Formalnie ostatni sezon jednoprocentowy zakończono sukcesem. Ministerstwo Finansów mogło zakomunikować we wrześniu, że kwota odpisów znowu wzrosła. Ale nie wszyscy korzystający z 1% tak to odczuli. Alarmy, że coś jest nie tak, pojawiały się od połowy roku. Ich zwieńczeniem jest wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich z końca stycznia 2021 roku.
Ogłoszenie wyników 1% następuje pod koniec września. Tak było również w 2020 roku. Podsumowanie kwot z alokacji wskazało na kolejny rekord. Tym razem nie był on jednak tak wyraźny, jak w latach ubiegłych. Zaczęliśmy się zastanawiać dlaczego (zobacz: Czy zbliża się „szklany sufit” 1%?). To jednak nie był koniec podsumowań jednego procenta za 2019 r.
W drugiej połowie roku w sprawie 1% zaczęło się pojawiać coraz więcej niepokojących sygnałów. Chociaż zasady dotyczące alokacji nie zmieniły się (nie zmieniają się od lat), nastąpiły zmiany "techniczne", które wprowadziły zamieszanie (zob. 1% – jeden przelew?). W teorii nie powinno to mieć większego znaczenia, jednak coraz więcej doniesień wskazywało, że z jednym procentem dzieje się coś złego. Opisaliśmy to w grudniu 2020 r.
zobacz: Poszukiwacze 1%
Interweniuje Rzecznik Praw Obywatelskich
Z docierających do mnie sygnałów wynika, że w ostatnim czasie rodzice dzieci z niepełnosprawnościami mają poważne problemy z otrzymaniem środków pochodzących z 1% podatku przekazywanego na rzecz organizacji pożytku publicznego. W praktyce okazuje się, że niejednokrotnie brakuje wpłat, które według wiedzy rodziców miały zasilić subkonta organizacji pożytku publicznego. Beneficjenci skarżą się, że otrzymują znacznie niższe kwoty niż dotychczas (w granicach od ok. 30% do 80% mniej) - relacjonuje Rzecznik w piśmie do Ministra Finansów.
W swoim piśmie Adam Bodnar powołuje się na informacje uzyskane w wyniku interwencji Senatora Krzysztofa Brejzy.
400 tysięcy wniosków o przekazanie 1% dla organizacji pożytku publicznego zostało negatywnie zweryfikowanych przez skarbówkę.
— Krzysztof Brejza - Biuro Senatorskie (@KrzysztofBrejza) January 16, 2021
To dane ujawnione przez Min.Finansów w odpowiedzi na interwencję ws. blokady przekazywania środków z 1% na rzecz OPP pic.twitter.com/a5bt9dNvTe
Rzecznika niepokoi ilość negatywnie zweryfikowanych wniosków o przekazanie 1% podatku dochodowego od osób fizycznych. W 2020 roku taka negatywna weryfikacja dotyczyła 398.225 wniosków. Tyle osób wskazało w zeznaniach, że chce przekazać 1% na rzecz OPP, ale administracja skarbowa uznała ich wskazanie za nieprawidłowe i środki do OPP nie trafiły.
Adam Bodnar wskazuje, że sytuacje, w których urząd skarbowy może odmówić przekazania 1% są ściśle określone (art. 45c ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Zasady te - podobnie jak inne przepisy dotyczące 1% - nie zmieniały się od lat, a w poprzednich okresach rozliczeniowych nie skupiały na sobie uwagi - nie odnotowano związanych z nimi nieprawidłowości czy wątpliwości.
Rzecznik zastanawia się, co mogło spowodować tak dużą ilość negatywnie zweryfikowanych wniosków o przekazanie 1%.
W tym kontekście, po pierwsze powstaje pytanie o to, w jaki sposób rozkłada się podział łącznej liczby 398 225 negatywnie zweryfikowanych wniosków za 2019 r. na poszczególne ustawowe przesłanki odstąpienia od przekazania 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego (tj. brak zapłaty podatku w podstawowym, wydłużonym lub odroczonym terminie z uwagi na COVID-19, brak podania numeru rachunku bankowego lub podanie numeru niewłaściwego, usunięcie organizacji z wykazu, podanie we wniosku błędnego numeru KRS).
W odniesieniu do dwóch "technicznych" przesłanek umożliwiających negatywną weryfikację Adam Bodnar postuluje ponadto zmianę przepisów, która umożliwiałaby podatnikom poprawianie błędów.
(…) w odniesieniu do przesłanek ustawowych wynikających stricte z błędów formalnych (art. 45c ust. 6 ustawy o PIT), tj. błędny numer rachunku bankowego, błędna organizacja, błędny numer KRS, powstaje pytanie o rozważenie możliwości wprowadzenia do obecnie obowiązujących przepisów regulacji umożliwiającej wezwanie podatnika do uzupełnienia tego rodzaju braków, tak aby w efekcie zapewnić beneficjentom jak najszerszy dostęp do 1% podatku.
Jaka jest szansa, że poszukiwania 1% się powiodą? RPO zwraca się do Ministra Finansów z prośbą o szczegółowe ustosunkowanie się do wskazanych w piśmie obszarów problemowych. Prosi również o wyjaśnienie jaka jest przyczyna znacznego obniżenia kwot uzyskanych przez beneficjentów. Adam Bodnar oczekuje przekazania dodatkowych informacji statystycznych na temat liczby negatywnie zweryfikowanych wniosków o przekazanie 1% podatku w okresie ostatnich 5 lat, z uwzględnieniem podziału na poszczególne ustawowe przyczyny odmowy.
Zobacz więcej informacji na temat opisanego wystąpienia RPO:
Porównanie ilości i powodów odmów (negatywnych weryfikacji) z lat ubiegłych z odmowami z ostatniego roku powinno bardzo wyraźnie wskazać czy przy rozliczeniach za 2019 r. nastąpiły nieprawidłowości po stronie służb skarbowych. Dobrze, żeby Ministerstwo Finansów przekazało te informacje jak najszybciej. Jeśli tego nie zrobi, w kolejny sezon jednoprocentowy (który na dobre rozpoczniemy 15 lutego 2021 r.) wkroczymy z poważnymi wątpliwościami podatników, czy ich 1% trafi do organizacji, którą wybrali, czy też, na podstawie decyzji, nad którą za bardzo nie mamy kontroli, do budżetu państwa.
Źródło: inf. własna poradnik.ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
