Publicystyka - ngo.pl

Rada Narodowego Instytut Wolności wyraża opinie w kwestiach projektów rocznych planów finansowych i planów działalności NIW, sprawozdań z jego działalności (merytorycznego i finansowego), projektów programów wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego oraz sprawozdań z ich realizacji. Rada także opiniuje projekt regulaminu NIW oraz zatwierdza regulaminy konkursów, w ramach których są przekazywane organizacjom pozarządowym środki finansowe na realizacje projektów oraz rozwój instytucjonalny. Od 2018 do 2022 w ramach programów Komitetu do spraw Pożytku Publicznego, których operatorem był Instytut, przekazano organizacjom pozarządowym blisko 800 mln zł.

Nabór na członków Rady Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego >

Dzięki pracy w regionalnej federacji organizacji pozarządowych znam organizacje od podszewki – zarówno duże, jak i małe, młode i doświadczane, z małych miejscowości i miast wojewódzkich, kulturalne, pomocowe, sportowe, turystyczne, pacjenckie, edukacyjne, hospicyjne, parasolowe, Koła Gospodyń Wiejskich, think tanki, strażnicze i strażackie. Każdego dnia rozmawiam z liderami i liderkami różnych organizacji o ich bolączkach, potrzebach i marzeniach. Wiem dobrze, z czym mierzą się każdego dnia, w jaki sposób można je wspierać i jak powinien to robić Narodowy Instytut Wolności.

Przez ostatnie 3 lata angażowałam się w proces monitorowania działalności NIW i nie bałam się głośno mówić o wątpliwościach dotyczących transparentności i obiektywności ocen i przyznawanych dotacji. Pisałam o tym dla ngo.pl i wypowiadałam się w mediach ogólnopolskich (na końcu tego tekstu znajdują się linki do tych materiałów). Wiele osób gratulowało mi wtedy odwagi i cieszyło się, że ktoś mówi publicznie i pod swoim nazwiskiem o patologiach systemu. Wykonywałam też żmudną pracę i wysyłałam liczne uwagi podczas konsultacji regulaminów konkursów. W każdym roku były one odrzucane, bo proponowałam rozwiązania, których wdrożenie nie tylko wymagałoby utransparentniania działalności NIW, lecz także skutecznie ograniczyłoby możliwość przekazywania wsparcia wielu organizacjom, które były beneficjentami (wyłącznie) rządowych środków.

Dziś, po 15 października 2023, wierzę, że członkami i członkiniami Rady zostaną doświadczeni działacze i działaczki pozarządowi, dla których ważny jest nie tylko partykularny interes własnych organizacji i sukces polityczny konkretnej opcji politycznej. Wierzę, że ważne będzie dla nich dobro i rozwój całego sektora pozarządowego i że pod takim kątem będą opiniować dokumenty. Wierzę też, że Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności oraz Przewodnicząca Komitetu ds. Pożytku Publicznego nie tylko będą nas słuchać – wierzę, że wspólnie stworzymy nowe standardy działania, a Narodowy Instytut Wolności odzyska zaufanie organizacji pozarządowych.

Należy zwiększyć liczbę osób, które realnie uczestniczą w ocenie wniosków w komisjach konkursowych i panelach ekspertów. To farsa, że w imieniu 200 czy 300 ekspertów i ekspertek w programie PROO1 czy NOWEFIO występuje zaledwie 5 osób (choć co roku „losowo wybieranych”, to niemal tych samych).

Należy publikować protokoły z posiedzeń komisji konkursowych i paneli ekspertów wraz z wynikami oceny w imię standardów jawności. Ukrywanie ich jako dokumentów wewnętrznych powinno odejść do lamusa  (porównajcie to na przykład z publikacjami protokołów komisji w konkursach programu Aktywni Obywatele).

W konkursie NOWEFIO należy całkowicie zrezygnować z oceny pomysłu (tzw. ocena literowa A, B, C), która jest kompletnie subiektywna, uznaniowa, w żaden sposób nieweryfikowalna, a od której nie ma odwołania.

W konkursie na działania strażnicze i media obywatelskie należy wyłączyć z udziału organizacje, w których władzach zasiadają radni, posłowie, wójtowie, burmistrzowie, prezydenci, starości i asystenci posłów oraz ministrowie, sekretarze stanu, pracownicy gabinetów politycznych oraz dyrektorzy departamentów w ministerstwach i KPRM. To jest konflikt interesów. Władza nie może sama się monitorować.

