Wybory do EKES. Karolina Dreszer-Smalec: Ważne są dla mnie skuteczne sposoby finansowania organizacji pozarządowych
W październiku tego roku rozpocznie się nowa kadencja Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES) w Brukseli, traktatowo umocowanej instytucji unijnej, która pełni funkcję opiniująco-doradczą dla Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i Rady. W Komitecie przez kolejne 5 lat będzie działać 329 osób, w tym polska delegacja, składająca się z 7 osób reprezentujących polskie organizacje pozarządowe. Od przedstawienia Karoliny Dreszer-Smalec rozpoczynamy na łamach ngo.pl prezentację sylwetek osób kandydujących do EKES.
Znając uwarunkowania i sposób działania Komitetu, jak również posiadając umiejętności pozwalające na prowadzenie skutecznego rzecznictwa w interesie zorganizowanych obywateli i obywatelek kandyduję w wyborach jako przedstawicielka Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych.
Ustawodawstwo i praktyka działania na poziomie europejskim ma bezpośredni wpływ na prawo i sposób jego realizacji w wymiarze krajowym. Ważne jest więc, aby w procesie jego stanowienia słyszalny był głos NGO, a perspektywa ich potrzeb uwzględniana była w podejmowanych decyzjach.
Jako główne cele w EKES stawiam sobie udział w pracach nad Strategią na rzecz społeczeństwa obywatelskiego, wkład do wypracowania skutecznych sposobów finansowania działań organizacji pozarządowych, wspieranie widoczności NGO i realizację zapisów dotyczących dialogu obywatelskiego oraz wzmacnianie procesu federalizacji organizacji dla zapewniania ich silnej pozycji i wpływu.
Czym zajmowałam się w EKES
Od 2020 roku pełnię funkcję prezeski zarządu Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych, a wcześniej, od 2013 roku, wiceprezeski zarządu. W latach 2015-2020 byłam członkinią Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w Brukseli, kontynuując obecność OFOP w Komitecie, zapoczątkowaną wraz z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Przede mną tę funkcję pełniła Marzena Mendza-Drozd, która została zapamiętana jako jedna z najbardziej aktywnych i zaangażowanych przedstawicielek polskiego sektora pozarządowego w EKES.
W 2015 r., jako nowa członkini komitetu, bardzo szybko włączyłam się w jego prace. Ważnym dla mnie docenieniem mojego zaangażowania było powołanie w 2018 r. na funkcję członkini najważniejszego ciała decyzyjnego – Prezydium Komitetu – oraz powierzenie mi roli wiceprzewodniczącej grupy Praworządności i Praw Podstawowych. Obie te funkcje pełniłam do 2020 roku.
Oprócz tych ról bardzo szybko zdałam sobie sprawę, jak istotne dla skuteczności działań w imieniu organizacji pozarządowych są ich współdziałanie i koordynacja podejmowanych inicjatyw.
Dlatego, jako jedna ze współzałożycielek, doprowadziłam do utworzenia formalnej grupy działającej i spotykającej się w Komitecie – tzw. kategorii „Stowarzyszenia”. Byłam również jedną z animatorek cyklicznych spotkań nieformalnej grupy skupiającej przedstawicieli NGO obecnych w Komitecie z sieciami i organizacjami pozarządowymi działającymi na poziomie europejskim poza EKES, pod nazwą NGO Club.
Sam EKES to duża i skomplikowana instytucja unijna, w której obecnie 329 członków i członkiń zabiera głos i wnosi perspektywę organizacji pracodawców, związków zawodowych oraz NGO ze wszystkich państw członkowskich. Ma ku temu określone narzędzia, z których najważniejsze są opinie dotyczące tematów znajdujących się w danym momencie na agendzie unijnej lub proponujące inne istotne obszary w formie opinii z inicjatywy własnej.
W pracy nad takimi dokumentami, oprócz znajomości samego tematu, kluczowa okazuje się umiejętność budowania porozumienia i prowadzenia konstruktywnej rozmowy. Celem jest przygotowanie i przyjęcie w drodze głosowania na sesji plenarnej opinii o wysokiej jakości. Jako członkini komitetu powierzano mi funkcję sprawozdawczyni opinii oraz członkini grup analitycznych specjalizujących się w kwestiach dialogu obywatelskiego, budowania sprzyjających warunków dla działalności organizacji pozarządowych oraz działań na rzecz praworządności i poszanowania praw człowieka.
Czym zajmuję się w działaniach europejskich na rzecz NGO
Mam przekonanie, że mojego zadania nie udałoby się dobrze wykonać gdyby nie jednoczesne zaangażowanie w działania samego sektora pozarządowego. W 2018 roku doprowadziłam do wprowadzenia OFOP do European Civic Forum (ECF), europejskiej sieci zrzeszającej organizacje działające na rzecz ochrony przestrzeni obywatelskiej, umożliwienia uczestnictwa obywatelskiego oraz budowania dialogu obywatelskiego na rzecz większej równości, solidarności i demokracji w Europie.
Dla bardziej efektywnej pracy zainicjowałam powstanie w sieci grupy koordynującej współpracę federacji i platform krajowych z całej Europy, podejmując się jednocześnie roli wiceprezydentki ECF. Pełniona przeze mnie funkcja zapewnia mi również bieżącą współpracę z Civil Society Europe (CSE) – „najwyższą instancją federacyjną” zrzeszającą europejskie sieci tematyczne. Jest to pozarządowy odpowiednik Business Europe (dla sektora pracodawców) oraz European Trade Union Confederation (dla sektora związków zawodowych).
