Publicystyka - ngo.pl

Myśląc o świecie i Polsce z momentu wejścia w trzecie tysiąclecie, truizmem jest powiedzenie, że był to inny świat. Jednak, żeby jakkolwiek uświadomić sobie, jak bardzo inny, wystarczy przypomnieć kilka faktów. W 2004 roku Polska i 12 innych krajów weszło do Unii Europejskiej, a następnie do strefy Schengen. Od 2001 roku i zamachu na World Trade Center terroryzm stał się jednym z poważniejszych tematów w globalnym świecie, a także narzędziem walki politycznej. Liczba użytkowników i użytkowniczek internetu wzrosła z 5% populacji na początku lat dwutysięcznych do 69% populacji obecnie. Pojawił się Facebook i inne media społecznościowe, komputery osobiste stały się coraz powszechniejsze, a smartfony zastąpiły telefony komórkowe. 

Nowe ruchy społeczne przeżywały swój kolejny renesans, zarówno na świecie w postaci ruchów alterglobalistycznych i ekologicznych, ruchu Oburzonych, Arabskiej Wiosny, Occupy Wall Street, jak i w Polsce podczas takich wydarzeń, jak protesty wokół ACTA, reformy sądownictwa, Strajku Kobiet, Młodzieżowego Strajku Klimatycznego. 

Umarł Jan Paweł II, miała miejsce katastrofa lotnicza w Smoleńsku, Olga Tokarczuk otrzymała nagrodę Nobla, a Robert Lewandowski stał się najlepiej zarabiającym polskim sportowcem. Pojawił się szereg nowych wojen i konfliktów zbrojnych, a do największych z nich należą wojny narkotykowe w Meksyku, wojna rosyjsko-ukraińska, wojna domowa w Jemenie i Etiopii. Oczywiście, wydarzyła się też pandemia, a w Polsce mamy najwyższy wskaźnik inflacji od 25 lat.

Po co wymieniać to wszystko? Zwłaszcza w poniedziałek rano, kiedy trzeba rozpocząć nowy tydzień pracy, obowiązków, codzienności. Żeby pokazać, że pomimo tych wszystkich zmian, globalnych czy lokalnych, organizacje pozarządowe w Polsce nadal robią swoje. Duże wydarzenia i przemiany oczywiście wpływają na działalność społeczną, ale na szczęście jej nie zatrzymują. 

Od 20 lat, bo tyle jako Stowarzyszenie Klon/Jawor badamy sektor społeczny, widać, że fundacje i stowarzyszenia w Polsce to ogromna siła i nadzieja. Nadzieja, którą Rebecca Solnit w swojej książce na trudne czasy opisuje tak: „Nadzieja to opowiedzenie się za nieznanym i niepoznawalnym, alternatywa dla pewności żywionej zarówno przez optymistów, jak i pesymistów. Optymiści sądzą, że wszystko będzie dobrze bez względu na nasze zaangażowanie, pesymiści zajmują przeciwne stanowisko; obie strony jednak zwalniają się z obowiązku działania. Nadzieja to przekonanie, że to, co robimy, ma znaczenie, nawet jeśli nie sposób z góry przewidzieć, jakiego i kiedy znaczenia nabierze, na kogo i na co może wpłynąć. W istocie być może nigdy się tego nie dowiemy, nawet po fakcie, co nie umniejsza znaczenia naszych działań”.

Jako zespół Badań Klon/Jawor od 2002 roku zajmujemy się badaniem sektora społecznego w Polsce. Pytamy się fundacji i stowarzyszeń o ich warunki funkcjonowania, zasoby finansowe, problemy, z którymi się mierzą, wartości czy opinie. Zbieramy głosy działaczy i działaczek, aby opisywać rzeczywistość społeczną i dostarczać dane, które pomogą ją zmieniać na lepsze.

Mamy ten przywilej obserwowania organizacji praktycznie od początku XXI wieku, więc chcemy podzielić się z Wami zebranymi przez nas danymi i spostrzeżeniami. Robimy to w naszym jubileuszowym raporcie „Kondycja organizacji pozarządowych. Trendy 2002-2022”,  lecz również w najnowszym cyklu „Pod Lupą: Czy tu zaszła zmiana? Sektor społeczny w XXI wieku”, który dziś rozpoczynamy. Chcemy przyjrzeć się dwudziestoletnim zmianom w kondycji organizacji społecznych w trzech obszarach: ludzi, pieniędzy oraz prawa. 

Jak zmieniła się liczba osób i ich stopień zaangażowania w działania organizacji? Jakie źródła finansowania najmocniej wpłynęły na budżet sektora w ciągu ostatnich 20 lat? Czy sytuacja finansowa organizacji uległa dużym przemianom? Jakie nowe zjawiska pojawiły się w sektorze społecznym w XXI wieku? Czy przekształcenia uwarunkowań prawnych pomogły czy utrudniły działanie organizacjom pozarządowym? Jak wydarzenia zewnętrzne, w Polsce czy na świecie, wpłynęły na polski trzeci sektor? 

Te i inne tematy weźmiemy pod lupę w jesiennym cyklu „Pod Lupą: Czy tu zaszła zmiana? Sektor społeczny w XXI wieku”. Przygotowujemy dla Was wiele materiałów, możecie się spodziewać m.in. analizy kluczowych zmian prawnych sektora społecznego, tekstu o wpływie środków unijnych na polskie NGO, debaty o finansowaniu sektora społecznego czy spotkania LIVE  o kluczowych wnioskach z 20 lat badania  sektora społecznego. Zapraszamy do lektury każdego dnia, licząc również na komentarze Czytelników i Czytelniczek.

• Pod lupą ngo.pl: Jacy jesteśmy? Kondycja III sektora
• Pod lupą ngo.pl: Postfilantropia? Jak pomagamy w XXI wieku
• Pod lupą ngo.pl: Wieś, obywatele, działanie
• Pod lupą ngo.pl: Rok w pandemii
• Pod lupą ngo.pl: Jak Polki i Polacy widzą organizacje społeczne?
• Pod lupą ngo.pl: Praca wzbogaca? O pracy w NGO
• Pod lupą ngo.pl: Organizacje wobec pandemii
• Pod lupą ngo.pl: Style zarządzania