Publicystyka - ngo.pl

Forum Społeczne „10 LAT Stowarzyszenia Aktywny Senior - Razem dla społeczności Mazowsza”, odbyło się 5 września 2025 r. w Miejskim Centrum Kultury w Płońsku. Po południu konferencja przeniosła się w na płoński rynek, gdzie goście zjedli obiad, a następnie uczestniczyli w otwarciu zlokalizowanego w pobliżu Centrum Integracji Społecznej.

Spotkanie rozpoczęło się od krótkiego wystąpienia posłanki Henryki Krzywonos. Bohaterka "Solidarności" i działaczka społeczna została wywołana na scenę z zaskoczenia. ­­­­­­­­ – I co ja mam teraz powiedzieć? – spytała szczerze. 

– U Was się czuje solidarność – rozgrzała po chwili organizatorów i uczestników posłanka.

Przez następne kilkadziesiąt minut na scenie królowali Rafał Chmielewski i Michał Jaros. Wspólnie opowiedzieli 10 letnią historię Aktywnego Seniora. Rozpoczęła się ona w Mławie w 2015 roku. 

– To ja byłem pierwszym człowiekiem, który skorzystał ze wsparcia i pomocy – przyznał Rafał Chmielewski. "Jesteś nam potrzebny" usłyszał Rafał i tak rozpoczęła się historia stowarzyszenia.

Skrzat Helpik to "dobry duch wszystkich domów w Polsce" i pierwszy projekt/produkt AS. – Jest potrzebny – mówi Henryka Krzywonos. Jest już 80 tysięcy skrzatów. Rafał opowiada, że kiedyś zadano mu pytanie dlaczego Helpik nie ma oczu. Chmielewski wyjaśnił, że Helpik pomaga - i nie patrzy komu. To symbol działania wielu organizacji pozarządowych i aktywności społecznej w ogóle. Pomagamy wszystkim, nie zważając na formalne ograniczenia, które pętając administrację państwa, pozbawiają wsparcia potrzebujących.

Gary [koniecznie KLIKNIJ] to kolejny flagowy projekt Aktywnego Seniora. Dziś Stowarzyszenie zastanawia się czy nie zrobić z niego franczyzy. Działalność gastronomiczna daje zatrudnienie ponad 100 osobom (skorzystali z niej również uczestnicy wrześniowego forum podczas obiadu). Przedsiębiorstwa społeczne nie mogą być działaniami udawanymi – podstawowe finansowanie musi być z działalności gospodarczej, tłumaczą organizatorzy spotkania opisując fenomen "Garów". Nie przeszkadza im to jednak dzielić się tym co robią na dużą skalę. Płocka wigilia, którą zorganizowali w 2019 r. zgromadziła 700 osób.   

Trzeba wejść na dwa szczeble wyżej na drabinie, żeby nie być z niej strąconym. Ta filozofia wskazuje, że przedsiębiorstwa społeczne nie mogą liczyć na taryfę ulgową. Mimo wszystko reintegracja zawodowa i społeczna to przyszłość rynku pracy w Polsce. Jeśli ktoś uważa inaczej, chętnie poznamy jego argumenty.

To miało być stowarzyszenie, które organizuje seniorom wakacje. Stało się inaczej. Bardzo inaczej! Aktywny Senior od 10 lat zmienia standardy realizowania usług społecznych na Mazowszu. Oby na zawsze.

Podczas jednego z paneli wrześniowego forum pojawia się ważna informacja. Już w tym miesiącu podmioty ekonomii społecznej będą mogły otrzymać unijne finansowanie na nowych zasadach. Mowa o systemie pożyczek dla PES, którym zarządza Bank Gospodarstwa Krajowego (z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego). 

Zmianę zapowiada Michał Kopeć. Bank wspierał rozwój ekonomii społecznej już w dwóch poprzednich perspektywach finansowych funduszy europejskich. W obecnej perspektywie pożyczki ewoluują. Co zmienia się teraz? Zostaje obniżone oprocentowanie pożyczek do 0,25 proc. w całym okresie spłaty (wcześniej wynosiło 4,8 proc.). Podniesiona jest też maksymalna kwota umorzenia do 40 proc. Te korzystne dla pożyczkobiorców zmiany to wynik rozmów z podmiotami. – Widzimy, że potencjał na finansowanie tego projektu jest znaczny, więc doszliśmy do wniosku, że można dokonać zmiany – wyjaśniał Dyrektor Departamentu Programów Europejskich BGK.

– Lubię mówić o pożyczkach, bo one wracają, a z tego co wraca można robić nowe produkty na niezaspokojone potrzeby sektora – tłumaczyła prowadząca tę część spotkania Karolina Cyran-Juraszek.

Uczestnicy forum podczas trzech paneli rozmawiali też o funduszach europejskich wspierających rozwój ekonomii społecznej, o usługach społecznych i zatrudnieniu socjalnym, a także partnerstwie. Doświadczeniami dzielili się urzędnicy oraz liderzy i liderki organizacji. Ciekawe były relacje tych pierwszych, koncentrujące się na osobistych historiach. 

Katarzyna Zielonka-Szewczak z Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych opowiedziała o pierwszym zetknięciu się z ekonomią społeczną w praktyce. Była to wizyta studyjna w Krakowie i wrażenia z pobytu "U Pana Cogito" - czyli w hotelu prowadzonym przez osoby po przebytym kryzysie psychicznym.

Dorota Wróbel–Górecka, Dyrektorka Powiatowego Centrum Integracji Społecznej w Legionowie, opowiedziała historię Pana Jurka. Pan Jurek jest dziś ochroniarzem, "szefem brygady", ale do CIS trafił jako bezdomny. – Panie Jurku, może się Pan napije kawy – to był pierwszy kontakt z Panem Jurkiem. W tym momencie "poczułem się po raz pierwszy od bardzo wielu lat jak człowiek", relacjonuje reakcję Pana Jurka dyrektorka CIS. Pan Jurek postanowił zmienić swoje życie i po kilku próbach udało się. 

Dla administracji ekonomia społeczna jest ostoją - czują się tu bezpieczni (co wcale nie jest oczywiste w innych branżach). Wskaźniki projektowe zwykle są "dowożone" - właściwie regułą jest ich przekraczanie.

Wrześniowe spotkanie w Płońsku zakończyło się otwarciem Centrum Integracji Społecznej. To pierwsza tego typu placówka w tym mieście. Centrum powstało z inicjatywy Stowarzyszenia na Rzecz Wspierania Aktywności Seniorów „AS”, które pozyskało na ten cel 2 miliony złotych z budżetu województwa mazowieckiego. Placówka ma służyć przede wszystkim osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym, oferując im kompleksowe wsparcie w powrocie na rynek pracy oraz w aktywizacji społecznej.

O projekcie

Projekt „SAMO-ES. Samoorganizacja przedsiębiorstw społecznych jako odpowiedź na wyzwania społeczne” realizowany jest w partnerstwie, które tworzą Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych (lider), Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości Społecznej „Być Razem” z Cieszyna, Stowarzyszenie na rzecz Spółdzielni Socjalnych, Stowarzyszenie Klon/Jawor.

ℹ️ Odwiedź nas: www.samo-es.pl