Zmiany w podatkach, wprowadzone 1 stycznia 2022 r. i nazywane Polskim Ładem, stworzyły zagrożenie dla jednego procenta. Rząd wsłuchał się w ostrzeżenia formułowane przez organizacje pożytku publicznego i przygotował regulacje, które mają osłabić negatywne dla 1% skutki zmian w podatkach. Projekt ustawy znalazł się w Sejmie. Jest w nim m.in. propozycja powierzenia Radzie Działalności Pożytku Publicznego zadania wymyślenia sprawiedliwego mechanizmu rozdysponowania środków w ramach wyrównania.
Rządowy projekt trafił do Sejmu 22 kwietnia. Zawiera liczne zmiany w systemie podatkowym, nie tylko te, które mają poprawić sytuację jednego procenta. Poniżej opisujemy jednak tylko zapisy, które kreują mechanizm wyrównawczy, dzięki któremu środki z 1% mają pozostać na takim poziomie jak dotychczas.
Celem dodawanej regulacji jest wprowadzenie do systemu podatkowego rozwiązania zabezpieczającego pułap środków przekazywanych na rzecz OPP z 1% podatku przekazywanego przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych w ramach ich rozliczenia rocznego.
(…)
Projektowane rozwiązanie zabezpieczające pułap środków przekazywanych OPP będzie polegało na tym, że w sytuacji, gdy łączna kwota środków przekazanych w ramach 1% podatku należnego w danym roku będzie kwotowo niższa niż łączna kwota środków z 1% podatku przekazana w 2022 r., nastąpi wyrównanie tej różnicy.
(fragment uzasadnienia)
Nowy artykuł w ustawie o działalności pożytku
Mechanizm wyrównawczy opisany jest w jednym artykule, który znajdzie się w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Ma to być nowy artykuł 27d. Poniżej przedstawiamy jego proponowany kształt.
Art. 27d [nowy artykuł dodawany do ustawy o działalności pożytku]
1. Jeżeli łączna kwota środków pochodzących z 1% podatku dochodowego od osób fizycznych, przekazana w danym roku organizacjom pożytku publicznego na zasadach i w trybie określonym w przepisach odrębnych, jest na dzień 31 lipca danego roku niższa od łącznej kwoty takich środków przekazanej w 2022 r., organizacjom pożytku publicznego przysługuje wyrównanie dokonywane przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
2. Łączna kwota środków pochodzących z 1% podatku dochodowego od osób fizycznych przekazana na rzecz organizacji pożytku publicznego w 2022 r. jest corocznie indeksowana wskaźnikiem średniookresowej dynamiki wartości produktu krajowego brutto w cenach bieżących, o którym mowa w art. 38b pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 305, z późn. zm.7)), przy czym w kolejnych latach indeksacji podlega kwota zindeksowana w latach poprzednich.
3. Wyrównanie pomniejsza dochody budżetu państwa z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.
4. Kwota wyrównania może być rozdysponowywana pomiędzy organizacjami pożytku publicznego:
1) w proporcji, w jakiej pozostaje udział kwoty środków pochodzących z 1% podatku dochodowego od osób fizycznych przekazanej w danym roku na rzecz organizacji pożytku publicznego na zasadach i w trybie określonym w przepisach odrębnych, do łącznej kwoty tych środków przekazanej na rzecz wszystkich organizacji pożytku publicznego w tym roku na zasadach i w trybie określonym w przepisach odrębnych, lub
2) w trybie otwartego konkursu ofert, o którym mowa w art. 13, lub
3) w sposób inny niż określony w pkt 1 i 2 wskazany przez Radę Działalności Pożytku Publicznego.
5. Rada Działalności Pożytku Publicznego przekazuje ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, w terminie do dnia 30 listopada, sposób rozdysponowania kwoty wyrównania, o którym mowa w ust. 4 pkt 3, w kolejnym roku pomiędzy organizacjami pożytku publicznego, biorąc pod uwagę stopień wyrównania wpływów pochodzących z 1% podatku dochodowego od osób fizycznych.
