Innowacje w fundraisingu. Płatności bezgotówkowe dla NGO. Część 1. Różne wcielenia terminali płatniczych
Terminal płatniczy do niedawna większość z nas kojarzyła z zakupami. Coraz częściej jednak pracownicy i wolontariusze organizacji pozarządowych wykorzystują terminale do zbierania środków na cele społeczne. Po wpłacie darowizny, zamiast brzęknięcia monetą, słyszymy charakterystyczne piknięcie naszej karty, a czasem nawet odzew: „Dziękuję, jesteś super!”.
Obecnie mamy nie tylko czas pandemii, ale również czas innowacji. Jedno z drugim łączy się, jeśli chodzi o wdrażanie na rynku różnych metod płatności bezgotówkowych dla NGO. Nowatorskich rozwiązań szukają firmy (w tym startupy), które za cel stawiają sobie sprzedaż rozwiązań i pomysłów kierowanych do organizacji pozarządowych.
Z pewnością COVID-19 wpłynął na przyspieszenie rozwoju wpłat bezgotówkowych – brak pieniędzy w portfelu lub strach przed rozmową z wolontariuszem (pandemia!), nie są już przeszkodą do wpłaty na cel społeczny. Darczyńca może użyć karty, trzeba tylko przekonać do skorzystania z którejś formy wpłaty, np. za pomocą terminala.
O innych narzędziach fundraisingu czytaj w e-booku „Narzędzia fundraisingu w Polsce" (sprawdź w sklep.ngo.pl >).
Kwestia nazewnictwa
Funkcjonuje wiele określeń, przykładowo: datkomat, givybox, kiosk charytatywny, ofiaromat, dobromat, wirtualna puszka, smartbox. Część ze sformułowań jest wymyślonych przez firmy, które szukają nazw dla swoich produktów. Część wchodzi potem do powszechnego obiegu. Podałabym jako analogię adidasy, które dla wielu ludzi są określeniem na buty sportowe w ogóle, choć słowo wywodzi się od konkretnej marki. Z tym że w przypadku operacji bezgotówkowych jeszcze nie wiemy, które nazwy i które rozwiązania przyjmą się w Polsce na dłużej.
Terminal płatniczy podczas kwesty
Terminale płatnicze (terminale POS) coraz częściej wykorzystywane są podczas kwest. Dobrym przykładem jest Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. Zainteresowanie tą formą zbiórki wśród sztabów Jurka Owsiaka wzrasta z każdym rokiem. Przy okazji tegorocznego 29. Finału WOŚP wpłaty bezgotówkowej terminalem można było dokonać zbliżeniowo na 550 terminalach za pomocą kart Mastercard i VISA, smartfonem (HCE, Google Pay, Apple Pay) lub zegarkiem (Apple Watch, Garmin Pay, FitBit Pay). W Polsce i za granicą.
Nie tylko duże, powszechnie znane organizacje, stosują terminale. Barbara Chudek ze Stowarzyszenia Amazonek z Żor podkreśla, że przez cztery miesiące zbierania środków za pomocą terminala, Amazonki pozyskały finansowanie na dalsze cztery miesiące drenaży limfatycznych, zabiegów refleksologii, prowadzonych ćwiczeń. Urządzenie wykorzystały podczas spotkania wigilijnego i balu andrzejkowego (w 2019 roku) i korzystały z niego na co dzień w Klubie, w którym się spotykały. Dzięki temu, gdy z powodu pandemii przesunął się termin otrzymania grantu z miasta, nie musiały przerywać zajęć wspierających zdrowie swoich członkiń.
UWAGA! W przypadku kwest tradycyjnych, czyli zbierania gotówki, obowiązuje zgłoszenie zbiórki na zbiorki.gov.pl lub pocztą tradycyjną do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. W przypadku kwest przy użyciu terminala płatniczego nie ma potrzeby takiego zgłoszenia. Wpłaty od strony formalnej są darowiznami i są rejestrowane od razu w banku.
Skąd wziąć terminal
Jeśli chcesz wykorzystać terminal płatniczy do zbiórki sprawdź czy bank, w którym Twoja organizacja ma konto, wypożycza terminale. I czy współpracuje z Polską Fundacją Bezgotówkową, co może obniżyć koszty wypożyczenia terminala, a nawet na określony czas zredukować je do zera.
Terminal można również wypożyczyć od jednej z organizacji pozarządowych – Stowarzyszenia Pro Mundi, które współpracuje z Polską Fundacją Bezgotówkową. Viktor Sapraliyev, wiceprezes Pro Mundi, podkreśla że istotne jest, by darczyńca po dokonaniu wpłaty terminalem otrzymywał potwierdzenie z napisem „darowizna” a nie „sprzedaż”. Rozwiązanie jest ważne ze względu na możliwość odliczenia darowizn od podatku (więcej o odliczeniu > ). W Wielkiej Orkiestrze Świątecznej Pomocy też zwrócono uwagę na odpowiednie określenie transakcji.
Terminal płatniczy zamontowany na stojaku jako skarbona
Oprócz tradycyjnego kwestowania z puszką podczas różnorodnych wydarzeń można postawić puszkę – tzw. skarbonę – na stałe w jednym miejscu. Mamy wtedy do czynienia z ciągłą zbiórką. Terminale są włączane do kwestowania zamiast albo obok tradycyjnych skarbon. W Polsce prawdopodobnie rozwiązania tego typu zaczęły jako pierwsze stosować kościoły. Oczywiście terminal nie leży po prostu obok skarbony. Zazwyczaj jest zamontowany na specjalnie zaprojektowanym stojaku opatrzonym odpowiednią grafiką i wezwaniem do działania czy podziękowaniem.
