Sejmowa Podkomisja stała do spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi pracuje nad projektem zmiany w ustawie o działalności pożytku publicznego, który ma poszerzyć krąg organizacji pozarządowych uprawnionych do stosowania uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów.
Omawiany projekt przedłożyła Komisja do Spraw Petycji. Projekt był dość krótki choć radykalny: zakładał dopuszczenie do kręgu NGO mogących prowadzić uproszczoną ewidencję organizacji ze statusem OPP oraz zwiększenie limitu przychodów ograniczającego możliwość prowadzenia UEPIK do miliona złotych (obecnie limit ten wynosi 100 tysięcy). O przedłożeniu (jego pierwotnym kształcie) pisaliśmy m.in. w informacji: UEPIK do miliona w projekcie Komisji Petycji. Projekt jest w tej chwili na etapie pierwszego czytania w Sejmie.
PRZYPOMNIENIE: Co to jest UEPIK
Uproszczona ewidencja – lub też ewidencja podatkowa – to sposób na uniknięcie części obowiązków, które narzuca ustawa o rachunkowości, a które trudne są do spełnienia w przypadku małych organizacji pozarządowych. Na taką „prostszą” księgowość mogą się zdecydować organizacje pozarządowe, ale nie wszystkie: wskazanie, które organizacje uprawnione są do stosowania UEPIK, znajduje się w ustawie o działalności pożytku. O UEPIK czytaj w PORADNIK.NGO.PL [KLIKNIJ].
Projekt Komisji Petycji skierowano do pierwszego czytania do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Ta w lipcu zadecydowała, że nad projektem będzie pracować Podkomisja stała do spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi. Podkomisja spotkała się do tej pory w sprawie projektu dwa razy. Ostatnie posiedzenie odbyło się 11 września. Podane tu informacje dotyczą właśnie sytuacji po posiedzeniu 11 września.
Dla lepszego zrozumienia opisanych tu propozycji przytaczamy poniżej zmieniany artykuł 10a ustawy o pożytku, który zawiera regulację dotyczącą uproszczonej ewidencji [w obecnym brzmieniu].
Jakie zmiany szykuje Podkomisja ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi
Po dwóch posiedzeniach podkomisji wydają się przesądzone dwie rzeczy: zwiększenie limitu do miliona oraz odrzucenie propozycji dotyczących OPP.
Propozycja dotycząca umożliwienia organizacjom pożytku publicznego prowadzenia UEPIK została oceniona negatywnie już na początku prac podkomisji - wymagałoby to znacznie większej ingerencji w ustawę o działalności pożytku, niż przewidzieli projektodawcy.
W sprawie milionowego limitu postanowiono zostać przy pierwotnej propozycji. Co prawda podczas lipcowych spotkań przedstawiano zarówno argumenty za mniejszym limitem (zaproponowany milion obejmie prawdopodobnie do 90% NGO-sów), jak i argumenty za jego zwiększeniem na wzór podobnych rozwiązań dla przedsiębiorców (co oznaczałoby w praktyce, że w limicie mieściłyby się niemal wszystkie organizacje), jednak ostatecznie postanowiono nie odbiegać w tym punkcie od zamysłu projektodawcy.
Podkomisja prawie na pewno zaakceptuje też propozycję wykreślenia punktu 1 i 4 z ustępu pierwszego artykułu o UEPIK. Takie skreślenie rozwieje wątpliwości dotyczące tego, że jedynymi zabronionymi przy UEPIK przychodami są przychody z działalności gospodarczej (UEPIK nie może prowadzić organizacja, która ma zarejestrowaną taką działalność).
Wydaje się, że zostanie też utrzymany postulat zwiększenia do 3 miesięcy okresu, w którym należy zgłosić urzędowi skarbowemu wybór uproszczonej ewidencji. Więcej kontrowersji wywołał pomysł umożliwienia powrotu do pełnej księgowości w trakcie roku (organizacja prowadzi UEPIK, ale w pewnym momencie orientuje się, że ma ważny powód, żeby to zmienić). Standardowo taka zmiana może (niekiedy musi) zostać przeprowadzona, ale od nowego roku obrotowego (zwykle od 1 stycznia). Nie ma pewności jak zadziała takie rozwiązanie, ale może przeważyć argument, że to korzystająca z niego NGO bierze na siebie odpowiedzialność za ewentualne problemy.
Kiedy projekt wejdzie w życie
Projekt Komisji do Sprawa Petycji zakładał wejście w życie nowych rozwiązań od 1 stycznia 2025 r. Nie przewidywał jednak konieczności zmian w rozporządzeniu, wydawanym na podstawie delegacji zawartej w art. 10a ustęp 6. Organizacje pozarządowe zwróciły uwagę, że w przypadku UEPIK kształt rozporządzenia w sprawie prowadzenia uproszczonej ewidencji (…) jest bardzo istotny, a przy tak znacznej zmianie (10 razy większy limit) i złej ocenie obecnego kształtu rozporządzenia, należy je zmienić. Zaproponowano więc zapisy mające zmusić Ministerstwo Finansów do przepracowania rozporządzenia.
