Publicystyka - ngo.pl

15 czerwca 2021 roku OFOP złożył do Piotra Glińskiego, Wiceprezesa Rady Ministrów, Przewodniczącego Komitetu ds. Pożytku Publicznego petycję w sprawie wzorca statutu stowarzyszenia. Było to pierwsze działanie OFOP, będące wynikiem aktywności powstałego Zespołu OFOP „Proste prawo dla NGO”. Petycja apelowała o wdrożenie przepisów, które ułatwią nowo powstającym stowarzyszeniom rejestrowym szybką rejestrację w KRS.

(fragment złożonej petycji)

Zgodnie z ustawą z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach, składamy petycję w interesie publicznym dotyczącą podjęcia działań na rzecz szybkiej rejestracji stowarzyszeń.

Przez wzgląd na wagę prawa wolności do zrzeszania się i doświadczenia związane z rejestracją spółek w systemie S24 postulujemy wprowadzenie instrumentu prawnego analogicznego do ww. systemu dla szybkiej rejestracji stowarzyszeń z osobowością prawną.

Rozwiązanie nie powinno zastępować obecnej ścieżki rejestracji, a być w stosunku do niej rozwiązaniem dodatkowym. Wzorzec statutu powinien nie tylko umożliwiać rejestrację stowarzyszenia, ale także zapewniać możliwość dokonywania zmian dla tak zarejestrowanego podmiotu w systemie S24.

W naszej ocenie oznacza to potrzebę dokonania poniższych zmian, dla których to zmian przedstawiamy propozycje możliwe do wykorzystania w pracach legislacyjnych, jeśli petycja zostanie pozytywnie rozpatrzona:

• wprowadzenie wzorca statutu stowarzyszenia w drodze rozporządzenia właściwego ministra – propozycja wzorca stanowi załącznik nr 1 do niniejszej petycji,
• wprowadzenie odpowiednich przepisów w ustawie z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach oraz ustawie z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Warto zwrócić uwagę, że petycja nie zawierała tylko opisu proponowanych zmian i ich uzasadnienie. Do Przewodniczącego przesłano gotowy WZORZEC statutu, a także propozycje konkretnych zapisów - kształt artykułów w ustawach Prawo o Stowarzyszeniach i o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Złożona przez OFOP petycja rozpatrywana była przez pół roku (to drugi z dopuszczanych przez przepisy termin na rozpatrzenie petycji). Federacja otrzymała odpowiedź na petycję, w której zawarta była pozytywna ocena pomysłu. Przewodniczący podzielił argumentację i potrzebę, którą przedstawiono w petycji. Wskazał też na wysoki poziom merytoryczny przygotowanych rozwiązań. 

Jednocześnie jednak w odpowiedzi znalazł się wywód wyjaśniający, że przedstawiony temat znajduje się w gestii Ministerstwa Sprawiedliwości (ponieważ, upraszczając, ministerstwo zajmuje się wszystkimi sprawami, które dotyczą sądów rejestrowych). Przewodniczący, w odpowiedzi na petycję nie zdecydował się więc podjąć konkretnych działań. Jedynym działaniem zakomunikowanym Federacji było zwrócenie się do Ministerstwa Sprawiedliwości z prośbą o opinię.

1. Przełom 2020 i 2021 roku - prace nad WZORCEM, konsultacje organizacji
2. Maj 2021 - przygotowanie ostatecznej wersji wzorca 
3. Czerwiec 2021 - złożenie przez OFOP petycji do Przewodniczącego KPP
4. Sierpień 2021 - pierwsza uchwała RDPP w sprawie petycji OFOP
5. Styczeń 2022 - odpowiedź Przewodniczącego KPP w sprawie petycji dociera do OFOP
6. Maj 2022 - petycją interesuje się Zespół Parlamentarny do spraw Organizacji Pozarządowych i Społeczeństwa Obywatelskiego
7. Lipiec 2022 - druga uchwała RDPP (dzień przed posiedzeniem RDPP dowiadujemy się również, że istnieje pozytywna opinia Ministra Sprawiedliwości, będąca odpowiedzią na pismo wysłane do resortu przez Przewodniczącego KPP).

Jak wskazaliśmy w kalendarium pierwszy raz Rada Działalności Pożytku Publicznego zajmowała się już w 2021 r. (była to Rada poprzedniej, VI kadencji). Pierwsza uchwala Rady w sprawie wzorca pozytywnie odniosła się do pomysłu (zobacz uchwałę). "RDPP rekomenduje niezwłoczne podjęcie odpowiednich prac legislacyjnych" - czytamy w uchwale Rady z końca sierpnia 2021 r.

Na kolejną uchwałę, tym razem Rady VII kadencji, czekaliśmy do lipca 2022 roku. Tym razem RDPP, poza przychylną oceną, zawarła też w uchwale propozycję konkretnych kroków. Propozycję skierowaną do samej Rady (czy też jej otoczenia - tzn. obsługującego radę departamentu) - propozycję powołania zespołu eksperckiego, oraz propozycję skierowaną do Przewodniczącego KPP.

Czy uchwała RDPP w sprawie petycji OFOP przyniesie efekt? Czy powstanie zespół pracujący nad tymi przepisami (które, jak piszemy wyżej, zostały właściwie wypracowane w najdrobniejszych szczegółach i podane Przewodniczącemu KPP "na tacy")? Czy petycja stanie się tematem obrad Komitetu do spraw Pożytku Publicznego, jak sugeruje RDPP w uchwale? Czy kroki opisane przez Radę nastąpią w najbliższym czasie - po wakacjach? Będziemy śledzić rozwój sytuacji. Przewodniczący KPP został zmobilizowany uchwałą, zarówno jego przychylność jak i prawdopodobne pozytywne nastawienie Ministerstwa Sprawiedliwości, powinny spowodować, że w sprawie petycji dojdzie wreszcie do konkretnych działań. Oby nie trzeba było na nie czekać kolejne pół roku czy rok.