Publicystyka - ngo.pl

Po tym jak Polski i Polacy, organizacje społeczne i samorządy zaczęły pomagać uchodźcom i uchodźczyniom uchwalono przepisy, które miały tę pomoc ułatwić - tzw. Specustawę. W ustawie znalazły się m.in. artykuły dotyczące opodatkowania pomocy. Ponieważ są one szczególnie istotne dla pomagających organizacji opisaliśmy je w artykule "Pomoc uchodźcom z Ukrainy a podatki NGO". 

Jednak nie wszystko w zaproponowanej regulacji wydawało nam się oczywiste, dlatego postanowiliśmy spytać o interpretację przepisów Ministerstwo Finansów. Interesowała nas szczególnie kwestia darowizn pieniężnych.

Zgodnie z art. 38w ustawy CIT  (analogiczny art. 52zf ustawy PIT2) kosztem uzyskania przychodów są: 

• w przypadku darowizn przekazanych w okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy – koszty wytworzenia lub cena nabycia rzeczy lub praw będących przedmiotem darowizn, o ile koszty wytworzenia lub cena nabycia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne,

• lub w przypadku przekazanych nieodpłatnie świadczeń realizowanych w okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r., którego celem jest przeciwdziałanie skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy – koszty poniesione z tytułu nieodpłatnego świadczenia, o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne. Jednak, w koszty uzyskania przychodów na podstawie tego przepisu mogą być zaliczone tylko koszty wytworzenia lub wydatki na nabycie rzeczy lub praw będących przedmiotem darowizny lub koszty nieodpłatnych świadczeń na rzecz:
       a) organizacji, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących na terytorium Ukrainy,
       b) jednostek samorządu terytorialnego,
       c) wojewodom,
       d) Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
       e) podmiotów wykonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium Ukrainy działalność leczniczą lub działalność z zakresu ratownictwa medycznego.

Tak więc, darowizny przekazane oraz nieodpłatne świadczenia realizowane w okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy w inny sposób niż za pośrednictwem ww. podmiotów nie dają podstawy do uznania wydatków i kosztów na nabycie i wytworzenie przedmiotu darowizny lub kosztu świadczenia, za koszty uzyskania przychodów.

W odniesieniu do przychodów ma natomiast zastosowanie art. 38x ustawy CIT (analogiczny art. 52zg ustawy PIT) stanowiący, iż do przychodów nie zalicza się wartości darowizn oraz nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 38w ustawy CIT (analogiczny art. 52zf ustawy PIT), otrzymanych w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. przez podatników, o których mowa w art. 38w ust. 1. W związku z powyższym, do darowizn pieniężnych nie mają zastosowania ww. przytoczone przepisy ustawy CIT i PIT, ponieważ mówią one jedynie o "kosztach wytworzenia lub cenie nabycia rzeczy lub praw majątkowych będących przedmiotem darowizny", a darowizny pieniężne nie mieszczą się we wskazanej kategorii.

Ponieważ spodziewaliśmy się jaka może być odpowiedź Ministerstwa Finansów (że darowizny pieniężne zostały pominięte przez Specustawę), poprosiliśmy resort o rozważenie zmiany przepisów. Na ten fragment pytania skierowanego przez redakcję nie było reakcji.