Rok 2024 w sześciu kategoriach, czyli czas na podsumowania [komentarz]
Osiem tekstów i jedno nagranie na podsumowanie roku w sektorze pozarządowym. To jest subiektywny wybór. Zapewne każdy i każda z nas stworzyłaby inny zestaw, na inne tematy, wydarzenia zwrócilibyśmy uwagę. Na swój użytek stworzyłam sześć kategorii.
Nadzieje
Niewątpliwie w 2024 rok wchodziliśmy z wielkimi nadziejami. Dużo spodziewaliśmy się po nowym rządzie, który 13 grudnia 2023 r. przejął władzę w Polsce. Jako sektor (ale i jako społeczeństwo) daliśmy duży kredyt zaufania, oczekując spełnienia obietnic wyborczych, a przynajmniej rzetelnej i otwartej o nich rozmowy.
Dobrym prognostykiem było utworzenie stanowiska Ministra ds. społeczeństwa obywatelskiego i powierzenie go osobie wywodzącej się z sektora – Agnieszce Buczyńskiej. Śledziliśmy zmiany w Narodowym Instytucie Wolności (doniesienia o ujawnionych nieprawidłowościach poprzednich władz NIW, otwarty nabór na nowe kierownictwo, zmiany w Radzie NIW), powołanie zespołów roboczych przy Ministrze, zmiany w Radzie Działalności Pożytku Publicznego.
O nadziejach związanych z tym procesem pisał Rafał Kowalski w świetnym felietonie 👇
Śledziliśmy (głównie dzięki organizacjom zaangażowanym w różne prowadzone tam procesy) to, co działo się w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Przyglądaliśmy się też innym ministerstwom, szczególnie tym odpowiedzialnym za polityki publiczne, co do których w czasie kampanii wyborczej organizacje kierowały przygotowane postulaty, jak Ministerstwo Środowiska i Klimatu, Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
W miarę upływu czasu jednak impet zmian wyhamował (trudno się dziwić), a dalszych procesów (a tym bardziej ich wyników) nie było widać. Pojawiały się za to pytania: co z tym dialogiem? Pytanie nadal aktualne, chociaż decyzje i działania podejmowane przez nową ministrę ds. społeczeństwa obywatelskiego znów dają nadzieje.
Symbolicznym wyrazem tych wszystkich zawiedzionych i ponownie rozbudzonych oczekiwań niech będzie przypomnienie wywiadu z Adrianą Porowską, który przeprowadziliśmy po jej mianowaniu na stanowisko ministry ds. społeczeństwa obywatelskiego i przewodniczącej Komitetu Pożytku Publicznego. Symbolicznym – bo zdaję sobie sprawę, że jedna ministra (skuteczna i słuchająca pozarządowych głosów) wiosny w całym rządzie nie uczyni, ale może przetrze szlaki. 👇
CZYTAJ: Adriana Porowska: Nie będę ministrem paprotkowym [wywiad] >
Zadania
Rok 2024 był wyjątkowy, ponieważ w aż 64 państwach na całym świecie obywatele i obywatelki poszli do urn wyborczych. Również w Polsce wybieraliśmy nowe władze samorządowe, radnych i radne, a także naszych przedstawicieli i przedstawicielki do Europarlamentu.
Wiele osób z sektora pozarządowego zdecydowało się spróbować swoich sił i zawalczyć o miejsca w radach różnego szczebla samorządów. I wielu się to udało. Teraz przychodzi im się mierzyć z lokalnymi problemami z nieco innej perspektywy.