6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z Przewodniczącym Komitetu, określa, w drodze rozporządzenia, do końca lutego danego roku:
1) sposób rozdysponowania kwoty wyrównania w danym roku zgodnie z ust. 4 określając udział kwoty wyrównania w wybranych sposobach rozdysponowywania tych kwot,
2) tryb rozdysponowania kwoty wyrównania – mając na względzie zapewnienie rozdysponowania kwoty wyrównania w sposób umożliwiający zrekompensowanie organizacjom pożytku publicznego spadek wpływów środków pochodzących z 1% podatku dochodowego od osób fizycznych, wspieranie rozwoju organizacji pozarządowych oraz potrzebę sprawnego zorganizowania procesu przekazywania kwoty wyrównania tym organizacjom.
7. W przypadku, o którym mowa w ust. 4 pkt 1, kwota wyrównania przysługująca organizacji pożytku publicznego jest przekazywana do dnia 15 września danego roku kalendarzowego, po jej zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy w dół. Kwota ta jest pomniejszana o koszty przelewu bankowego.
8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych odstępuje od przekazania wyrównania na rzecz organizacji pożytku publicznego, jeżeli organizacja ta została usunięta z wykazu prowadzonego zgodnie z art. 27a.
9. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może upoważnić, w drodze rozporządzenia, podległy organ, do przekazania kwoty wyrównania, uwzględniając potrzebę sprawnego zorganizowania procesu przekazywania tego wyrównania.
Trzy możliwości dotyczące rozdysponowania środków
W projekcie nie przesądzono ostatecznie jak rozdysponowane zostaną środki wyrównujące. W uzasadnieniu przeczytamy, że minister finansów ma "kilka możliwości" i może wskazać w danym roku jedną lub więcej. Ostatnia wymieniona w propozycji możliwość to oddanie decyzji Radzie Działalności Pożytku Publicznego. Rada mogłaby wypracować własny "sprawiedliwy mechanizm dystrybucji".
Projektowane rozwiązanie określa również sposób, w jaki dokonywany jest podział przysługującego wyrównania na poszczególne OPP. Przede wszystkim, należy wskazać, że istnieje kilka możliwości dokonywania wyrównania, z których minister właściwy do spraw finansów publicznych może wybrać w danym roku jedną lub kilka metod równocześnie. Jedna z możliwości zakłada, że wyrównanie przysługuje OPP, które w danym roku otrzymały jakiekolwiek środki w ramach 1% podatku należnego. (…) Ustalenie kwoty środków dla poszczególnych OPP wyznacza się w proporcji, w jakiej pozostaje udział kwoty przekazanej na rzecz wskazanej OPP w danym roku w łącznej kwocie środków przekazanych na wszystkie OPP.
(…)
Kolejny mechanizm zakłada, że za udzielenie wsparcia OPP odpowiedzialny będzie właściwy organ administracji publicznej, który w trybie otwartego konkursu ofert dokona odpowiedniego rozdysponowania kwoty wyrównania na poszczególne OPP.
(…)
Istnieje również możliwość wyboru sposobu redystrybucji środków pochodzących z wyrównania przez Radę Działalności Pożytku Publicznego (…). Rada ta jest jedynym ciałem instytucjonalizującym zasadę dialogu obywatelskiego oraz współpracę pomiędzy sektorem publicznym a trzecim sektorem. Dzięki temu, że większość w Radzie posiadają organizacje pozarządowe, będą one posiadały znaczący wpływ na dysponowanie kwotą wyrównania. Rada gwarantuje również wspieranie i prowadzenie dialogu z sektorem pozarządowym w celu określenia sprawiedliwego mechanizmu redystrybucji, zgodnego z ideą przekazywania 1% podatku dochodowego od osób fizycznych.
(fragment uzasadnienia)
Zobacz cały projekt wraz z uzasadnieniem
Debata w portalu
Zagrożenie dla jednego procenta, które pojawiło się wraz z nowymi zasadami podatkowymi 1 stycznia 2022 r., było tematem lutowej debaty w portalu.
zobacz DEBATĘ: Czy 1% przegra z Polskim Ładem?
zobacz też: Zmiany podatkowe – co dalej z 1%?
Źródło: inf. własna poradnik.ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
Skorzystaj ze Stołecznego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych
(22) 828 91 23
