Zaangażowanie III sektora w pomoc uchodźcom z Ukrainy. Trzecie posiedzenie RDPP VII kadencji
Rada Działalności Pożytku Publicznego rozmawiała o środkach, które wsparły NGO-sy pomagające Ukrainie oraz koordynacji działań na szczeblu centralnym. Dużo uwagi poświęcono również postulatom zmian w programie Pomoc Żywnościowa, który mógłby zostać wykorzystany w działaniach na rzecz uchodźców i uchodźczyń.
Trzecie posiedzenie Rady Działalności Pożytku Publicznego VII kadencji odbyło się 22 marca 2022 roku. Było to kolejne posiedzenie w formule online.
Środki na działania NGO-sów
Posiedzenie rozpoczęło się od informacji dotyczącej 10 mln zł, które rozdysponowane zostały przez Kancelarię Premiera i trafiły do 43 organizacji pozarządowych. Uruchomienie tych środków zostało przeprowadzone z pominięciem procedury konkursowej (zob. Wsparcie działań organizacji udzielających pomocy uchodźcom z Ukrainy). Chociaż rząd dość szybko ogłosił, że przestaje przyjmować oferty, to organizacje wysłały ich ok. 500. Dyrektor NIW Wojciech Kaczmarczyk informował, że w pierwszej kolejności pieniądze trafiły na działania dotyczące wsparcia wolontariuszy, a także na projekty integracyjne. Wojciech Kaczmarczyk deklarował również, że planowane jest rozdysponowanie kolejnej transzy środków (kolejnych 10 mln). Dyrektor NIW mówił też o konkursie na wsparcie doraźne w ramach PROO (tu zarezerwowano na wsparcie pomocy Ukrainie 3 mln zł) oraz otwartości Instytutu na nakierowane na pomoc Ukrainie zmiany w już realizowanych przez organizacje projektach.
Piotr Mazurek, Pełnomocnik Rządu do spraw polityki młodzieżowej zachęcał do korzystania ze strony pomagamukrainie.gov.pl, która jest próbą koordynacji pomocy i służy do wymiany informacji między pomagającymi i szukającymi wsparcia.
Koordynacja
O działaniach koordynujących prowadzonych przez wojewodów mówił na spotkaniu przedstawiciel Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Roman Jaworski. Resort planuje obecnie wzmocnić służby wojewódzkie zaangażowane w koordynację pomocy. Wzmocnienie te ma polegać na wyznaczeniu "specjalistów" biegłych w różnych obszarach (jak np. pomoc żywnościowa, transportowa, opieka medyczna), a także na wyposażeniu ich w przygotowywane przez resort wytyczne.
W odpowiedzi na deklaracje i zapowiedzi MSWIA członkowie Rady przedstawili perspektywę organizacji. Alicja Gawinek pytała m.in. czy służby wojewódzkie zostaną poinstruowane w sprawie współpracy z NGO-sami – w tej chwili nie zawsze taka współpraca ma miejsce, albo też ograniczona jest do wybranych NGO-sów (a nie wszystkich, które się angażują).
Maciej Kunysz proponował wstrzymanie się z przygotowywaniem jednolitych wytycznych dla wszystkich województw (bo inna jest sytuacja w województwach granicznych, a inna w pozostałych). Justyna Ochędzan przypomniała, że organizacje jako pierwsze ruszyły do pomocy i już wcześniej zmuszone były do wypracowania i przyjęcia standardów czy wytycznych.
W wypowiedziach przewijał się też wątek finansowy. Wiele organizacji angażując się w tej chwili w pomoc Ukrainie poważnie nadszarpnie swoje zasoby, co osłabi ich zdolność do standardowych statutowych aktywności, do których te organizacje były powoływane. Przykładem mogą tu być organizacje harcerskie i ich stała praca z młodzieżą.
Możliwości wykorzystania Programu Pomoc Żywnościowa
Sporo czasu podczas marcowego posiedzenia Rady poświęcono możliwym zmianom w Programie Operacyjnym Pomoc Żywnościowa. Na początku marca Rada przegłosowała już uchwalę w tej sprawie, która zawierała sugestie dotyczące oczekiwanego kierunku zmian w Programie.
W związku z kryzysem uchodźczym związanym z działaniami wojennymi na terenie Ukrainy Rada rekomenduje dodanie do grupy docelowej odbiorców PO PŻ osób uciekających z obszaru Ukrainy.
Konieczne wydaje się przesunięcie środków z Polityki Spójności na PO PŻ, które umożliwi rozszerzenie programu o zakres pomocy rzeczowej (materialnej). Rada ma na uwadze zapewnienie podstawowych środków higienicznych (mydło w płynie, pieluchy, proszek do prania itp.) niezbędnych do codziennej pielęgnacji osób i rodzin.
(paragraf 2 uchwały RDPP z 8 marca 2022 r. – zobacz całą uchwałę w sprawie przesunięcia środków z Polityki Spójności na FEAD z uwzględnieniem rozszerzenia programu o zakres podstawowej pomocy rzeczowej)
Do potrzeb i propozycji organizacji odnosiła się na posiedzeniu Elżbieta Przybyszewska-Szczęsny z Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Z perspektywy resortu proponowane zmiany nie są możliwe do przeprowadzenia, a także, z uwagi na wielkość programu i etap jego realizacji (program się kończy), przyniosłyby niewielkie korzyści. W programie do wydania zostało teraz ok. 70-80 mln.
Uchwała w sprawie ułatwień dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego niosących pomoc mieszkańcom Ukrainy
Jeszcze przed marcowym posiedzeniem RDPP przyjęła też w trybie obiegowym uchwałę dotyczącą różnych aspektów zaangażowania NGO-sów w pomoc Ukrainie. W uchwale RDPP wnosi o wprowadzenie w Specustawie (weszła w życie 12 marca) następujących rozwiązań:
1) zwalnianie pomocy humanitarnej niesionej w postaci darowizn rzeczowych z podatku VAT,
2) wprowadzenie uproszczonego trybu zlecania zadań publicznych w zakresie niesienia pomocy dla obywateli Ukrainy, opuszczających Ukrainę w wyniku działań zbrojnych prowadzonych przez Federację Rosyjską;
3) objęcie wolontariuszy świadczących pomoc obywatelom Ukrainy ubezpieczeniem od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz OC, finansowanych z budżetu państwa;
4) objęcie obywateli opuszczających Ukrainę w wyniku działań zbrojnych prowadzonych przez Federację Rosyjską pomocą żywnościową oraz Programem Operacyjnym Pomoc Żywnościowa.
zobacz uchwałę z 4 marca 2022 r. w sprawie wprowadzenia ułatwień dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego niosących pomoc mieszkańcom Ukrainy
Na zakończenie posiedzenia zrelacjonowano pracę zespołów problemowych Rady. Podczas marcowego posiedzenia nie głosowano żadnej uchwały.
Źródło: inf. własna ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
