Jedna baza sprawozdań. Sprawozdawczość organizacji pozarządowych – poznajemy projekt. Część 3
Dziś składamy sprawozdania finansowe i inne sprawozdania organizacji pozarządowych do Szefa KAS, do Krajowego Rejestru Sądowego, do ministerstw, do bazy sprawozdań OPP. To dużo miejsc i często wskazywane jest, że tak nie powinno być. Projekt ustawy o sprawozdawczości organizacji pozarządowych proponuje to zmienić. Jak?
Kontynuujemy omawianie projektu ustawy o sprawozdawczości organizacji pozarządowych. Projekt upubliczniono i skierowana do miesięcznych konsultacji 1 lipca. Wnioskodawcą zgłaszającym projekt jest Przewodniczący Komitetu do spraw Pożytku Publicznego.
Wcześniej pisaliśmy dlaczego projekt jest ważny oraz w jaki sposób dzieli trzeci sektor - klasyfikuje organizacje. Dziś więcej uwagi poświęcimy miejscu, do którego będą trafiać informacje sprawozdawcze od NGO-sów.
Baza NIW - baza sprawozdań organizacji pozarządowych
Miejsce, do którego organizacje pozarządowe będą wysyłać informacje wymagane nowymi przepisami, właściwie już istnieje. To prowadzona przez Narodowy Instytut Wolności baza sprawozdań. Ale dziś baza ta zbiera sprawozdania tylko organizacji pożytku publicznego. W zamyśle autorów projektu jej funkcjonalność ma zostać rozszerzona i objąć wszystkie sprawozdania (wszystkie, rodzaje informacji sprawozdawczych, które wylicza projekt ustawy).
Opis bazy sprawozdań NIW w uzasadnieniu do projektu ustawy
Rozwiązaniem mającym na celu znaczące uproszczenie systemu sprawozdawczości organizacji pozarządowych jest zawarta w projekcie propozycja utworzenia jednolitego systemu informatycznego służącego do składania sprawozdań (i informacji) przez organizacje pozarządowe. System obejmie utworzenie generatora sprawozdań obejmującego formularze dokumentów, do składania których zobowiązane będą organizacje pozarządowe. Składane dokumenty zbierane będą w bazie prowadzonej [przez] Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, który będzie odpowiadał za proces dostarczania tych dokumentów do uprawnionych podmiotów (Szef KAS, KRS, GUS, minister nadzorujący fundację). Jednocześnie za pomocą bazy zapewniana zostanie transparentność finansowania organizacji pozarządowych, ponieważ dokumenty zamieszczane w bazie będą ogólnodostępne.
Jedno miejsce na sprawozdania
Kluczowymi dla omawianego tu zagadnienia fragmentami projektu ustawy są cztery artykuły.
Artykuł 9 i 10 mówi o formie i miejscu sporządzania sprawozdania, a także o podpisach (formie podpisów) pod sprawozdaniem.
Art. 9 [generator]
Organizacje pozarządowe, w tym organizacje pożytku publicznego, sporządzają sprawozdanie finansowe, informację o źródłach przychodów, kosztach i rodzajach prowadzonej działalności, sprawozdanie merytoryczne oraz uproszczone sprawozdanie merytoryczne w formie elektronicznej w generatorze sprawozdań udostępnionym na stronie podmiotowej Narodowego Instytutu w Biuletynie Informacji Publicznej.
Art. 10 [podpisy]
Sprawozdanie finansowe, informację o źródłach przychodów, kosztach i rodzajach prowadzonej działalności, sprawozdanie merytoryczne oraz uproszczone sprawozdanie merytoryczne opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
W dalszej części projekt należy wyróżnić artykuły 17 i 18, wskazujące bezpośrednio na prowadzenie bazy przez NIW oraz na obowiązek przekazywania informacji sprawozdawczych przez NGO do tworzonej bazy.
Art. 17 [baza NIW]
1. Narodowy Instytut prowadzi bazę sprawozdań organizacji pozarządowych.
2. Narodowy Instytut udostępnia bazę sprawozdań organizacji pozarządowych na stronie podmiotowej Narodowego Instytutu w Biuletynie Informacji Publicznej.
Art. 18 [przekazywanie informacji sprawozdawczych przez NGO do bazy NIW]
1. Organizacje pozarządowe przekazują sprawozdanie finansowe oraz informację o źródłach przychodów, kosztach i rodzajach prowadzonej działalności do bazy sprawozdań organizacji pozarządowych.
2. Organizacje pożytku publicznego przekazują sprawozdanie finansowe, informację o źródłach przychodów, kosztach i rodzajach prowadzonej działalności oraz sprawozdanie merytoryczne ze swojej działalność albo uproszczone sprawozdanie merytoryczne ze swojej działalności do bazy sprawozdań organizacji pozarządowych.
