Publicystyka - ngo.pl

Piąte posiedzenie Rady Działalności Pożytku Publicznego VI kadencji odbyło się 2 lipca 2019 r. w Warszawie. Można było na nim zaobserwować efekty wdrażanej od jakiegoś czasu zmiany, której celem było przeniesienie większej części merytorycznych dyskusji nad trafiającymi do Rady projektami na spotkania Zespołów. Ale zmieniający się kształt posiedzeń plenarnych może też być wynikiem ilości spraw.

Niemal całe posiedzenie RDPP w lipcu 2019 r. poświęcone zostało omówieniu prac Zespołów, które przygotowywały poszczególne uchwały – czyli przedstawieniu tych uchwał i głosowaniu nad nimi. Nie oznacza to jednak, że w ogóle nie prowadzono merytorycznej dyskusji. Jednym z uważniej przepracowanych tematów była nowelizacja ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, która proponuje powstanie Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem.

Projekt zmiany ustawy pożytkowej jest pomysłem, który wyszedł od Przewodniczącego Komitetu ds. Pożytku Publicznego. Na początku czerwca 2019 r. został wysłany do konsultacji. Poza niewielką zmiana precyzującą przepisy dotyczące samej RDPP, zawiera propozycję powołaniu przy Przewodniczącym KPP nowego ciała opiniodawczo-doradczego.

Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem ma przypominać RDPP (podobno funkcja, charakter, kompetencje i parytety), z tym, że będzie koncentrowała się na sprawach dotyczących młodych.

RDPP pozytywnie zaopiniowała projekt nowelizacji powołującej do życia młodzieżową radę, rekomendując jednak wprowadzenie w nim kilku zmian (np. takich, które ułatwiłyby rozgraniczenie kompetencji i składów obu gremiów).

Kształt składanych przez Radę propozycji sprowokował szerszą dyskusje nad młodzieżowymi radami, szczególnie nad ich wersją powiatową i wojewódzką. Obecnie najliczniejsze są rady młodzieżowe działające w gminach (mówił o nich na poprzednim posiedzeniu RDPP Piotr Wasilewski z Rady Dzieci i Młodzieży RP). Ich legalne powstawanie umożliwia ustaw o samorządzie gminy. Niestety regulacje dotyczące funkcjonowania powiatów i województw nie zawierają analogicznych zapisów. Na wyższych szczeblach samorządu pojawiają się więc rady młodzieżowe, ale mają one słabsze umocowanie. Zastanawiano się czy dałoby się je wzmocnić i czy okazją do tego wzmocnienia może być nowelizacja ustawy o pożytku. Przeważał pogląd, że zmiana ustaw samorządowych, przy okazji tej konkretnej nowelizacji ustawy o działalności pożytku, byłaby bardzo ryzykowna i nie spotkałaby się z dobrym przyjęciem samorządowców i legislatorów. 

RDPP sprzyja umocnieniu prawnej sytuacji rad młodzieżowych w powiatach i województwach, ale wydaje się, że przedstawienie konkretnych propozycji zmian w tym zakresie będzie idealnym zadaniem dla młodzieżowej rady, kiedy już zostanie ona powołana przez Przewodniczącego KPP.

Czy znajdą się większe pieniądze w ramach Funduszu Inicjatyw Obywatelskich i w Programie Rozwoju Organizacji Obywatelskich? RDPP przyjęła uchwałę apelującą o ich zwiększenie. W uchwale znajdziemy dane o ilości wniosków dofinansowanych w obecnej edycji FIO i PROO (w priorytecie 1a). Pokazują one jak niewielu wnioskujących otrzymuje wsparcie - stosunek ilości aplikujących do ilości wygrywających jest bardzo niekorzystny (w przypadku FIO o połowę niższy niż w latach ubiegłych). 

Próbą wpłynięcia na dostępność środków dla NGO jest też uchwała (dyskutowana – będzie głosowana w trybie obiegowym) ws. projektu sprawozdania z realizacji Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020 (PO PŻ) w 2018 r. Zwrócono uwagę, że w sprawozdaniu z Pomocy Żywnościowej brakuje uwzględnienia wkładu, jaki wniosły najmniejsze organizacje zaangażowane w realizację programu. Wkładem tym był czas, praca i pieniądze (np. za paliwo) konieczne do dostarczenia dystrybuowanej w programie żywności do bezpośrednich odbiorców. Opisanie tego wkładu w sprawozdaniu otwierałoby drogę do jego uwzględnienia w kolejnym okresie programowania, czyli do wsparcie szerszej grupy NGO-sów, niż to miało miejsce do tej pory.

Pytanie o to jaką strategię działania przyjąć pojawiło się przy okazji uchwały w sprawie projektu ustawy o zatrudnieniu wspomaganym. Z zespołów uchwała wyszła w kształcie wspierającym projekt, choć zwracającym uwagę na jego zasadnicze wady. Okazało się jednak, że członkowie Rady mają wątpliwości. Regulacja dotycząca zatrudnienia wspomaganego jest bardzo oczekiwana przez środowisko osób niepełnosprawnych i pomagających im organizacji. Jednak przedstawiona propozycja idzie w złym kierunku. Nie ma zgody jak należy się zachować. Czy lepszy skutek przyniesie wsparcie złej ustawy – zwolennicy tej opcji mają nadzieję, że jak nie teraz, to może w przyszłości uda się ją poprawić - czy też powinno się negatywnie zaopiniować projekt, nie widząc po stronie autorów woli na jego poprawianie, i czekać na kolejną okazję. Która z opcji zostanie wybrana, rozstrzygnie się podczas głosowania obiegowego.

W sumie Rada na lipcowym posiedzeniu przyjęła 9 uchwał, a następnych 7 omówiła, kierując je do głosowania w trybie obiegowym.

Poza wskazanymi powyżej RDPP przyjęła:

• uchwałę w sprawie projektu Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa 2030 (SZRWRiR 2030),
• uchwałę w sprawie wyszczególnienia organizacji obywatelskich (niekomercyjnych) jako trzeciego rodzaju podmiotów realizujących Programy Operacyjne na lata 2021-2027 obok podmiotów publicznych oraz komercyjnych;
• uchwałę w sprawie wzmocnienia potencjału partnerów społecznych ze środków pomocy technicznej w ramach programów operacyjnych na lata 2010-2027;
• uchwałę w sprawie projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2020;
• uchwałę w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego;
• uchwałę w sprawie społeczno-gospodarczej potrzeby włączenia nowych kwalifikacji do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji;
• uchwałę w sprawie projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne;

Omówiono, ale nie przyjęto (skierowano do głosowania w trybie obiegowym):

• uchwałę w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie Szpitalnego Oddziału Ratunkowego;
• uchwałę w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie kierowania do zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych;
• trzy uchwały w sprawach projektów regulaminów konkursów planowanych przez Instytut Wolności.

Konieczność przekazania części uchwał do głosowania obiegowego wynikła z braku kworum. Posiedzenie przedłużało się i część członków RDPP musiała opuścić obrady. Problem z kworum pojawia się po raz kolejny. Jeśli nadal będzie się powtarzał wymusi prawdopodobnie dalszą reorganizację prac Rady, a patrząc na tematy uchwał (wpływających do RDPP spraw) - być może również lepszą selekcję tego, czym zajmuje się Rada Pożytku.