Epidemia i zarządy organizacji. Mamy jeszcze czas, ale warto już pomyśleć o zmianach
Podczas trwającej epidemii wiele organizacji korzystało z przepisów, które pozwalały na przedłużenie kadencji zarządów. Przepisy te nadal obowiązują. Przypominamy na czym one polegają, ale zwracamy też uwagę na możliwość zmiany sytuacji.
Jeśli w okresie epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego organizacja pozarządowa ma kłopot z wybraniem nowego zarządu, komisji rewizyjnej czy innego statutowego organu, którego kadencja upływa, może poczekać. Kadencja dotychczasowego organu będzie trwać do końca epidemii (lub stanu zagrożenia) plus dwa miesiące.
Przepisy przedłużające kadencje organów organizacji pozarządowych wprowadziła jedna z ustaw covidowych (tzw. Tarcza 4.0). Zaczęły obowiązywać pod koniec czerwca 2020 roku.
art. 10 ust. 1f ustawy - Prawo o stowarzyszeniach
Jeżeli kadencja władz stowarzyszenia, o których mowa w ust. 1 pkt 5, upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, o których mowa w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, lub do 30 dni po odwołaniu danego stanu, podlega ona przedłużeniu do czasu wyboru władz stowarzyszenia na nową kadencję, jednak nie dłużej niż do 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
(analogiczny przepis znalazł się też w ustawie o fundacjach, w art. 5 ust. 1c)
Przedłużenie kadencji - możemy, ale nie musimy korzystać
Przedłużenie kadencji zarządów (czy szerzej organów), było (i nadal jest) wygodnym rozwiązaniem, w sytuacji kiedy trudno nam się było spotykać, nie radziliśmy sobie ze spotkaniami online, albo z innych powodów, mniej lub bardziej powiązanych z epidemią, zmiana powodowała lub powoduje problem w naszej organizacji.
Regulacja dotycząca przedłużenia kadencji jest dość "przyjazna", łatwo ją zastosować. Jeśli NGO korzysta z przepisów o przedłużeniu kadencji to działają one niejako "z automatu" - tzn. nie ma obowiązku udokumentowania na zewnątrz (np. poinformowania KRS), że korzysta się z tych przepisów.
Warto zaznaczyć, że przepisy o zmianie kadencji to możliwość - korzystamy z nich jeśli jest to dla nas wygodne i ma sens. Nie jest to jednak nakaz. Jeśli w okresie epidemii upływa kadencja członków jakiegoś organu w NGO, organizacja chce i jest w stanie dokonać wyborów do tego organu, to nic jej nie ogranicza. Może to zrobić - omówione przepisy nie stoją jej na przeszkodzie.
przeczytaj koniecznie: Zarządy na czas epidemii. Wydłużenie kadencji organów organizacji pozarządowych
przeczytaj też wcześniejsze artykuły, w których omawialiśmy przepisy o przedłużeniu kadencji:
Koniec epidemii - koniec "starych" zarządów
Omówione tu przepisy to przepisy okresowe. Działają w czasie epidemii oraz stanu zagrożenia epidemicznego. Nie będą jednak działać, kiedy epidemia zostanie odwołana. W tej sytuacji będziemy mieli dwa miesiące na "odświeżenie" organów - powołanie nowych członków.
Czy kończy się epidemia? Minister Zdrowia zapowiada, że w połowie maja 2022 roku przejdziemy ze stanu epidemii do stanu zagrożenia epidemicznego.
Organizacje pozarządowe, które korzystały w trakcie epidemii z przepisów o przedłużania kadencji powinny być ostrożne, czujne i przewidujące.
Co konkretnie powinny robić?
Śledzić komunikaty dotyczące stanów (epidemii i zagrożenia epidemicznego). Sytuacja może się zmieniać - epidemia może ustępować, ale może też nawracać. Powyższe stany ogłasza rząd. Powinniśmy śledzić w prasie, mediach, na stronach rządowych czy nie pojawiają się komunikaty dotyczące wymienionych stanów.
W momencie, kiedy rząd ogłosi koniec epidemii (czyli odwoła stan epidemii albo stan zagrożenia epidemicznego) organizacja ma dwa miesiące na dokonanie koniecznych zmian w zarządzie czy innych organach. Poza samym dokonaniem zmiany (wyboru nowych członków czy nowych organów w całości) musimy oczywiście dokonać też obowiązkowego zgłoszenia do KRS.
Jeśli epidemia "odpuszcza", mamy obniżone rygory sanitarne, łatwiej jest nam się spotykać i robimy to coraz częściej - po prostu "wracamy do normalności" - to niezależnie od tego, czy rząd odwołuje, czy podtrzymuje stan epidemii lub zagrożenia, zastanówmy się czy nie warto dokonać zmian w organach. Jeśli zrobimy to teraz czy za jakiś czas, nie będziemy się już musieli przejmować i uważnie śledzić sytuację - unikniemy stresu związanego z koniecznością wyboru nowych organów/członków w krótkim, dwumiesięcznym okresie po odwołaniu stanów.
Źródło: inf. własna poradnik.ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
Skorzystaj ze Stołecznego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych
(22) 828 91 23