Publicystyka - ngo.pl

1. Sprawozdania – przede wszystkim z realizacji zadań publicznych
2. Roczne deklaracje PIT – dla NGO-sów, które zatrudniają pracowników lub współpracowników
3. Podjęcie decyzji o rodzaju prowadzonej księgowości
4. Uaktualnienie planu kont księgowych

Styczeń jest miesiącem składania sprawozdań z realizowanych zadań publicznych. Oczywiście obowiązek ten dotyczy tych organizacji pozarządowych, które realizowały projekty ze środków publicznych (np. samorządowych) do końca grudnia 2019 r. Choć obowiązek ten może dotyczyć także innych grantów (nie tylko środków przekazywanych przez administrację publiczną).

Termin złożenia sprawozdania jest określony w umowie – sprawdź to! Zwykle to 30 dni od zakończenia realizacji zadania, czyli dla zadań zakończonych 31 grudnia 2019 r. termin mija 30 stycznia 2020 r. Termin ten obowiązuje również w przypadku składania sprawozdania częściowego przy realizacji zadań wieloletnich.

Uwaga na wzór sprawozdania

Organizacje pozarządowe, sprawozdając się z realizacji zadań zleconych przez administrację publiczną, muszą korzystać z odpowiedniego wzoru sprawozdania. Podstawowym i najczęściej stosowanym wzorem jest formularz z rozporządzenia do ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. 

W styczniu 2020 r. organizacje pozarządowe sprawozdające się z realizowanych zadań publicznych mogą trafić na dwa wzory sprawozdania. Obecnie obowiązujące rozporządzenie z 28 października 2018 r. zaczęto stosować w marcu 2019 r. - wzór sprawozdania, który się w nim znajduje, zastosujemy do środków otrzymanych w konkursach ogłaszanych już po wejściu w życie tego rozporządzenia. Znaczna część pieniędzy publicznych, które organizacje będą rozliczać w styczniu 2020 r. przyznana była jednak w konkursach ogłoszonych jeszcze przed marcem 2019. W tym przypadku korzystamy ze wzoru sprawozdania zawartego w starym rozporządzeniu (z 2016 r.).

Organizacja pozarządowa (płatnik) zatrudniająca pracowników (na etat) albo współpracowników (na umowę-zlecenie, umowę o dzieło) przez cały rok, na bieżąco odprowadza do urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od umów zawartych z pracownikami i współpracownikami.

Po zakończeniu roku NGO sporządza deklaracje PIT zawierające informacje o odprowadzonych do urzędu skarbowego zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Najczęściej są to:

• PIT-4R – roczna zbiorcza deklaracja o odprowadzonych do urzędu skarbowego zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych (Deklaracja roczna o zaliczkach na podatek dochodowy)
• PIT-8AR – roczna zbiorcza deklarację o odprowadzonych do urzędu skarbowego zaliczkach na zryczałtowany podatek od osób fizycznych (Deklaracja roczna o zryczałtowanym podatku dochodowym)
• PIT-11 – roczna deklaracja dla każdej zatrudnionej osoby zawierającą informacje o podatku dochodowym od osób fizycznych (Informacja o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy).

Organizacja pozarządowa ma też w styczniu obowiązek złożenie deklaracji dotyczącej podatku od nieruchomości. Do 31 stycznia należy złożyć deklarację podatkową i ewentualnie zapłacić podatek od nieruchomości – dotyczy to NGO, które wynajmują lokal od gminy (o ile nie są zwolnione z tego podatku) lub są właścicielem lokalu. Zobacz w PORADNIK.NGO.PL: Podatek od nieruchomości.

Księgowość to obowiązek dotyczący wszystkich NGO (fundacji, stowarzyszeń rejestrowych i zwykłych, klubów sportowych). Księgowość musi być prowadzona nawet wtedy, gdy jedynym przychodem stowarzyszenia są składki członkowskie.

Od 1 stycznia 2016 r. organizacje pozarządowe mogą zdecydować się na prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów (UEPIK), która dedykowana jest małym organizacjom, spełniającym określone warunki. Przede wszystkim organizacje takie nie mogą prowadzić działalności gospodarczej, ani mieć statusu organizacji pożytku. Innym ważnym warunkiem jest wysokość rocznych przychodów w roku poprzedzającym wybór uproszczonej ewidencji. Przychody te nie mogą przekroczyć 100 tys. zł.

Jeśli NGO zdecyduje się na prowadzenie uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów w 2020 roku, musi powiadomić o tej decyzji swój rząd skarbowy do 31 stycznia 2020 r.

Jeśli NGO prowadziła uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów w poprzednich latach i chce (musi) z niej zrezygnować to także zgłasza rezygnację do urzędu skarbowego. Miała na to czas do 14 stycznia 2020 (zobacz: Uproszczona ewidencja przychodów i kosztów. Ważne terminy w styczniu).

Każda organizacja pozarządowa musi mieć politykę rachunkowości – obowiązkowy dokument opisujący zasady prowadzenia rachunkowości w organizacji. Obowiązkowym załącznikiem do polityki rachunkowości jest plan kont księgowych. Plan kont to numeryczny wykaz kont księgowych (zbiorów), w których rejestrowane są dane finansowe (np. przychody, koszty, majątek trwały).

Plan kont składa się z kont podstawowych (syntetycznych), określających główne rodzaje, grupy księgowanych danych (np. grupa przychody, grupa koszty, grupa majątek trwały) oraz z kont pomocniczych (analitycznych), które pozwalają na bardziej szczegółowe opisanie informacji zawartych na kontach syntetycznych (np. przychody mogą być rozbite na przychody z dotacji nr 1, przychody z dotacji nr 2… albo np. na przychody z działalności nieodpłatnej (statutowej) i przychody z działalności odpłatnej pożytku publicznego).

Plan kont jest tworzony zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o rachunkowości, powinien jednak również odzwierciedlać działalność organizacji pozarządowej. Dlatego jeśli NGO ma w 2020 r. np. nowe dotacje lub inne źródła finansowania, plan kont powinien być uaktualniony.

Jak aktualizować plan kont w NGO?