Obecni na posiedzeniu 11 września przedstawiciele resortu tłumaczyli, że to będzie wymagać czasu - na pewno nie wystarczy miesiąc. Wydaje się też, że nieprzychylnie nastawieni byli do nowego kształtu delegacji, gdzie sugerowane są konieczne w rozporządzeniu uzupełnienia. W związku z tym padła m.in. propozycja przesunięcia o rok wejścia w życie omawianej nowelizacji - dałoby to więcej czasu na przemyślenie co ma być w rozporządzeniu.
Sprawa może zostać rozstrzygnięta na kolejnym posiedzeniu podkomisji, a Ministerstwo Finansów zostało poproszone o własną ocenę jak bardzo, po zmianie przepisów, należy odświeżyć treść rozporządzenia.
UEPIK dla NGO a UEPIK dla KGW
Uproszczona ewidencja przychodów i kosztów to rozwiązanie zapisane w dwóch ustawach. Jako pierwsze znalazło się w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Po jakimś czasie zostało skopiowane do ustawy o kołach gospodyń wiejskich. Komisja Petycji zgłaszając swój projekt nie dostrzegła tego faktu. Zwróciły na to uwagę organizacje i pojawiła się analogiczna propozycja zmian w UEPIK dla Kół Gospodyń Wiejskich.
Zaproszeni na posiedzenie 11 września przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi pozytywnie odnieśli się do samej propozycji analogicznych rozwiązań. Roboczo próbowano dopracować fragmenty dotyczące KGW i osiągnięto wstępny konsensus, jednak resort rolnictwa został jeszcze poproszony o przeanalizowanie propozycji.
Sprawę komplikuje fakt, że dzień wcześniej rząd przyjął nowelizację ustawy o KGW i za chwilę w Sejmie będą trwały prace nad dwoma projektami zmian tej samej ustawy jednocześnie. Prace ten dość trudno będzie połączyć.
Zmieniany artykuł 10a ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
artykuł 10a ustawy o pożytku [kształt obecny, wrzesień 2024]
1. Organizacje pozarządowe, z wyłączeniem spółek kapitałowych, oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 2 prowadzą uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, w przypadku gdy:
1) działają w sferze zadań publicznych określonych w art. 4 ust. 1,
2) nie prowadzą działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców,
3) nie posiadają statusu organizacji pożytku publicznego,
4) osiągają przychody wyłącznie z:
a) działalności nieodpłatnej pożytku publicznego z tytułu składek członkowskich, darowizn, zapisów, spadków, dotacji, subwencji, przychodów pochodzących z ofiarności publicznej,
b) działalności odpłatnej pożytku publicznego z tytułu sprzedaży towarów i usług,
c) tytułu sprzedaży, najmu lub dzierżawy składników majątkowych,
d) tytułu odsetek od środków pieniężnych na rachunkach bankowych lub rachunkach w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, prowadzonych w związku z wykonywaną działalnością, w tym także odsetek od lokat terminowych oraz innych form oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, tworzonych na tych rachunkach,
5) w roku poprzedzającym rok wyboru prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów osiągnęły przychody wyłącznie z tytułów, o których mowa w pkt 4, w wysokości nieprzekraczającej 100 000 zł
- jeżeli decyzję w sprawie prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów podejmie organ zatwierdzający w rozumieniu przepisów o rachunkowości.
2. Przepisu ust. 1 pkt 5 w zakresie wielkości przychodów nie stosuje się w roku, w którym jednostka rozpoczęła działalność.
3. O wyborze prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów jednostka, w terminie do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego, w którym rozpoczyna prowadzenie ewidencji, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność, w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności, zawiadamia naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym.
4. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 3, dotyczy także lat następnych, z zastrzeżeniem ust. 5.
5. Jednostka zawiadamia naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym w terminie 14 dni od końca ostatniego miesiąca roku podatkowego, w którym prowadzi uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, o:
1) rezygnacji z prowadzenia tej ewidencji;
2) niespełnianiu warunków, o których mowa w ust. 1.
6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z Przewodniczącym Komitetu, określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów, warunki, jakim powinna odpowiadać ta ewidencja w celu prawidłowego określenia zobowiązań podatkowych, mając na uwadze zakres oraz cel działania podmiotów prowadzących ewidencję.
Źródło: inf. własna poradnik.ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
Skorzystaj ze Stołecznego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych
(22) 828 91 23