Przekazywanie sprawozdań do KAS, KRS i ministerstw
Autorzy projektu zakładają, że sprawozdania trafiające do bazy NIW będą dalej (przez NIW) przesyłane do różnych podmiotów. Organizacje pozarządowe nie są więc zwalniane z obowiązku sporządzania określonych informacji dla KAS, KRS i ministrów, ale obowiązek ten realizują za pośrednictwem Narodowego Instytutu Wolności. NIW zbiera sprawozdania i przekazuje je gdzie trzeba - organizacje nie będą musiały tego robić. Wystarczy, że wywiążą się z obowiązku przekazania informacji do bazy NIW.
Należy (…) zaznaczyć, iż wynikający z art. 27 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych obowiązek dotyczący składania do Szefa KAS przez organizacje pozarządowe sprawozdania finansowego oraz wynikający z art. 69 ustawy o rachunkowości obowiązek dotyczący składania sprawozdania we właściwym rejestrze sądowym, zostaną spełnione poprzez złożenie sprawozdania finansowego wraz z informacją o źródłach przychodów, poniesionych kosztach i rodzajach prowadzonej działalności w bazie sprawozdań organizacji pozarządowych prowadzonej przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.
Ponadto, z uwagi na fakt, iż jak wskazano powyżej, dane przekazywane będą właściwemu ministrowi nadzorującemu fundację, o którym mowa w art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach, nie jest potrzebne oddzielne regulowanie kwestii składania sprawozdań przez fundacje, zaś delegacja dla Ministra Sprawiedliwości do wydania rozporządzenia określającego ramowy zakres sprawozdania zawarta w art. 12 ust. 4 ustawy o fundacjach staje się zbędna, dlatego proponuje się uchylenie tego przepisu.
Jednocześnie należy podkreślić, iż projektowany system nie ograniczy w żadnym zakresie obecnych uprawnień ww. podmiotów (Szef KAS, KRS, GUS, minister nadzorujący) w zakresie uzyskiwania określonych danych. Zmieni się jedynie sposób ich przekazywania, bowiem będą one przekazywane za pośrednictwem rządowej agencji wykonawczej, tj. NIW-CRSO.
Zapewnienie transparentności - dane sprawozdawcze dostępne dla każdego
W obecnym stanie prawnym organizacja pozarządowe mają liczne obowiązki sprawozdawcze. Nie czas, żeby je tu wyliczać. Warto jednak zwrócić uwagę, że - pomimo przekazywania przez NGO-sy wielu informacji do wielu podmiotów - niewiele z tego wynika dla obywatela. Instytucje państwowe, które zbierają informacje, nie dzielą się nimi z szeroką publicznością - w każdym razie nie robią tego w sposób przyjazny. KRS udostępnia trafiające do niego sprawozdania NGO - ale to tylko sprawozdania organizacji z działalnością gospodarczą. Narodowy Instytut Wolności zbiera i udostępnia sprawozdania OPP - OPP to też jednak nadal tylko część sektora. Prawdziwą "czarną dziurą" jest administracja skarbowa - trafiające do niej sprawozdania stanowią większość i nie są dostępne. Mało dostępne są też sprawozdania fundacji kierowane do ministerstw. To wszystko ma się zmienić.
Z założenia tworzona baza NIW (baza sprawozdań organizacji pozarządowych - jak nazywa się ją w projekcie) ma być ogólnodostępna w internecie. Dzięki temu obywatele mają uzyskać wgląd w to co robią i jakimi pieniędzmi obracają organizacje pozarządowe - z założenia niemal wszystkie (z wyłączeniem najmniejszych - korzystających tylko ze składek, zob. opis grup w poprzedniej części cyklu o ustawie). Informacja sprawozdawcza będzie dostępna i nierozproszona.
Drugim zaprojektowanym w ustawie elementem, który będzie decydował o zakładanej transparentności, jest zakres danych, do ujawniania których zostaną zobligowane NGO-sy. Ale ten zakres omówimy już w jednym z kolejnych odcinków cyklu, zapoznającego Was z projektem ustawy o sprawozdawczości organizacji pozarządowych.
Projekt ustawy o sprawozdawczości organizacji pozarządowych w serwisie legislacja.gov.pl – zobacz tekst projektu, uzasadnienie, ocenę skutków regulacji.
Weź udział w konsultacjach!
Zobacz:
- Sprawozdawczość organizacji pozarządowych – poznajemy projekt ustawy. Część 1
- Podział organizacji i ich obowiązki. Sprawozdawczość organizacji pozarządowych – poznajemy projekt. Część 2
- UEPIK dla OPP. Sprawozdawczość organizacji pozarządowych – poznajemy projekt. Część 4
- Kontrola. Sprawozdawczość organizacji pozarządowych – poznajemy projekt. Część 5
- Informacja o źródłach przychodów. Sprawozdawczość organizacji pozarządowych – poznajemy projekt. Część 6
- Terminy. Sprawozdawczość organizacji pozarządowych – poznajemy projekt. Część 7
Źródło: inf. własna poradnik.ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
Skorzystaj ze Stołecznego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych
(22) 828 91 23
