu.

Jakie stawia sobie Pan zadanie w Radzie? Jaką sprawą/sprawami chciałby Pan się zajmować? Do jakiej korzystnej zmiany dla organizacji pozarządowych doprowadzić?

Polski III sektor charakteryzuje się na tle innych państw członkowskich UE trwałością i innowacyjnością. Mogę to z czystym sumieniem powiedzieć, jako że od 2010 roku reprezentuję w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym (EKES) polskie społeczeństwo obywatelskie, pełniąc obecnie funkcję wiceprzewodniczącego jednej z trzech grup tworzących EKES: Grupy Organizacji Społeczeństwa Obywatelskiego. Jako sprawozdawca kilkunastu opinii dotyczących włączenia społecznego, sprawiedliwości i solidarności międzypokoleniowej, ekonomii społecznej oraz świadczenia usług społecznych, edukacyjnych i zdrowotnych przez organizacje obywatelskie miałem okazję – wraz z innymi polskimi członkami EKES – przyczynić się do innowacyjnych regulacji europejskich oraz do lepszego finansowania inicjatyw pozarządowych z funduszy europejskich. Chciałbym jednak, aby nasze organizacje jeszcze bardziej aktywnie współkształtowały nie tylko politykę krajową, lecz również polityki unijne.

Krzysztof Balon: ur. w 1955 r. w Krakowie; Master of Science, zarządzanie społeczne, Uniwersytet Krems (Austria); członek Rady Działalności Pożytku Publicznego w latach 2003–2005, 2007–2021 i od 2024, współprzewodniczący Rady ze strony pozarządowej 2012–2018; współzałożyciel i przewodniczący Rady Programowej Wspólnoty Roboczej Związków Organizacji Socjalnych WRZOS; wiceprzewodniczący Polskiego Komitetu Europejskiej Sieci przeciw Ubóstwu i Wykluczeniu EAPN; reprezentuje polskie społeczeństwo obywatelskie w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym (EKES) od 2010 roku, obecnie wiceprzewodniczący Grupy III EKES Organizacje Społeczeństwa Obywatelskiego; Oficer Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.