Publicystyka - ngo.pl

Propozycje miały swoją oficjalną premierę 13 listopada 2024 roku. Przedstawiono je podczas 8. Ogólnopolskiego Forum Ekonomii Społecznej. Na przełomie roku trwały konsultacje, które podsumowano w obszernym RAPORCIE. Od tego czasu czekamy na kolejne ruchy rządu. Projekt ustawy o zmianie ustawy o ekonomii społecznej powinien w pierwszej kolejności zostać umieszczony w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Kiedy rozpoczynały się prace nad nowelizacją zakładano, że uda się przejść całą ścieżkę legislacyjną do końca 2025 roku. Dziś bardziej realne jest oczekiwanie, że jeszcze w tym roku projekt trafi pod obrady Sejmu.

Ustawa jest stosunkowo młodym aktem prawnym. Weszła w życie jesienią 2022 roku. Jednak już w chwili uchwalania ustawy o ekonomii społecznej wyraźnie uświadamiano sobie potrzebę szybkiej nowelizacji tego aktu prawnego. 

– (…) to, co jest oczywiste i uzgodnione z panią minister, z ministerstwem, należy przyjąć, przyjąć ustawę w tym kształcie i zasiąść po wakacjach do prac nad uzupełnieniem jej treści o usługi społeczne, o te rzeczy, które w międzyczasie państwo ze strony społecznej zauważyli (…) – tłumaczyła podczas senackich prac nad ustawą senator Magdalena Kochan.

Potrzeba dopracowania młodej ustawy stała się jeszcze pilniejsza po dwóch latach jej obowiązywania.

Przedstawiona w listopadzie 2024 roku PROPOZYCJA to wynik prac Krajowego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społeczne (KKRES). Komitet tworzył je od początku 2024 roku. Na przełomie 2024 i 2025 roku trwały intensywne konsultacje (oficjalnie nazywane prekonsultacjami) przedstawionego dokumentu, które miały dostarczyć materiału potrzebnego do dalszych prac i do stworzenia projektu ustawy o zmianie ustawy o ekonomii społecznej przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W marcu 2025 r. resort dostał obszerny materiał (RAPORT), co w jakimś sensie tłumaczy, dlaczego jeszcze nie mamy na stole projektu. 

Trzeba przyznać, że nie tylko raport , ale i sama propozycja, która wyszła od KKRES to wielowątkowy i skomplikowany dokument, co jednak nie osłabia pilnej potrzeby wprowadzenia zmian (a raczej ją wzmacnia). W tym roku minie 4 rok działania przepisów ustawy, która – przypomnijmy – miała zostać poprawiona właściwie od razu po jej przyjęciu. 

Streśćmy propozycje Krajowego Komitetu. Założono, że tworzona nowelizacja ma realizować trzy główne cele: 

1. Umożliwić stałe zwiększanie liczby przedsiębiorstw społecznych by stanowiły coraz większą grupę na rynku;
2. Uczynić przedsiębiorstwo społeczne atrakcyjnym;
3. Zwiększyć efektywność systemu wsparcia i polityk publicznych.

Wypracowane zmiany dotyczą m.in.:

• definicji ekonomii społecznej (jej poszerzenia),
• zasad funkcjonowania przedsiębiorstw społecznych (powinny ułatwiać zakładanie i prowadzenie PS),
• przebudowy obszaru reintegracji społecznej i zawodowej (zmiana definicji i zasad finansowania),
• wzmocnienia instrumentów prawnych i finansowych oferowanych przedsiębiorstwom społecznym,
• zlecania usług społecznych (uelastycznienie przepisów),
• rozwoju infrastruktury wspierającej przedsiębiorców i podmioty.

Opinie na temat wypracowanego przez KKRES dokumentu zebrał Raport z konsultacji propozycji zmian w ustawie o ekonomii społecznej opracowanych przez Krajowy Komitet Rozwoju Ekonomii Społecznej. Raport potwierdził potrzebę zmiany w ustawie oraz zaproponowane kierunki, dając ministerstwu poważny argument do przejęcia od Komitetu inicjatywy i wpracowania projektu nowelizacji w zaproponowanym kształcie. 

Jakie propozycje uzyskały szczególne wsparcie i budziły najmniej wątpliwości? 

• poszerzenie przestrzeni ekonomii społecznej (zmiana definicji) – została pozytywnie przyjęta przez ponad 80% oceniających^*
• zmiany w katalogu osób zagrożonych wykluczeniem społecznym – wspiera od 60 do 80%
• rozwój lokalny jako nowy cel działania przedsiębiorstw społecznych – blisko 80% poparcia
• uwzględnienie w definicji reintegracji m. in. działań samopomocowych i świadczeń zdrowotnych – poparte przez ponad 60% oceniających
• obligatoryjne finansowanie składek osób realizujących indywidualne programy reintegracji – blisko 70%
• powołanie krajowego funduszu przedsiębiorczości społecznej – blisko 80%
• preferencje dla podmiotów ekonomii społecznej przy realizowaniu usług społecznych – wsparte przez ponad 80% oceniających
• dedykowane usługom społecznym realizowanym przez PES zwolnienie z podatku VAT– prawie 80% głosów za.

^{* podawane procenty dotyczą opinii zebranych przez resort za pomocą specjalnie przygotowanej internetowej ankiety}

👉Propozycje zmiany ustawy o ekonomii społecznej

👉Raport z konsultacji propozycji zmian w ustawie o ekonomii społecznej

👉Propozycje zmian w ustawie o ekonomii społecznej opracowane przez grupę do spraw prawnych Krajowego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społecznej, [dokument word] ekonomiaspoleczna.gov.pl

👉Raport z konsultacji propozycji zmian w ustawie o ekonomii społecznej, [dokument word] ekonomiaspoleczna.gov.pl

Ustawa o ekonomii społecznej na stronach Departamentu Ekonomii Społecznej [KLIKNIJ].

O projekcie

Projekt „SAMO-ES. Samoorganizacja przedsiębiorstw społecznych jako odpowiedź na wyzwania społeczne” realizowany jest w partnerstwie, które tworzą Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych (lider), Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości Społecznej „Być Razem” z Cieszyna, Stowarzyszenie na rzecz Spółdzielni Socjalnych, Stowarzyszenie Klon/Jawor.

ℹ️ Odwiedź nas: www.samo-es.pl