Publicystyka - ngo.pl

Pozytywnym sygnałem jest na pewno powołanie odrębnego ministra, odpowiedzialnego za społeczeństwo obywatelskie. Minister Agnieszka Buczyńska, związana z formacją Szymona Hołowni, ma duże doświadczenie pracy w sektorze i bez wątpienia ma kompetencje niezbędne do pełnienia tej funkcji. Zdobyła także mandat poselski i jest sekretarzem generalnym swojej partii. 

Pewnie znajdą się głosy, które bardziej chciałyby widzieć w tej funkcji bezpartyjnego eksperta, ale umocowanie polityczne ministra od organizacji pozarządowych, raczej powinno bardziej pomóc niż zaszkodzić. Praktyka funkcjonowania państwa pokazuje, że często ministrowie rywalizują miedzy sobą o dodatkowe środki finansowe dla swoich działów, które przydziela resort finansów, więc pozycja polityczna osoby odpowiedzialnej za dany obszar ma znaczenie.

Najwięcej zainteresowania wzbudza oczywiście dalszy los Narodowego Instytutu Wolności. 

Koalicja Obywatelska w swoich „100 konkretach” wspomniała o jego likwidacji, nie wspominając co dokładnie proponuje w zamian. NIW-CRSO jest instytucją umocowaną ustawowo, więc jego likwidacja wymagałaby także poparcia Prezydenta.

Nominacja na urząd ministra przedstawiciela Trzeciej Drogi, która tak daleko idących postulatów jak Koalicja Obywatelska w tym zakresie nie stawiała, może być oznaką bardziej ewolucyjnego podejścia.

Brak dostatecznych konsultacji społecznych, wrzutki do ustaw, pośpieszny tryb wprowadzania zmian prawnych – to od lat bolączki naszego procesu legislacyjnego. Wielonurtowa koalicja i kohabitacja  wymusza konieczność szukania szerokiego konsensusu do zmian prawnych. W innym przypadku żadna regulacja na poziomie ustawy nie wejdzie życie. 

To z jednej strony nadzieja dla organizacji, że nie będą zaskakiwane nowymi obowiązkami, ale z drugiej – wymaga bardziej intensywnego działania ze strony środowiska do przeforsowania określonych zmian.

Spraw do załatwienia jest całe mnóstwo. Wymienić można chociażby problem przekazywania środków dotacyjnych w ramach programów wieloletnich ze sporym opóźnieniem, co powoduje że często organizacja jest nieco sparaliżowania w pierwszych miesiącach danego roku, gdyż nie ma środków na projekt, który powinna realizować. 

Rejestracja zmian w KRS, choć poprawiła się dzięki systemowi PRS, wciąż wymaga przyspieszenia. Chociażby po to, aby ograniczyć paraliż prawny w przypadku wymiany zarządu danej organizacji (nowy zarząd ma w praktyce bardzo ograniczone pole działania do czasu wpisu do KRS).

Zagrożeniem dla organizacji społecznych są także zapowiadane podwyżki płacy minimalnej oraz propozycja likwidacji tzw. zbiegów umów, ujęta w kamieniu milowym nr A71G. Podwyższają one koszty wynagrodzeń w organizacjach, które w ramach projektu mogą być ustalane z kilkuletnim wyprzedzeniem. A trudno przewidzieć, jak w przyszłości kształtować się będzie poziom opodatkowania/oskładkowania pracy, ile wyniesie minimalna płaca oraz jaki będzie wskaźnik inflacji. Jeśli sektor ma się rozwijać, musi na stałe pracować w nim więcej osób, o co nie będzie łatwo. Dlatego wynagrodzenia w sektorze to jeden z najważniejszych zagadnień koniecznych do omówienia w tej kadencji Sejmu.

Potrzeba jednak do tego odrobiny determinacji i  woli współpracy. I tych cech wszystkim zaangażowanym w sektor pozarządowych w nowej kadencji życzę.

Kamil Rybikowski, wiceprezes Konfederacji Inicjatyw Pozarządowych Rzeczypospolitej. Absolwent Prawa na Uniwersytecie Wrocławskim. Autor licznych opracowań z zakresu trzeciego sektora i prawa gospodarczego. Działacz społeczny z kilkunastoletnim doświadczeniem.

Tytuł i śródtytuły pochodzą od redakcji.