Publicystyka - ngo.pl

Spotkanie rozpoczęło się od wyboru przewodniczącej i wiceprzewodniczącej Zespołu. Przewodniczącą Parlamentarnego Zespołu ds. Rozwoju Ekonomii Społecznej została posłanka Iwona Karolewska, a wiceprzewodniczącą Agnieszka Ścigaj.

Pierwsza część posiedzenia należała do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w którym to ministerstwie usytuowany jest Departament Ekonomii Społecznej. Podsekretarz stanu w MRPiPS Katarzyna Nowakowska tłumaczyła:

– Od kiedy jestem w ministerstwie, jako jeden z priorytetów wyznaczyłam sobie to, by dialog ze stroną społeczną, przede wszystkim, trwał i nie pojawiał się sporadycznie (…) i bardzo się cieszymy, że do tego dialogu również możemy włączyć stronę parlamentarną.

Wystąpienie przedstawicieli ministerstwa kontynuował Andrzej Radniecki, dyrektor Departamentu Ekonomii Społecznej. Przedstawił działania Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na rzecz rozwoju ekonomii społecznej. Działania resortu można podzielić na 5 kategorii: 

• planowanie (strategiczne i programowe) - tu warto wymienić Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej do 2030 r. oraz planowanie operacyjne w programie Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego,
• koordynacja (w tym współpraca z Krajowym Komitetem Rozwoju Ekonomii Społecznej, Regionalnymi Ośrodkami Polityki Społecznej, Regionalnymi Komitetami Rozwoju Ekonomii Społecznej, a także akredytacja ośrodków wsparcia ekonomii społecznej),
• wsparcie bezpośrednie - w ramach programów "Odporność oraz rozwój ekonomii społecznej i przedsiębiorczości społecznej” (nabory zakończone, zawarto już ponad 1050 umów), Program „Warto być Przedsiębiorstwem Społecznym!” (nabór w 2023 r. i w 2024 - zakończono ocenę wniosków), Program na rzecz zatrudnienia socjalnego (po 30 umów w 2023 i 2024 r.),
• monitorowanie (w tym badania podmiotów ekonomii społecznej, o których poniżej),
• zmiany prawne (omówione w dalszej części posiedzenia).

Poza podstawowymi działaniami departamentu dyrektor omówił najnowsze statystyki dotyczące obszaru ekonomii społecznej w Polsce. Dowiedzieliśmy się więc, że:

[obszar ES i podmioty ekonomii społecznej] 

• mamy w tej chwili 104 tys. PES (podmiotów ekonomii społecznej) z czego aż 102,6 tys. można zaliczyć do sektora pozarządowego
• sektor ES daje pracę 209 tys. pracowników, z czego 26 tys. to pracownicy zagrożeni marginalizacją
• 20% PES prowadzi działalność gospodarczą lub odpłatną
• produkcja gospodarki społecznej to niemal 3% w relacji do PKB, w tym prawie 1% to produkcja globalna wolontariatu bezpośredniego.

[przedsiębiorstwa społeczne]

• 1100 podmiotów zarejestrowało status przedsiębiorstwa społecznego
• najwięcej PS mamy w województwie podkarpackim i śląskim - najmniej w podlaskim
• przedsiębiorstwa społeczne mają 13,6 tys. pracowników, z czego 2,2 tys. to osoby zagrożone marginalizacją
• 41% PS łączy usługi społeczne z reintegracją.

Za efekt otwarcia Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na głosy przedstawicieli strony społecznej, o którym na początku posiedzenia wspominała Katarzyna Nowakowska, może być uznany dorobek Grupy ds. prawnych Krajowego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społecznej. Grupa skończyła już właściwie prace nad propozycjami do nowelizacji ustawy o ekonomii społecznej. Czekają one teraz na akceptację całego Komitetu. 

Nowelizacja ma zmierzyć się z trzema wyzwaniami:

Nie będzie to krótka i prosta nowelizacja. Jeszcze przed uchwaleniem ustawy jasne było, że trzeba będzie ją szybko poprawić (pracowano wtedy pod presją czasu, co spowodowało m.in. nieskonsumowanie wielu uwag zgłaszanych podczas konsultacji). Po dwóch latach działania nowej regulacji wiadomo też znacznie więcej o jej wadach, czego symbolem mogą być komplikacje powodowane fakultatywnością części ważnych narzędzi wsparcia (refundacja składek) czy przeciwskuteczność zapisów o indywidualnych planach reintegracyjnych. 

W wcześniejszym wystąpieniu dyrektora Andrzeja Radnieckiego mieliśmy zarysowane etapy prac nad zmianą ustawy o ekonomii społecznej. W pierwszej kolejności nastąpi więc (na przełomie października i listopada) zakończenie prac KKRES nad propozycją zmian, i dalej, opracowanie materiału o zmianach przez MRPiPS. Przygotowanie projektu ustawy i rządowy proces legislacyjny, zgodnie z deklaracją dyrektora departamentu, zostanie poprzedzony prekonsultacjami z kluczowymi interesariuszami.

Projekt „SAMO-ES. Samoorganizacja przedsiębiorstw społecznych jako odpowiedź na wyzwania społeczne” realizowany jest w partnerstwie, które tworzą Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych (lider), Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości Społecznej „Być Razem” z Cieszyna, Stowarzyszenie na rzecz Spółdzielni Socjalnych, Stowarzyszenie Klon/Jawor.

ℹ️ Odwiedź nas: www.samo-es.pl