Niedopuszczalne jest podejmowanie decyzji o przyznaniu dofinansowanie uzasadnieniem „zgodności projektu ze strategiczną polityką rządu”, gdy takiego kryterium oceny nie ma w regulaminie konkursu. 

 Wprowadzenie tych 5 głównych postulatów pozwoli organizacjom bez wątpliwości i obaw brać udział w konkursach Narodowego Instytutu Wolności. Chciałabym, by organizacje ufały ekspertomi kepsertkom, i komisjom konkursowym, a rządowa agencja tworzyła standardy jawności, które będą w przyszłości wdrażane na poziomie centralnym i samorządowym. 

Za ważne uważam też zwiększenie liczby i roli kobiet ekspertek zarówno podczas wydarzeń, ale też w bieżącej działalności NIW. Gdy rozmawiamy o sektorze pozarządowym, w którym większość pracy jest wykonywana przez kobiety, nie możemy nie mieć ich reprezentacji w kluczowej dla nas instytucji.

Jeśli to, co proponuję jest dla Was ważne, możecie poprzeć moją kandydaturę na członkinię Rady NIW.  

To dwa kroki, które trwają maksymalnie 15 minut.

Deklarację pobieracie tutaj: Oświadczenie poparcia Anny Czyżewskiej do Rady NIW i uzupełniacie o dane Waszej organizacji

Deklarację poparcia podpisują elektronicznie (profilami zaufanymi) osoby upoważnione do reprezentowania Waszej organizacji, a następnie wysyłacie ją do nas na adres mazowia@mazowia.org.pl

Na Wasze deklaracje czekam do soboty 20 stycznia.
Będę bardzo, bardzo wdzięczna za głosy poparcia!

Jeśli ciekawi Was to, co pisałam i mówiłam o NIW w przeszłości, to tu znajdziecie moje teksty.

Moje teksty o NIW w NGO.PL: 

• Pierwsza dziesiątka Narodowego Instytutu Wolności i zagmatwana procedura konkursowa
• Aktywność promocyjna tuż przed końcem projektu. Jak niektóre organizacje wykorzystują swoją szansę na rozwój
• „Jawność życia publicznego nie od wszystkich wymagana”
• PROO4: Bardzo chcę wierzyć w rzetelną ocenę, ale nie mogę
• „Jak to jest z tymi konkursami” – tak ma się gadać?

Moje wypowiedzi dotyczące NIW w mediach ogólnopolskich:

• OKO.Press – Nieznane dzieje rządowych dotacji
• Gazeta Wyborcza – Nowe dofinansowanie dla fundacji radnego PiS. A nie działa nawet jej skrzynka mailowa, Przyspieszone terminy „apartamentu plus” i innych programów, Chcą rozdać ponad 200 milionów złotych, zanim PiS straci władzę
• Wirtualna Polska – Pieniądze dla fundacji działaczy PiS. „To oburzające”

Anna Czyżewska od 20 lat jest związana z organizacjami pozarządowymi. Od 6 lat pracuje w Federacji Mazowia, a od 2 lat pełni funkcję Prezeski Zarządu. Wcześniej pracowała m.in. w Stowarzyszeniu 61, Stowarzyszeniu „Pracownia Etnograficzna” im. Witolda Dynowskiego oraz Fundacji Ośrodka Karta. Współpracowała z dziesiątkami innych organizacji, m.in. Polską Akcją Humanitarną, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Polskim Instytutem Antropologii, Inicjatywą Wolna Białoruś, Stowarzyszeniem Harcerskim, Fundacją Pole Dialogu, Polskim Towarzystwem Ludoznawczym, a w ostatnim czasie ze Stowarzyszeniem Inicjatyw Lokalnych „Białobrzeska”. Anna jest absolwentką Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończyła także Szkołę Trenerów Organizacji Pozarządowych, Szkołę Procesu Grupowego, Szkołę Liderów Politycznych, Akademię Demokracji Socjalnej oraz międzynarodowy program rozwoju liderów Interkulturowi Nawigatorzy. W latach 2012–2015 była członkiną Społecznej Rady Kultury, a obecnie pełni funkcję członkini Mazowieckiej Rady Działalności Pożytku Publicznego. W ostatnich latach pracowała w wielu komisjach konkursowych, m.in. w Narodowym Centrum Kultury, Narodowym Instytucie Dziedzictwa oraz Muzeum Historii Polski, a równolegle zjeździła całe Mazowsze, w każdym powiecie spotykając się z organizacjami pozarządowymi.