Przemoc karmi się milczeniem – kampania społeczna w Sokółce
Przemoc domowa jest najtrudniejsza, najboleśniejsza, zostawia najgłębsze rany i najtrudniej ją przerwać. Właśnie dlatego Fundacja Sokólski Fundusz Lokalny uczyniła ją tematem swojej kampanii społecznej „PoPrawna Reakcja”.
Prezeska Funduszu Anna Przeździecka dokładnie pamięta moment, kiedy narodził się pomysł na tę kampanię. Była na warsztatach organizowanych przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę. Cała Polska żyła sprawą Kamilka. Do uczestników zajęć wyszła prowadząca i w pierwszych słowach powiedziała: „Przychodzę do was w imieniu Kamilka, Zuzi, Adasia… Wstawiam się za nimi”.
– Wszystkim przeszły ciarki, bo oto Kamilek przestał być sprawą, stał się dzieckiem z twarzą, jasnymi włosami, ranami. I zdaliśmy sobie sprawę, że zabrakło mu wsparcia kogoś silnego za plecami. Sam nie miał szans – wspomina ten moment Anna Przeździecka. Sokólski Fundusz Lokalny, którym kieruje prowadzi dwie świetlice środowiskowe. – Znam więc realia, ale wtedy jakbym zobaczyła problem na nowo. To był wstrząs, ale cucący.
Klaps jest nielegalny
Sokółka, 17-tysięczne miasteczko na wschód od Białegostoku, niewiele odbiega od krajowej średniej. W świetle „Diagnozy przemocy wobec dzieci w Polsce 2023”, opublikowanej przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę jest to porażające. Bo to znaczy, że także w Sokółce 79 proc. dzieci i nastolatków przynajmniej raz doświadczyła przemocy lub zaniedbania (czyli czworo na pięcioro), aż 32 proc. doznało jej ze strony kogoś bliskiego. To znaczy, że każdy zna jakiegoś „Kamilka”, mija go może w drodze do pracy.
– Zrobiliśmy dwa filmy, w jednym z nich padają te straszne statystyki – mówi prezeska Funduszu. – Zwróciliśmy uwagę, że przemoc to nie tylko problem bieda-dzielnic, dotyczy też tzw. „dobrych domów”. Drugi mówił, że nawet niby „wychowawczego” klapsa nie można tolerować, jest nielegalny. Na końcu daliśmy przykłady właściwych reakcji i numery, pod które można zgłosić naruszenie prawa. Pojawiła się tam również informacja o numerze telefonu zaufania dla dzieci 116111. Filmy wyświetliła lokalna telewizja, były promowane również przez lokalne portale informacyjne.
Banery przy szkołach
Sokolski Fundusz Lokalny zdobył na kampanię „PoPrawna Reakcja” pieniądze z projektu „Splot Wartości” i poszedł wielotorowo. Poza informacją w mediach zorganizował też warsztaty dla nauczycieli.
– Zaprosiliśmy trenerów z tej samej Fundacji, której szkolenie tak mną wstrząsnęło. Spodziewaliśmy się, że zgłosi się może 15 osób, maksymalnie 40. Przyszło ponad 60 i chyba wszyscy wyszli poruszeni – relacjonuje Anna Przeździecka. – Ale poza świadomością, że to my jesteśmy tymi dorosłymi, którzy mogą pomóc, każdy dostał pakiet z opisanymi krok po kroku procedurami co robić w jakiej sytuacji – kto ma jakie kompetencje, co może szkoła, a co dom, jakie metody są właściwe dla dzieci w różnym wieku. Każdy więc wyszedł z konkretami, mapą drogową. Bo dla nauczycieli czy innych dorosłych, którzy reagują, to też jest trudne, stresujące przeżycie. Na koniec otrzymali dostęp online do materiałów – scenariuszy zajęć z dziećmi w swoich placówkach. W zajęciach, które potem przeprowadzili wzięło udział ponad 450 dzieci.
