Publicystyka - ngo.pl

Organizacje pozarządowe przy okazji każdych wyborów aktywnie włączają się w kampanię wyborczą. Przede wszystkim podejmują szereg działań profrekwencyjnych: namawiając Polaków i Polki do tego, aby w dniu wyborów wzięli odpowiedzialność za to, co dzieje się w kraju lub w ich okolicy. Ale to nie wszystkie aktywności, które podejmują NGO-sy w czasie kampanii wyborczej.

Aby wziąć odpowiedzialność, trzeba mieć wiedzę. Organizacje jej dostarczają. Tłumaczą nie tylko, jak wygląda akt wyborczy, jakie mamy prawa jako wyborcy czy wyborczynie i co może nas spotkać w lokalu wyborczym (w zbliżających się wyborach jest to nieco bardziej złożone ze względu na równoczesne referendum), ale opisują też (czasem przypominając, a czasem po prostu uświadamiając) jakich praw udzielamy i jakie obowiązki powierzamy przyszłym posłom, senatorom, ministrom oddając na nich głosy.

Organizacje zabiegają także o to, aby wybory były uczciwe i zgodne z zapisami konstytucji: powszechne, równe, bezpośrednie i proporcjonalne oraz odbywające się w głosowaniu tajnym. Uświadamiają nam, wyborcom i wyborczyniom, co oznacza w praktyce każde z tych sformułowań. A także przygotowują osoby, które widzą taką potrzebę i mają możliwość – aby aktywnie włączały się w obserwację wyborów i umiały dostrzec i zgłosić ewentualne nieprawidłowości w czasie kampanii wyborczej czy już podczas samego głosowania.

Aby wziąć odpowiedzialność, trzeba mieć wiedzę. O tym, co proponują kandydaci i kandydatki, czy komitety wyborcze. Co oznaczają okrągłe zdania zawarte w programach wyborczych i jakie mogą mieć praktyczne przełożenie na nasze codzienne życie. Tutaj także z pomocą przychodzą organizacje i współpracujący z nimi eksperci, starając się wyjaśniać, co i jak można rozumieć i jakie konsekwencje mogą mieć te różne pomysły.

Przy każdych wyborach organizacje przyglądają się także programom wyborczym. Zadają komitetom wyborczym, ich kandydatom i kandydatkom konkretne pytania dotyczące warunków do działalności organizacji pozarządowych, wizji współpracy organizacji i administracji. Udawało się nawet te pytania zadać politykom i polityczkom wprost, podczas debat organizowanych np. na Ogólnopolskim Forum Inicjatyw Pozarządowych. 

Pytania formułowane przez organizacje dotyczyły także spraw i obszarów, w których działały, znały i wiedziały, z jakimi problemami przychodzi mierzyć się osobom zgłaszającym się po pomoc. Zazwyczaj jednak organizacje pytały polityków i polityczki, jaki oni mają pomysł na rozwiązania, podpowiadając różne możliwości.

Tym razem środowisko pozarządowe tak się zmobilizowało, że przygotowało dla komitetów wyborczych niemal gotowe projekty zmian systemowych, w tym: o utworzeniu nowego systemu sądownictwa, projekt ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, ustawy o prokuraturze, ustawy o ochronie klimatu, ustawy zmieniające definicję gwałtu oraz w sprawie ograniczania różnicy w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn, projekt ustawy dot. legalnej aborcji, zmiany w systemie oświaty, projekt ustawy o prawach ucznia, projekt polityki migracyjnej, projekt ustawy o mediach publicznych, założenia do zmian w przepisach dotyczących funkcjonowania samorządów. 

Do tego dochodzi jeszcze szereg propozycji rozwiązań prawnych, które mają podnieść jakoś życia w Polsce osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów, osób LGBT+, ułatwić działalność instytucji kultury oraz organizacji społecznych. 

A to pewnie nie wszystkie propozycje, które przygotowały organizacje społeczne, a jedynie te, o których wiemy i z którymi już można się zapoznać na stronie Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych. W czasie kampanii wyborczej będziemy je po kolei prezentować i omawiać w portalu. I zachęcać, aby w czasie kontaktów z kandydatkami i kandydatami do parlamentu pytać o te propozycje.