Niezwykle ważnym dla mnie tematem jest również rozwój zasady partnerstwa poprzez zapewnienie organizacjom pozarządowym należnej pozycji i roli, stąd moja aktywność jako członkini Europejskiej Wspólnoty Praktyk w zakresie Partnerstwa (European Community of Practice on Partnership).
Wierząc w sprawczość obywateli i obywatelek, działam również na rzecz promocji Europejskiej Inicjatywy Obywatelskiej jako przedstawicielka OFOP w sieci tematycznej powołanej przez Komisję Europejską.
Co chcę osiągnąć dzięki obecności w Komitecie
Wśród najpilniejszych działań, którymi chciałabym się zająć, pełniąc funkcję członkini EKES jest:
- Udział w przygotowaniu Strategii na rzecz społeczeństwa obywatelskiego, tak aby była ona odpowiedzią na rzeczywiste potrzeby sektora pozarządowego. Strategia, która znalazła się planie pracy Komisji Europejskiej na 2025 rok, powinna określić konkretne zalecenia i dalsze kroki działania w celu wzmocnienia dialogu obywatelskiego. Organizacje pozarządowe powinny być słyszane i mieć rzeczywisty wpływ na decyzje podejmowane na szczeblu unijnym.
- Przeciwdziałanie marginalizowaniu czy deprecjonowaniu roli organizacji pozarządowych w prowadzeniu rzecznictwa na szczeblu europejskim. W ostatnich miesiącach w Europie następuje niepokojący zwrot w kierunku zrównywania rzecznictwa w interesie publicznym z lobbingiem prowadzonym w interesie prywatnym czy też kwestionowanie obecności NGO w procesie kształtowania prawa. Wymaga to zdecydowanego działania ze strony samych organizacji, ich stałej obecności i zabierania głosu na forum unijnym, jak również umiejętnego budowania ich pozycji w debacie publicznej.
- Wypracowanie skutecznych sposobów finansowania działań organizacji pozarządowych. Ostatnie lata pokazały, że wartości, na których zbudowano wspólnotę europejską wymagają codziennej pracy i działania na ich rzecz. Tak rozumiem rolę NGO, które dla skuteczności swoich działań potrzebują transparentnego i dostępnego systemu finansowania. Trwający proces programowania nowego budżetu UE to najlepszy moment, aby zadbać o środki na budowanie potencjału i działania NGO zarówno na poziomie europejskim, jak i w krajach członkowskich.
- Rozwój współpracy samych organizacji i wzmacnianie procesów federalizacji oraz sieciowania. Obserwując to, co dzieję się za naszymi oknami, widzimy, że liczba wyzwań rośnie nieproporcjonalnie do liczby zasobów, którymi dysponują społeczeństwa. Aby działać skutecznie jako NGO potrzebujemy bliskiej współpracy, koordynacji naszych działań i wzajemnego wsparcia. Czy to na poziomie europejskim, czy też krajowym powinniśmy budować wzajemne porozumienia i sieci współpracy. Polskie organizacje mają dużą wiedzę oraz doświadczenie i powinny być one bardziej widoczne w Europie.
Decyzja o powołaniu delegacji polskich organizacji pozarządowych do EKES jest bardzo ważnym zadaniem, które może znacząco wpłynąć na skuteczność działań samego Komitetu, a także wzmocnić obecność oraz rolę polskich NGO na arenie europejskiej. Przedstawiając swoją kandydaturę wierzę, że mogę wnieść swoje kompetencje i doświadczenie, które temu posłużą.
Kilka słów o mnie
Pochodzę ze Słubic, gdzie od 2004 roku jestem związana z Fundacją na rzecz Collegium Polonicum, lokalną organizacją pozarządową z województwa lubuskiego. Przeszłam w niej wszystkie szczeble zaangażowania, od wolontariuszki, przez koordynatorkę projektów, konsultantkę ds. współpracy międzynarodowej aż po dyrektorkę fundacji. To doświadczenie sprawiło, że znam i rozumiem realia funkcjonowania zarówno małych, działających lokalnie organizacji, jak i tych podejmujących aktywność na poziomie ogólnopolskim i międzynarodowym.
Ukończenie studiów doktoranckich oraz zaangażowanie w pracę naukową dały mi dodatkowo umiejętność analitycznego myślenia i sprawnego formułowania zapisów dokumentów.
Moja pasja do języków obcych ułatwiła mi pracę w międzynarodowym środowisku, a także nauczyła mnie szerszego spojrzenia na wspólnotę europejską – tak różnorodną, a jednocześnie wzbogaconą przez tę różnorodność.
Kandydujecie? Zapraszamy do prezentacji!
Jesteśmy pewni, że uczestnicząc w procedurze naboru przedstawicieli do EKES na najnowszą kadencję, macie określone cele i zamiary. Poinformujcie o nich inne organizacje pozarządowe, korzystając z gościnnych łamów ngo.pl. Piszcie na redakcja@portal.ngo.plotwiera się w nowej karcie. Zachęcamy!
