Publicystyka - ngo.pl

Jeśli spojrzymy, z kim utrzymują kontakty polskie organizacje pozarządowe, to okaże się, że najczęściej są to właśnie inne stowarzyszenia i fundacje. Drugie miejsce w rankingu partnerów zajmuje lokalna społeczność, a trzecie lokalny samorząd.

Zdecydowana większość (ponad 80%) stowarzyszeń i fundacji ma kontakty z każdym z wyżej wymienionych parterów, jednak tylko dla części organizacji relacje te mają charakter bliskiej współpracy. Częste i regularne kontakty z innymi stowarzyszeniami i fundacjami ma 27% organizacji, a 32% z lokalnym samorządem.

Porównanie deklaracji organizacji dotyczących kontaktów z innymi podmiotami sektora pozarządowego z ostatnich lat pokazuje, że do 2015 roku ich częstotliwość rosła. Trzy lata temu trend wzrostowy się załamał, a procent organizacji, które utrzymywały kontakty – zarówno bliskie, jak i jakiekolwiek – z innymi stowarzyszeniami i fundacjami w 2018 roku był niższy niż trzy lata wcześniej. 

Czy może oznaczać to kryzys w wewnątrzsektorowych relacjach? Zapewne nie, ponieważ w 2018 roku spadł poziom kontaktów z wszystkimi kilkunastoma partnerami organizacji uwzględnionymi w badaniu.

Na czym bazują relacje z innymi organizacjami? Spoiwem relacji wewnątrz sektora pozarządowego najczęściej jest podobieństwo pod względem miejsca i branży działania. Oznacza to, że organizacje kontaktują się z innymi stowarzyszeniami i fundacjami „z okolicy” (ok 81%) oraz z tymi, które zajmują się podobnymi tematami (82%).

Co jednak bardziej skłania do bliższych relacji? Okazuje się, że ta sama dziedzina działania częściej motywuje do regularnych kontaktów niż wspólny teren działań. Można zatem powiedzieć, że dla relacji między organizacjami bardziej liczą się wspólne zainteresowania niż bliskość fizyczna.

O intensywności i sile związków wewnątrz sektora pozarządowego świadczy również przynależność stowarzyszeń i fundacji do porozumień organizacji pozarządowych. 36% organizacji należy do różnego rodzaju porozumień, np. związków, federacji, sieci. Oznacza to niewielki wzrost poziomu „usieciowienia” polskich organizacji w porównaniu do lat ubiegłych.

Najczęściej organizacje przynależą do porozumień na poziomie ogólnopolskim – w ten sposób jest zrzeszonych 18% wszystkich polskich stowarzyszeń i fundacji. Poza tym po 14-13% organizacji należy do sieci branżowych i regionalnych, a po 8-7% do lokalnych i międzynarodowych.

Artykuł powstał na podstawie danych zebranych w badaniu „Kondycja organizacji pozarządowych w Polsce 2018”, zrealizowanym metodą CAWI przez Stowarzyszenie Klon/Jawor w 2018 roku na ogólnopolskiej, losowej próbie ponad 1 tys. stowarzyszeń i fundacji.

Badania „Kondycja organizacji pozarządowych w Polsce 2018” zostały sfinansowane ze środków Fundacji im. Stefana Batorego oraz środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.