Czy organizacje pozarządowe muszą prowadzić księgowość? Tak! Wszystkie mają taki obowiązek! Organizacje mogą jednak wybrać jeden z dwóch dostępnych dla NGO rodzajów księgowości.
Przypominamy o podstawowym obowiązku każdej organizacji pozarządowej w Polsce i odsyłamy do materiałów, które przydadzą się młodym organizacjom, mierzącym się z tym trudnym wyzwaniem.
Każda organizacja musi prowadzić "jakąś" księgowość - co więcej musi to robić od samego początku, nawet jeśli nie dysponuje środkami, a jej działania są bardzo ograniczone.
Księgowość to rejestrowanie wydarzeń finansowych. Mają one miejsce nawet w najmniejszej organizacji pozarządowej - np. w stowarzyszeniu, które (tylko) zbiera składki. Organizacja może zlecić prowadzenie księgowości na zewnątrz lub wyznaczyć do księgowania odpowiednią osobę. Jednak informacje o księgowości musi też mieć zarząd NGO. To dlatego, że księgowość porządkuje wiele spraw (zatrudnienie, wydatki w projektach, podatki etc.).
Pełna księgowość (ustawa o rachunkowości) i UEPIK (ustawa o pożytku)
NIE MA organizacji pozarządowej BEZ księgowości. Każda musi ją prowadzić.
Nie warto się więc zastanawiać czy ale jak. Organizacje pozarządowe są tu w uprzywilejowanej sytuacji. Mają dwie możliwości. Mogą prowadzić pełną księgowość tzn. stosować przepisy z ustawy o rachunkowości albo wybrać uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, która została stworzona specjalnie dla NGO-sów (ale tylko tych mniejszych).
Która organizacja ma wybór, a która go nie ma
Wybór między pełną księgowością a uproszczoną ewidencją przychodów i kosztów (UEPIK) nie jest swobodny. Są organizacje, które będą musiały prowadzić pełną księgowość. Te organizacje to:
- NGO-sy prowadzące działalność gospodarczą (czyli widniejące w rejestrze przedsiębiorców w KRS)
- organizacje, które mają status organizacji pożytku publicznego (OPP). Pamiętajmy, że takiego statutu nikt nam nie przypisze, ani nie nakaże nam go mieć - to sama organizacja ubiega się o ten status (a więc również świadomie decyduje na prowadzenie pełnej księgowości)
- organizacje o rocznych przychodach większych niż 100 tys. zł.
Patrząc od drugiej strony można wskazać, że uproszczona ewidencja przychodów i kosztów jest formą prowadzenie księgowości dla mniejszych organizacji. Z założenia jest to prostsza księgowość, jej zasady opisuje jeden artykuł z ustawy o działalności pożytku publicznego oraz specjalne rozporządzenie.
Mówiąc jeszcze inaczej: wszystkie organizacje pozarządowe mogą prowadzić pełną księgowość - niektóre muszą ją prowadzić, a niektóre mogą świadomie wybrać tę formę, nawet jeśli są małe czy młode.
Natomiast część organizacji, jeśli spełnia określone kryteria, może prowadzić uproszczoną ewidencję.
NIE MA takich organizacji, które UEPIK prowadzić MUSZĄ.
WARTO ŚLEDZIĆ
Uproszczona ewidencja: próby poszerzenia grupy organizacji, które mogą korzystać z tej formy księgowości. Przeczytaj artykuł: UEPIK i kluby sportowe. Ruszyły prace nad projektami.
Jak wybrać formę księgowości
Część NGO-sów nie ma wyboru tzn. musi prowadzić pełną księgowość wg zasad z ustawy o rachunkowości. Co robią pozostałe? Ponieważ pełna księgowość była pierwsza, a UEPIK dla organizacji pozarządowych pojawiła się później - w 2015 roku - pełna księgowość jest dla wszystkich NGO-sów domyślną formą prowadzenia księgowości. Prowadzenie uproszczonej ewidencji (także rezygnacja z UEPIK) wymaga więc odpowiedniego zgłoszenia. Prowadzenia pełnej księgowości nikomu nie zgłaszamy.
Jeśli nie wybierzemy UEPIK i nie zgłosimy tego w terminie urzędowi skarbowemu to "z automatu" prowadzimy pełną księgowość.
Przeczytaj o wyborze uproszczonej ewidencji i terminach zgłaszania do US tego wyboru 👉Jak rozpocząć prowadzenie uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów.
Informacje o księgowości w PORADNIK.NGO.PL
To co napisaliśmy powyżej, to tylko podstawowe informacji o księgowych obowiązkach NGO-sów. Informacje wskazujące, że obowiązek ten dotyczy wszystkich fundacji i stowarzyszeń oraz że jest realizowany w dwóch formach. Żeby lepiej zapoznać się ze szczegółowymi informacjami o księgowości w NGO, polecamy materiały w poradnik.ngo.pl.
Pełna księgowość (opis zasad prowadzenia pełnej księgowości i podanie różnić między pełną księgowością a UEPIK)
Uproszczona ewidencja przychodów i kosztów dla organizacji pozarządowych (szczegółowe informacje na czym polega UEPIK, jak ją zgłaszamy, oraz kto w ogóle może się na nią zdecydować)
ponadto w dziale KSIĘGOWOŚĆ W NGO
Źródło: inf. własna poradnik.ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
Skorzystaj ze Stołecznego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych
(22) 828 91 23
