Publicystyka - ngo.pl

Przygotowaniom do cyklu "Natura, planeta, klimat" w portalu ngo.pl towarzyszyło nie tylko inspirujące hasło Dnia Ziemi 2023 roku, ale także myśl, że organizacji zajmujących się działaniami ekologicznymi, proklimatycznymi jest coraz więcej, bo dość często można o nich usłyszeć w mediach. A jak jest naprawdę? Sprawdziła to dla nas Beata Charycka z zespołu badawczego Stowarzyszenia Klon/Jawor: 

"W Polsce jest ok. 70 tysięcy aktywnych stowarzyszeń i fundacji. 4% z nich to organizacje pozarządowe, które swoje działania skupiają na ochronie środowiska i ekologii. To oznacza, że ok. 2800 organizacji to organizacje ekologiczne". 

Czym jeszcze się charakteryzują? Przeczytacie w artykule  Organizacje ekologiczne: coraz silniejsza nisza.

Można się zastanawiać, czy to "aż", czy "tylko" 4%, ale dla przeprowadzenia realnej zmiany liczy się przede wszystkim to, czy kryzys klimatyczny i przeciwdziałanie mu jest postrzegane przez organizacje jako ważny temat. Przyjrzała się temu Marta Gumkowska, także z zespoły badawczego Stowarzyszenia Klon/Jawor: "Niemal połowa (47%) przedstawicielek i przedstawicieli organizacji deklaruje, że kryzys klimatyczny powinien być ważnym tematem dla polskich organizacji pozarządowych. Przeciwnego zdania jest 17% liderek i liderów. Potrzebę zwrócenia uwagi na kryzys klimatyczny jako na ważny temat dla organizacji deklarują głównie organizacje z branż ekologii, kultury, edukacji i rozwoju lokalnego". Więcej o tym tutaj: Kryzys klimatyczny to temat dla organizacji.

Różnorodne - tak jednym słowem można określić działania, które podejmują organizacje ekologiczne i proklimatyczne. Pokazaniu, co i jak robią te organizacje poświęciliśmy dwa artykuły. 

Magdalena Wroczyńska opisała dla nas inicjatywy ekologiczne podejmowane przez lokalne organizacje społeczne, niekoniecznie nastawione tylko na ekologię. Jest się czym inspirować:   Organizacje i lokalne społeczności stawiają na ekologię. 

Jędrzeja Dudkiewicza poprosiliśmy z kolei, aby pokazał Wam oddolne inicjatywy ekologiczne. Nie trzeba mieć stowarzyszenia, ani fundacji, by działać na rzecz klimatu. O tym przeczytacie tutaj: Ekologiczne obywatelki, ekologiczni obywatele.

O różnorodności, o tym, jak trafiać ze swoim przekazem do ludzi , jak ich angażować, co jest skuteczniejsze: rozmowa czy działania mobilizujące i ile w ekologach rewolucjonistów, a ile pozytywistów - rozmawialiśmy także podczas #ngoplLIVE: Rewolucjoniści czy pozytywiści? Jak działają ekologiczne NGO-sy?. Zaprosiliśmy do niego Grzegorza Bożka ze Stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, Przemka Siewiora – współzałożyciela Ruchu Solidarności Klimatycznej oraz Agatę Tannenberg-Ratajczak z Koalicji Wrocławska Ochrona Klimatu.

Jedną z inicjatyw, którą można cały czas wspierać i obserwować w różnych kanałach social mediowych jest Marsz dla Odry. Rozpoczął się 20 kwietnia 2023 r. u źródeł rzeki, która tak tragicznie została doświadczona katastrofą ekologiczną rok temu. Zagrożenie nie minęło. Setki osób maszerujących razem z nurtem Odry pragną na to zwrócić uwagę i  apelują o ustanowienie osobowości prawnej dla tej rzeki. 

Opowiadał nam o tym Robert Rient, inicjator tej akcji: Robert Rient: Działamy na zlecenie od rzeki, która chce być ochroniona.

Rzekom poświęciliśmy też trochę miejsca jeszcze w marcu, publikując felieton Izabeli Wiśniewskiej z Fundacji Sandomierka Quo vadis Vistula? oraz fotoreportaż z Chrzestu nad Wisłą, wydarzenia zorganizowanego przez Siostry Rzeki, podczas którego do grona honorowych Sióstr Rzek i Braci Potoków przyjęci zostali aktywiści i aktywistki oraz politycy i polityczki, którzy w Parlamencie Europejskim, w sejmie i na protestach będą rzecznikami rzek.

Tych, którzy by chcieli swoje otoczenie uczynić bardziej zielonym (a może kolorowym?) zachęcamy do wysłuchania bardzo ciekawego odcinka podcastu #todziała: Sadź, siej i nie pękaj! [podcast #todziała] . Dorota Setniewska rozmawia z Witoldem Szwedkowskim z Miejskiej Partyzantki Ogrodniczej o tym od czego zacząć zazielenianie okolicy, na co uważać i w czym może pomóc odblaskowa kamizelka.

Skoro mówimy o inwestowaniu nie sposób pominąć tematu pieniędzy. Czy inwestowanie w planetę jest kosztowne? Na czym może polegać? Czy może przynieść oszczędności? Czy państwo i tworzone przepisy prawa to ułatwiają? I czy jako społeczeństwo jesteśmy chętni, aby wykładać pieniądze na "zielone" rozwiązania?   

