Publicystyka - ngo.pl

Stare, podobno chińskie, przekleństwo mówi: “obyś żył w ciekawych czasach”. Takie czasy nadeszły dla nas wszystkich. Skutki koronawirusa odczują państwa, duże organizacje międzynarodowe, ale też poszczególni obywatele, małe firmy oraz  – co za tym idzie  – organizacje pozarządowe.

Wśród wielu moich znajomych pracujących w ngosach panuje klimat mocno pesymistyczny. Jednym projekt na wymianę z osobami z zagranicy kończy się w lipcu. Drudzy złożyli FIO, ale nie wiedzą, czy w ogóle fundusze w tej sytuacji zostaną rozdane. Trzeci mają sporo pieniędzy ze zbiórki społecznościowej, ale musieli przerwać zupełnie dotychczasowy tryb pracy i tracą wolontariuszy. Z drugiej strony mamy wysyp świetnych inicjatyw, w których  – mogę się założyć  – biorą udział osoby, które dotychczas nie miały wiele wspólnego z wolontariatem. Szycie maseczek, zawożenie kanapek i ciepłych posiłków lekarzom, pielęgniarkom czy ratownikom medycznym, robienie zakupów, darmowe korepetycje… To jednak nie wystarczy, by pokonać negatywne skutki koronawirusa.

Niewątpliwie koronawirus przewartościowuje nasze myślenie o całym społeczeństwie, a co za tym idzie  – aktywizmie. W swoim tekście nt. pandemii dla Financial Times, Yuval Noah Harari poruszył temat przyszłości demokracji i kształtu naszych państw. Jak podkreślił, “stoimy przed bardzo ważnym wyborem między nacjonalistyczną izolacją, a globalną solidarnością. Epidemia i jej skutek  – kryzys ekonomiczny  – to problemy globalne. I mogą być rozwiązane wyłącznie dzięki globalnej współpracy”. W takich warunkach istnieje pokusa, by aktywiści myśleli wyłącznie o swoich organizacjach. By  – przybici trudnościami finansowymi i formalnymi  – łatwo zapominali, że wszyscy jadą na tym samym wózku. Bardzo istotne jest to, by pamiętać o innych organizacjach i działać razem.

Dlatego też, schodząc na poziom mikro, organizacje pozarządowe i aktywiści również muszą połączyć siły. Dziś jest szczególnie jasny fakt, że sami nie damy rady.

Tylko dzięki bezcennym zasobom wiedzy i doświadczenia, które zebrały liczne organizacje, będzie możliwe uratowanie tego, co da się uratować oraz  – co ważniejsze zbudowanie nowych sposobów działania. Jak podkreśla Harari “to, co wczesnym rankiem odkryje włoski lekarz w Mediolanie, może wieczorem uratować życia ludzi w Teheranie (…). Potrzebujemy ducha globalnej współpracy i zaufania”. Bardzo dobrym przykładem takiej współpracy jest aktualnie Mobilny Punkt Poradnictwa, solidarnie wspierany przez różne organizacje działające na terenie Warszawy (https://www.facebook.com/autobusmpp/).

Ale tym bardziej tak ważne jest przełamanie lodów i próba porozumienia. Harari wspomina w swoim tekście o roli Stanów Zjednoczonych, które –  jego zdaniem –  przestały pełnić rolę światowego lidera. Zamiast myśleć o tym, jak wesprzeć globalne wysiłki w celu zwalczenia pandemii i jej negatywnych skutków, rządzący myślą raczej o tym, jak zakupić na wyłączność niemiecką szczepionkę, kiedy powstanie. “Jest bardzo jasne, że amerykańska administracja troszczy się o wiele bardziej o wielkość Ameryki niż o przyszłość ludzkości” –  pisze Harari. Taka postawa może być też niszcząca dla polskich aktywistów i organizacji. A za brak dialogu –  szczególnie w organizacjach, których działalność ma wpływ na życie lub zdrowie ludzi –  możemy zapłacić wysoką cenę.

Karol Wilczyński – dziennikarz i aktywista. Wraz z żoną prowadzą islamistablog.pl. Działa we Wspólnocie „Hanna” spotykającej się z ubogimi na krakowskich Plantach. Napisał doktorat na temat praktyk duchowych w filozofii greckiej i arabskiej.