Warsztaty były też wydarzeniem, kiedy kampania zyskała nowych sojuszników. Dyrektorzy siedmiu szkół z gminy Sokółka – sześciu podstawówek i jednej średniej – zgodzili się wywiesić na płotach placówek banery z numerami telefonów dla osób zagrożonych przemocą. Nie da się wejść do szkół i nie zobaczyć tej informacji. Być może będzie ona dla osoby chcącej pomóc pierwszym drogowskazem, a dla osoby szukającej pomocy pierwszą deską ratunku.
Happening „Stop przemocy wobec dzieci”
W maju 2024 roku ulicami Sokółki przeszedł kolorowy pochód, ale hasła jakie wykrzykiwał i jakie widniały na niesionych plakatach i transparentach mroziły krew, np. „Nie można bić dzieci”, „Reaguj!”, „Przemoc karmi się milczeniem”. Happening „Stop przemocy wobec dzieci” zakończył się pod kinem „Sokół”.
– Wzięli w nim udział uczniowie i uczennice siedmiu szkół. I nie szli w marszu dlatego, że upiekły im się lekcje. Wiedziel,i co i po co manifestują. Byli odważni, zdecydowani, głośni. Ludzie się zatrzymywali, wyglądali przez okna, machali. Byłam dumna – opowiada Anna Przeździecka
Tak samo odważne były rolki, które młodzież przysłała na konkurs „Krótki film komórką kręcony”, zorganizowany w ramach projektu. Wpłynęło sześć prac. W zwycięskim filmie czwórka nastolatek tłumaczy bez ogródek, że przemoc to przemoc. Może być krzykiem, pogardliwym milczeniem, czy uszczypliwymi uwagami. Zawsze odbija się w dorosłym życiu jako stres, lęki, poczucie winy, presja, niska samoocena. I fizyczna i psychiczna przemoc zostawia głębokie rany i jest karalna.
Jedna z dziewcząt mówi do widzów: – Pomyślcie, jeżeli ukochana osoba wyżywa się na dziecku, to ono wmawia sobie, że to jego wina, że jest problemem dla świata.
W ten sposób traci nie tylko poczucie wartości, ale i godność, a w najdramatyczniejszym przebiegu także życie.
Jak można skorzystać z doświadczeń Sokolskiego Funduszu Lokalnego
👉 Warto zobaczyć problem jednostkowo nie ogólnikowo – krzywdzone dziecko, a nie sprawę Kamilka;
👉 Stereotypy mylą – w bogatym domu przemoc zdarza się równie często, jak w biednym;
👉 Przemoc to przemoc. Nie można jej relatywizować. Nie ma czegoś takiego jak wychowawczy klaps. To niezgodne z prawem;
👉 Trzeba reagować na jakiekolwiek podejrzenie przemocy wobec dziecka – nawet jeśli nie ma się pewności;
👉 Dobrze mieć mapę drogową postępowania przy podejrzeniu przemocy, bo kiedy się coś wydarzy, można działać wedle sprawdzonej procedury, mimo stresu i niepewności;
👉 Dzieci potrafią być świetnymi adwokatami samych siebie; uczą się wtedy, że ich głos jest ważny, że jako obywatele mają swoje prawa.
Informacje o projekcie
Fundacja Sokólski Fundusz Lokalny zorganizowała społeczną kampanię „PoPRAWNA reakcja”. Jej celem było przypomnienie jak powinniśmy reagować i gdzie zgłaszać potrzebę interwencji, gdy dostrzegamy krzywdę innych. Podczas kampanii przygotowała dwa filmiki, przeprowadziła akcję banerową, szkolenie dla nauczycieli z gminy Sokółka, happening „Stop przemocy wobec dzieci” oraz konkurs dla młodzieży na filmik przeciwdziałający przemocowym zachowaniom.
Kampania społeczna „PoPRAWNA reakcja” sfinansowana była ze środków Unii Europejskiej w ramach projektu „Wzmacniamy Europę SPLOTowymi Wartościami”.
Kontakt do Fundacji Sokólski Fundusz Lokalny:
ul. Grodzieńska 1, 16-100 Sokółka
e-mail: [email protected]
strona www: fundacjasfl.pl
Źródło: informacja własna ngo.pl