Odpowiedzi na te wszystkie pytania możecie znaleźć m.in. w artykule Jędrzeja Dudkiewicza o pierwszych powstających w Polsce spółdzielniach energetycznych oraz w rozmowie Magdy Dobranowskiej-Wittels z Krzysztofem Mrozkiem z Polskiej Zielonej Sieci.

Już wiemy, że dla sporej grupy organizacji społecznych klimat i przeciwdziałanie jego zmianie jest ważnym tematem. Czy to także zagadnienie istotne dla polityków? Czy będziemy o tym mówić w czasie kampanii wyborczej? Krzysztof Mrozek uważa, że tak. Artur Celiński, redaktor naczelny „Magazynu Miasta” przyjrzał się jednak „Indeksowi priorytetów wyborczych”, badaniu przeprowadzonemu przez UCE Reaserch na zlecenie redakcji „Business Insider”, z którego wynika, że "tylko wśród wyborców Lewicy i Koalicji Obywatelskiej polityka klimatyczna powinna znaleźć się wśród priorytetowych tematów kampanii wyborczej". 

Więcej o tym w felietonie Artura Celińskiego: Klimat to bardzo ryzykowny obszar [felieton Artura Celińskiego]

Bardzo ucieszyło nas, że inicjatywa portalu, by tyle miejsca poświęcić klimatowi i ekologii znalazła uznanie w Waszych oczach. Wyrazem tego są artykuły, które otrzymaliśmy od organizacji chcących pokazać także swoją perspektywę. Jesteśmy za nie ogromnie wdzięczni! 

"Jeszcze w sierpniu 2022 roku nie było województwa w Polsce, dla którego Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej nie wydałby ostrzeżenia przed suszą. Chodziło konkretnie o suszę hydrologiczną – trzeci z czterech typów suszy, kiedy przepływ w rzekach spada poniżej przepływu średniej wartości wieloletniej. Groźniejsza jest już tylko susza hydrogeologiczna – w wyniku której wysychają nawet studnie" - pisze Magdalena Irzycka z Polskiej Akcji Humanitarnej i dodaje, że "nasza" susza w niewielkim stopniu przypomina tę, która nie kończy się w Somalii. Odpowiedzialność za jedną i drugą ponoszą kraje rozwinięte. Także Polska. 

Więcej o tym: Tam, gdzie susza nie ma końca

Elżbieta Olczak i Magdalena Rybi-Trojanek z Grupy Zagranica w swoim artykule przekonują z kolei, że są możliwości nie kilkugodzinnego, ale długoterminowego, a co najważniejsze, przemyślanego i świadomego zaangażowania na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatu. Zajdziemy je w edukacji globalna.

Więcej: Śmieć na trawniku z perspektywy edukacji globalnej

A całkiem lokalną perspektywę pokazują Beata Charycka i Adela Gąsiorowska z warszawskiej Kooperatywy Dobrze: "W debacie dotyczącej kryzysu klimatycznego często pojawiają się głosy mówiące, że przez nasze decyzje konsumenckie możemy wpływać na producentów i dystrybutorów towarów. Przez wiele osób koncepcja „głosowania portfelem” uznawana jest jednak za nierealistyczną i niesprawiedliwie obarczającą nas odpowiedzialnością za przewinienia przedsiębiorców. Wyobraźmy sobie jednak, że możemy zastąpić tę koncepcję ideą prawdziwej demokracji konsumenckiej, w której oddolnie zarządzamy sposobem produkcji i dystrybucji produktów. Czy taki eksperyment mógłby stanowić realną alternatywę dla obecnego modelu gospodarczego i dawać nadzieję na skuteczne przeciwdziałanie kryzysowi klimatycznemu?". 

Odpowiedzi szukajcie tu: Nowa demokracja konsumencka. Jak innowacje społeczne pomagają w walce z kryzysem klimatycznym

Artykuły

📑 Organizacje ekologiczne: coraz silniejsza nisza

📑 Kryzys klimatyczny to temat dla organizacji

📑 Spółdzielczość energetyczna. Sposób na angażowanie ludzi w rozwiązywanie własnych problemów

📑 Organizacje i lokalne społeczności stawiają na ekologię

📑 Ekologiczne obywatelki, ekologiczni obywatele

📑 Śmieć na trawniku z perspektywy edukacji globalnej

📑 Tam, gdzie susza nie ma końca

📑 Nowa demokracja konsumencka. Jak innowacje społeczne pomagają w walce z kryzysem klimatycznym

📑 Halo Ziemia, mamy problem…

📑 Ziemia planeta ludzi, ale to jej święto!

Wywiady

🎤 Robert Rient: Działamy na zlecenie od rzeki, która chce być ochroniona

🎤 Krzysztof Mrozek: Inwestując w dobry stan naszej planety, zyskujemy często więcej niż wkładamy

Felietony

✒️ Quo vadis Vistula? [felieton Izabeli Wiśniewskiej]

✒️ Klimat to bardzo ryzykowny obszar [felieton Artura Celińskiego]

Fotoreportaż

📸 Chrzest nad Wisłą. Nowe rzeki mają swoich obrońców [foto]

Podcast

🎙️ Sadź, siej i nie pękaj! [podcast #todziała]

Lajw

📽️ #ngoplLIVE: Rewolucjoniści czy pozytywiści? Jak działają ekologiczne NGO-sy? Zobacz nagranie [film]