Publicystyka - ngo.pl

Najnowsza odsłona Lex Czarnek to projekt obywatelski. Wpłynął do Sejmu 19 lipca i już 28 lipca był przedmiotem prac na posiedzeniu. Ustawa w pierwszym czytaniu trafiła do Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży.

Zacytowany powyżej zapis, z niezdefiniowanym określeniem "seksualizacja", ma na celu całkowite usunięcie ze szkoły NGO-sów, które prowadzą edukację seksualną, ale też edukację antydyskryminacyjną czy antyprzemocową. Zapis ten koncentruje uwagę mediów i opinii publicznej. Projekt jest jednak znacznie obszerniejszy i wprowadza czasochłonną i skomplikowaną procedurę uzyskania przez organizację społeczną możliwości prowadzenia zajęć w szkołach (niezależnie od ich tematu).

Obecnie obecność organizacji pozarządowych w szkołach opisana jest w artykule 86 ustawy - Prawo oświatowe. W praktyce najważniejszy jest ustęp 2 tego artykułu, który wskazuje na potrzebę uzyskania przez organizację zgody dyrektora, określeniu warunków oraz uzyskaniu pozytywnej opinii rady szkoły lub rady rodziców.

W projekcie obywatelskim procedura z ustępu 2 zostaje znacznie rozbudowana. Pojawia się w niej określenie zestawu informacji, które na samym początku musi dostarczyć organizacja. Zebrane informacje dyrektor kieruje do działających w szkole rad, a także do organu nadzoru pedagogicznego i organu prowadzącego. Każde z ciał musi wydać pozytywną opinię. Ale to wcale nie koniec. Opinie trafiają następnie do samych rodziców. Żeby zajęcia zaplanowane przez NGO mogły się odbyć, potrzeba pisemnej zgody rodziców ucznia. 

Trzeba więc zebrać trzy pozytywne opinie (rady, i organów), a następnie pozwolenia rodziców. Przepisy nie wyjaśniają ile zgód od rodziców musi zostać zebranych, żeby przeprowadzić zajęcia, co w sytuacji kiedy zgody dotyczą tylko grupy uczniów, jak duża to musi być grupa, czy i jak zorganizować zajęcia, w których uczestniczyć ma tylko część klasy.

Z zarysowanej powyżej procedury zwolnione są zajęcia prowadzone przez organizacje harcerskie, PCK, w ramach zadań realizowanych przez Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom oraz w ramach "zadań zleconych z zakresu administracji rządowej".

We wniesionym do Sejmu projekcie zapisana jest ambitna data wejścia w życie opisanych wyżej przepisów. Projektodawcy chcieliby, żeby zaczęły one obowiązywać już od 1 września 2023 roku - czyli od rozpoczęcia nowego roku szkolnego. To raczej się nie uda. Mimo, że projekt dość szybko trafił pod obrady, niewiele wskazuje na możliwość jego przyjęcia, podpisania i opublikowania przez końcem sierpnia.

Kolejne posiedzenie Sejmu zaplanowane jest na 16 i 17 sierpnia. Nawet gdyby przyjąć, że na sierpniowym posiedzeniu uda się przeprowadzić kolejne dwa czytania i przyjąć projekt, to nadal pozostaje decyzja Senatu (który może pracować nad ustawą do 30 dni), powrót ustawy do Sejmu, oczekiwanie na podpis prezydenta i publikację. Trudno przewidzieć jakie tempo przyjmą ostatecznie prace nad projektem obywatelskim. Wydaje się jednak, że jego wejście w życie w zapisanym pierwotnie terminie, wymagałoby zupełnie ponadstandardowych wysiłków, powiązanych z lekceważeniem zasad dobrej legislacji.

Zmiana zasad funkcjonowania organizacji pozarządowych w szkołach wydaje się bardzo kluczowa dla obecnych władz resortu edukacji. Podobne przepisy przeszły już przez Sejm jako projekt rządowy, a następnie jako projekt poselski. Obie ustawy uchwalane były przez posłów (przy sprzeciwie senatorów), ale następnie konsekwentnie wetowane przez prezydenta (zobacz: pierwsze weto oraz drugie weto). 

Historię obecnej i poprzednich wersji Lex Czarnek można prześledzić w wątku [KLIKNIJ]