Na kolejną edycję Funduszy Norweskich nie czekaliśmy krótko. Ale warto było czekać, żeby Program Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy działał niezależnie i z uwzględnieniem konstytucyjnych wartości. Czy NGO-sy podejmą wyzwanie i wykorzystają oferowane środki do dokonania zmiany, nie tylko w otoczeniu, ale również w sobie?
Do tego, żeby Funduszami Norweskimi zarządzało niezależne konsorcjum organizacji pozarządowych, trzeba było siły i determinacji. Tej siły i wytrwałości gratulował Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar, podczas konferencji inaugurującej Fundusz Aktywni Obywatele. Środki, którymi zarządzać będą NGO-sy miały trafić do Narodowego Instytutu Wolności – takie rozwiązanie forsował rząd. Sprzeciw ze strony trzeciego sektora i zasady, jakimi kierują się europejscy darczyńcy nie dopuściły do takiego rozwiązania.
zobacz m.in.: Fundusze Norweskie. Rządzie, czy było warto?
Konsorcjum NGO
Realizatorem Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy jest konsorcjum trzech organizacji: Fundacja im. Stefana Batorego (lider), Fundacja Pracowania Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” oraz Fundacja Akademia Organizacji Obywatelskich (FAOO).
Na czym szczególnie zależy realizatorom? Ochrona klimatu, równe traktowanie wszystkich obywateli i promocja „porozumienia ponad podziałami” – te trzy priorytety wybrzmiały w wypowiedzi Ewa Kulik-Bielińskiej z Fundacji Batorego
Kuba Wygnański ze Stoczni przekonywał z kolei do tego żeby się zatrzymać: – Musimy zadawać sobie twarde pytanie – na ile to, co robimy, aktywizuje obywateli? A może ich wyręcza? A może ich dezaktywizuje? Czy bycie organizacją społeczną nie oznacza, że najważniejszym elementem naszego paliwa jest aktywność obywatelska?
Lidia Kuczmierowska z FAOO tłumaczyła, że w burzliwych czasach utknęliśmy na dobre i w związku z tym organizacje muszą sprostać wielu wyzwaniom. Dlatego też namawiała NGO-sy do korzystania z grantów instytucjonalnych oferowanych w ramach Programu.
Aktywność obywatelska dziś: nadzieja, potrzeba, zagrożenie?
Centralną częścią konferencji inaugurującej Program była rozmowa o aktywności obywatelskiej poprowadzona przez Agnieszkę Lichnerowicz z radia Tok FM. Jej uczestnicy opowiadali o realiach działalności społecznej, których doświadczają na co dzień.
Weronika Woźniak z Młodzieżowego Strajku Klimatycznego tłumaczyła, jakim problemem może być wiek. Np. „proste” zgłoszenie zgromadzenia wymaga znalezienia kogoś pełnoletniego. Z drugiej strony organizatorka Strajku Klimatycznego czuje, że może mieć wpływ, że jej działania są ważne – dla innych młodych ludzi to może być wspaniałe odkrycie! Warto więc uświadomić im, jaki mogą mieć wpływ, jakie dostrzegalne skutki może mieć ich aktywność.
Z zaklęciami operatorów korespondowała wypowiedź Anny Dąbrowskiej z lubelskiego Stowarzyszenia Homo Faber. W jej opinii organizacje pozarządowe służą do wymyślania alternatywnych wersji rzeczywistości i do testowania tych wersji. Annie Dąbrowskiej bliska jest myśli, że to nie jest „konkurs na pieniądze”, tylko okazja do wymyślenia czegoś (także siebie – swojej organizacji) na nowo, alternatywnie.
Wątki dotyczące tolerancji i równości rozwinęła Joanna Ławicka z Fundacji Prodeste zajmującej się inkluzją osób z autyzmem. – Nie ma, że „coś jest nie tak” (z osobą autystyczną, z kobietą, z dzieckiem, z osobą LGBT) – wszystko jest w porządku – jesteśmy różni i dlatego nasze społeczeństwo jest piękne – przypominała Joanna Ławicka. Kluczem jest świadomość tego faktu.
Wyrastający ponad trawę
Anna Dąbrowska rozpoczynała swoją opowieść od przypomnienia, że nigdy nie mieliśmy (organizacje, społecznicy) łatwo. Do działań w trudnych warunkach nawiązał kolejny rozmówca.
– Prawdziwy sprawdzian aktywności społecznej jest wtedy, kiedy jest trudno (…) dzisiaj potrzebna jest ogromna doza determinacji, żeby być aktywnym społecznie – mówił prof. Cezary Obracht-Prądzyński z Uniwersytetu Gdańskiego. Profesor tłumaczył, że wiele z aktywności obywatelskiej nam umyka, bo jest nieformalna, nieraz celowo „skrywana”, żeby nie dodawać sobie zbędnych obowiązków, nieraz pewnie nawet nieuświadomiona. Warto taką aktywność dostrzec, bo powiększyłaby ona tę pulę, z której nie jesteśmy przecież zadowoleni. Z drugiej strony do społecznej aktywności trzeba przygotowywać. „Socjalizacja do aktywności” – jedno z zadań, które przed nami stoi – powinna być skierowana do różnych grup, nie tylko do młodego pokolenia, ale np. również do seniorów.
Aktywistów trzeba również przygotować do tego, że mogą znaleźć się pod szczególną presją. – Wyrastając ponad trawę wystawiamy się na kosiarkę – ostrzegał Cezary Obracht. Trzeba więc uodparniać siebie i innych działaczy na trudne sytuacje.
Fundusz w skrócie
Budżet Aktywni Obywatele to 30 mln euro. Na granty przeznaczone zostanie 26,8 mln euro. Pierwsze wnioski będzie można składać od 3 lutego 2020 r.
Wyróżnionocztry obszary wsparcia:
- Angażowanie obywateli i obywatelek w sprawy publiczne i działania społeczne
- Ochrona praw człowieka i równe traktowanie
- Wzmocnienie grup narażonych na wykluczenie
- Wsparcie rozwoju sektora obywatelskiego
Organizacje będą mogły ubiegać się również o wsparcie instytucjonalne (czyli na rozwój własnej organizacji).
Więcej szczegółowych informacji – m.in. o wielkości projektów, priorytetach, przykładowych działaniach – należy szukać pod podanymi niżej adresami.
Aktualne informacja o Programie Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy
Informacje przydatne dla osób aplikujących o fundusze będą również pojawiały się na platformie e-learningowej: www.kursodrom.pl
Transmisja konferencji
Konferencja otwierająca, 8 stycznia 2020 r., transmisja udostępniona na fanpage'u Programu Aktywni Obywatele - Fundusz Krajowy.
Źródło: inf. własna ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.