Tekst Jędrzeja Dudkiewicza przypomina z czym i po co szli do wyborów. 👇
CZYTAJ: Z pozarządówki do samorządu. Nowa jakość w dbaniu o sprawy lokalne? >
Rozczarowania
Jednym z największych rozczarowań (nie jedynym) sektora pozarządowego w tym roku była narracja rządu w sprawie migracji. Organizacje społeczne zajmujące się pomocą osobom migrującym już w czasie kampanii parlamentarnej w 2023 r. zwracały uwagę na niepokojące i manipulacyjne przedstawianie migracji przez ugrupowania z tzw. opozycji demokratycznej. Niestety, po wyborach w tym temacie zwycięska koalicja właściwie kontynuuje politykę poprzedników. Po zapowiedziach dialogu z ekspertami i organizacjami społecznymi i wypracowania mądrych rozwiązań – zostało niewiele. Za osiągnięcie należy uznać przyjęcie strategii migracyjnej dla Polski na lata 2025-2030 (poprzednicy nic nie zrobili w tej sprawie), jednak styl, w jakim ten dokument powstał i jego treść – dalekie są od oczekiwań organizacji społecznych.
Więcej o tym w relacji Małgorzaty Łojkowskiej z wysłuchania obywatelskiego w tej sprawie. 👇
CZYTAJ: Na przygotowanej przez rząd strategii migracyjnej nie pozostawiono suchej nitki [relacja] >
Wydarzenia
Dla mnie wydarzeniem roku było Ogólnopolskie Forum Inicjatyw Pozarządowych, które odbyło się w czerwcu, po siedmiu latach nieobecności w sektorowym kalendarzu. Moimi refleksjami dzieliłam się w portalu po zakończeniu OFIP-u. Powtórzę teraz jedynie: „Bliskie mi jest porównanie Kuby Wygnańskiego, który zwykł mówić, ze OFIP to taka pozarządowa olimpiada. W rzeczywistości liczy się to, co dzieje się w czasie pomiędzy się tymi cyklicznymi wydarzeniami”. Tak właśnie jest, a baterie ciągle naładowane. 👇
CZYTAJ: IX OFIP dla mnie był przede wszystkim o dialogu [komentarz] >
Wyzwania
Wolontariat i edukacja obywatelska to dwa wyzwania, które wynoszę z 2024 roku.
Kryzys w zaangażowaniu wolontariackim dostrzegamy już od dobrych kilku lat (odsyłam do Raportu „Kondycja organizacji pozarządowych. Trendy 2002-2022”). Moje widzenie tego problemu wyostrzyło się dzięki udziałowi w pracach zespołu roboczego ds. wolontariatu i aktywizmu przy ministrze ds. społeczeństwa obywatelskiego.
Wiem (z doświadczeń własnych i wielu osób, z którymi mam przyjemność rozmawiać), że nawet najmniejsze doświadczenie zaangażowania wolontariackiego (lub społecznego, jak kto woli) daje nie tylko osobistą satysfakcję i możliwość rozwoju, ale też jest ważnym spoiwem lokalnych społeczności. Nic tak nie łączy ludzi, jak wspólne działanie, praca, doświadczanie. Z tego rodzi się zaufanie społeczne. Dzięki temu kształtują się otwarci, świadomi swoich praw i obowiązków obywatele. Dzięki temu budujemy naszą odporność jako społeczeństwo i jesteśmy w stanie tak efektywnie odpowiadać na kolejne kryzysy, jak na przykład w czasie powodzi w południowo-zachodniej Polsce we wrześniu 2024 r.
O trendach w wolontariacie pięknie rozmawiali Julia Kaffka i Piotr Wasyluk. 👇
CZYTAJ: Jak nie dać się zaskoczyć? Trendy w wolontariacie [wywiad] >
A o tym, że edukacja obywatelska to nie jedynie nowy przedmiot w szkole w rozmowie z Jędrzejem Dudkiewiczem mówiła Julia Suchecka.👇
Przyjemności
Wiele przyjemności w tym roku czerpałam ze słuchania podcastów, produkowanych przez Dorotę Setniewską, w ramach #To działa. Cieszę się bardzo, że dzięki obecności #To działa w portalu mieliśmy okazję wysłuchać tylu ciekawych rozmów, pokazujących jak wiele dobrych i mądrych rzeczy robią organizacje społeczne.
Szczególnie polecam Dobre historie 👇 I wiele innych. Bardzo! Dla przyjemności.
Źródło: inf. własna ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