Urządzenie może różnić się od tych, które znamy ze sklepów. Przykładem są terminale firmy Televend, które dają nam możliwość wybrania kwot, które będą zasugerowane darczyńcy (np. 20, 50, 100, 200) i umieszczenia grafiki podziękowania oraz dźwięku podziękowania po wpłacie. Możesz nagrać sformułowanie, które będzie adekwatne do sposobu komunikacji, która obowiązuje w Twojej organizacji. W kościele darczyńca usłyszy „Bóg zapłać!”, a np. w organizacji wspierającej chore dzieci i ich rodziny: „Dziękuję że jesteś!”.
Terminal płatniczy zamontowany na stojaku i połączony z tabletem
W poszukiwaniu kreatywnych pomysłów przy tworzeniu zbiórek z użyciem terminala możemy pójść o krok dalej. Nie tylko ładnie zaprojektować stojak, na którym jest zamontowany, ale również połączyć terminal z tabletem. Na tablecie umieścimy więcej informacji o obszarach działania organizacji, czy co bardzo ważne – poprosimy darczyńcę o pozostawienie danych kontaktowych.
Dołączamy do już istniejącej platformy Donateo (sieci givyboxów)
Jeszcze inne rozwiązanie proponuje firma BetterPOS. W często odwiedzanych miejscach, jak galerie handlowe, ustawia urządzenia, które określa jako givyboxy. To specjalnie zaprojektowane stoisko z ekranem dotykowym. Darczyńca wybiera obszar społeczny, który chciałby wesprzeć spośród następujących: rodzina i pomoc społeczna, ochrona zdrowia, dzieci, ekologia i zwierzęta, kultura i edukacja, COVID-19 – wsparcie medyków. A następnie organizację. Firma weszła do pierwszej sieci handlowej, która ma lokalizacje na terenie Polski i planuje dalszą ekspansję.
Kampania fundraisingowa wykorzystująca rzeczywistość rozszerzoną (AR) w połączeniu z terminalem do płatności bezgotówkowych
Na stronie firmy Televend datkomaty.pl w zakładce inspiracje możemy znaleźć przykłady bardzo zaawansowanych akcji zbiórkowych z wykorzystaniem technologii. Jak ten australijski, gdzie przechodnie mijali na ulicy ekran, na którym było widać jak rośnie czerniak (rodzaj nowotworu). Przykładając kartę do terminala połączonego z ekranem darczyńca widział jak czerniak się zmniejsza (tutaj filmik pokazujący jak to działa >).
Ceny terminali
Oczywiście wybór opcji odpowiedniej dla Twojej organizacji będzie też zależał od stosunku ceny terminala (terminala na stojaku/terminala na stojaku w połączeniu z tabletem/dołączenia do sieci givyboxów) do pozyskanych środków.
Jak wspomniałam wcześniej, można skorzystać z możliwości wypożyczenia na okres roku terminala do kwest nieodpłatnie. Jest to najprostsze rozwiązanie, które ma swoje ograniczenia.
Koszt stojaka, jeśli chcemy ustawić terminal w konkretnym miejscu na stałe, trudno określić, bo zależy od życzenia zamawiającego. Jak podaje Robert Granisz z Televend najprostszy to kwota 500 PLN netto. Natomiast ekrany LCD, dotykowe itp. czasami znaczenie podrażają całość.
Jeszcze innym rozwiązaniem jest dołączenie do platformy Donateo (sieci givyboxów), w której płacimy miesięczny abonament i prowizję. Opłaty nie są pobierane, jeśli givyboxy nie zebrały wpłat.
Czasem warto zainwestować w zakup własnego terminala, który będzie miał dodatkowe funkcje (jak podziękowanie głosowe darczyńcom). Wcześniej opisałam przykład kościołów, w których coraz częściej sprawdzają się dobrze skarbony do wpłat wirtualnych. Koszt urządzenia będzie zależał od kontekstu – wyniesie do 2500 PLN. Warto poprosić firmę Televend bezpośrednio o wycenę. Dochodzi abonament i prowizja.
Ilość nowych rozwiązań i innowacji będzie rosła z miesiąca na miesiąc. Zachęcam do zastanowienia się, które z nich sprawdzą się najlepiej w kontakcie z Twoim odbiorcą. Warto inwestować w narzędzia fundraisingu, jeśli są dostosowane do nas i będziemy je potrafili wypromować. Co z tego, że ustawimy nowoczesną skarbonę, jeśli nikt jej nie zauważy. Pomyśl o tym, co będzie najwygodniejsze dla Twojego darczyńcy.
Dziękuję: Annie Orzech i Elizie Ksoll z Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, Barbarze Chudek ze Stowarzyszenia Amazonek z Żor, Robertowi Graniszowi z firmy Televend, Krzysztofowi Adamskiemu z BetterPOS, Viktorowi Sapraliyevowi ze Stowarzyszenia Pro Mundi, za podzielenie się informacjami.
Maria Olszewska – trenerka i doradczyni fundraisingu, fundraiserka praktyk. Od 2013 roku prowadzi firmę MjjO. Współpracuje jako mentorka z zespołami organizacji pozarządowych z całej Europy w językach polskim, angielskim i włoskim. W 2020 roku napisała e-booka „Narzędzia fundraisingu w Polsce" (sprawdź w sklep.ngo.pl >). W każdy wtorek o 11:00 można ją spotkać na FB @MjjOsztukarelacji podczas autorskiego Live'a „Fundraisingowy ekspres kawowy".
Już wkrótce w ngo.pl ukaże się druga część artykułu (o naklejce fundraisingowej, aplikacji zastępującej terminal, karcie wpłatniczej). Zapraszamy!
Źródło: inf. własna ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.