Dwa ostatnie miesiące w roku, to czas, kiedy jesteśmy bardziej hojni, a organizacje intensyfikują działania polegające na pozyskiwaniu środków na różne sposoby. Jednym z nich są zbiórki publiczne. I choć w epidemii trudno nam będzie zapewne, tak często jak w latach ubiegłych, wychodzić z puszką, to jednak warto przypomnieć sobie przepisy dotyczące zbiórek. Zapraszamy więc do PORADNIK.NGO.PL.
W potocznym rozumieniu zbiórki mogą oznaczać wiele różnych działań organizacji. Są jednak takie, które spełniają definicję z ustawy o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych. Takie zbiórki trzeba rejestrować a następnie rozliczać – sprawozdawać się z nich.
Definicja zbiórki
art. 1 ust. 1 ustawy o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych
Zbiórką publiczną jest zbieranie ofiar w gotówce lub w naturze w miejscu publicznym na określony, zgodny z prawem cel pozostający w sferze zadań publicznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2020 r. poz. 1057), oraz na cele religijne.
Które zbiórki podlegają regulacji ustawowej i obowiązkowi zgłoszenia
Regulowane jest zbieranie pieniędzy i darów rzeczowych w miejscach publicznych, ponieważ gotówka lub dary zbierane w ten sposób nie są ewidencjonowane i nie pozostaje ślad ich przepływu – informacje o przekazanej gotówce i darach, a także o darczyńcy są niedostępne dla kontroli skarbowej.
Zbiórki publiczne, które mieszczą się w definicji z ustawy muszą zostać zgłoszone do portalu zbiórek publicznych zbiorki.gov.pl.
Więcej o definicji zbiórki i zasadach zgłaszania zbiórek: ZBIÓRKI PUBLICZNE
Organizatorzy i cele zbiórek
Kto może zorganizować zbiórkę publiczną?
- przede wszystkim zbiórki mogą prowadzić organizacje pozarządowe (fundacja, stowarzyszenie, stowarzyszenie zwykłe, klub sportowy, ale też związek zawodowy, organizacje pracodawców, spółdzielnie socjalne),
- tzw. organizacje kościelne i wyznaniowe,
- komitety społeczne powołane w celu przeprowadzenia zbiórki publicznej.
Na jakie cele może być prowadzona zbiórka publiczna?
- cel zbiórki musi być ze „sfery zadań publicznych” – możliwy cel określono poprzez odniesienie do katalogu zadań publicznych z art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
- można też zbierać pieniądze i dary na cele religijne.
Ustawa o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych
Zasady dotyczące zbiórek publicznych (ale też wskazujące co zbiórką publiczną nie jest) reguluje ustawa z 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych. To stosunkowo nowy akt prawny, uchwalony przy współpracy z organizacjami pozarządowymi i realizujący wiele ich postulatów dotyczących zbiórek. Warto zwrócić uwagę, że ustawa z 2014 r. nie jest zbyt często nowelizowana, nie objęła ją z pewnością żadna poważniejsza zmiana. Świadczy to o stabilnym charakterze przepisów o zbiórkach. Póki co nie ma poważnych postulatów zmiany tych przepisów.
zobacz tekst ustawy: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20140000498
Zbiórki – nie zbiórki
W działaniach organizacji pozarządowych możemy spotkać się często z zastosowaniem określenia „zbiórki” do szerszego spektrum działań polegających na zbieraniu środków i rzeczy, niż te, które wskazuje ustawa. Zgłaszać na zbiorki.gov.pl trzeba jednak tylko zbiórki odpowiadające definicji z ustawy.
Przykłady zbiórek, które nie wymagają rejestracji na portalu zbiórek publicznych:
- wszelkie zbiórki, których efektem jest dokonanie przelewu na konto bankowe NGO,
- przekazywanie darów, pieniędzy za pomocą wirtualnych platform (np. crowdfunding),
- SMS-y charytatywne dla organizacji pozarządowych,
- zbiórki na cele religijne, prowadzone na terenie kościołów,
- zbiórki koleżeńskie, w zamkniętym gronie, np. w pracy, w urzędzie,
- loterie pieniężne, fantowe.
Zbiórki publiczne sprawozdajemy!
Przebieg zbiórek, jak również sposób wydatkowania środków, które pozyskaliśmy w trakcie zbiórki (także rozdysponowania darów), powinien być sprawozdany. Podobnie jak informacje o zbiórce, również sprawozdania dotyczące zbiórki udostępniane są przez portal zbiorki.gov.pl.
Przeczytaj o sprawozdawaniu zbiórek w poradnik.ngo.pl: ZBIÓRKI PUBLICZNE.
Zbiórki publiczne na infografice
Obejrzyj filmy!
Zbiórki publiczne bez tajemnic
Darowizny i inne sposoby zbierania środków przez NGO
Źródło: inf. własna poradnik.ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.