Publicystyka - ngo.pl

Zebraliśmy materiały, przygotowane w większości przez fundacje i stowarzyszenia, które mogą być pomocne dla szkół i rodziców w tym czasie. Mamy nadzieję, że poniższe zestawienie przyda się w codziennej pracy w szkołach – zachęcamy do przekazywania go nauczycielom i nauczycielkom.

• Nagrania webinariów Centrum Edukacji Obywatelskiej:
  • “Jak przygotować klasę na przyjęcie uczniów i uczennic z Ukrainy. Wskazówki dla nauczycieli": https://www.facebook.com/fundacjaCEO/videos/656830998940569
  • "O oddziałach przygotowawczych w szkole. Prawo i dobre praktyki" https://youtu.be/8T37nq2e2x8 
• Materiały Fundacji na rzecz Różnorodności Społecznej (FRS)
  • Innowacyjne rozwiązania w pracy z dziećmi cudzoziemskimi w systemie edukacji. Przykłady praktyczne, N. Klorek, K. Kubin, Fundacja Forum na rzecz Różnorodności Społecznej, Warszawa 2012, http://ffrs.org.pl/biblioteka/ksiazki/innowacyjne_rozwiazania/
  • Migracja, tożsamość, dojrzewanie, Adaptacja kulturowa dzieci i młodzieży z doświadczeniem migracyjnym, N. Klorek, K. Kubin, Fundacja na rzecz Różnorodności Społecznej, Warszawa 2015, http://ffrs.org.pl/biblioteka/ksiazki/publ-migracja-2015/
  • Dzieci lecą pierwszą klasą, Wskazówki dla dorosłych dotyczące tego, jak wspierać dziecko w sytuacji migracji i przeprowadzki, A. Jurek, Fundacja na rzecz Różnorodności Społecznej, Warszawa 2015, http://ffrs.org.pl/biblioteka/broszury
  • strona https://asywszkole.pl/ poświęcona funkcji asystentek i asystentów międzykulturowych w szkołach w Polsce, prowadzona w ramach koalicji organizacji pozarządowych
  • Inne materiały FFRS dostępne na stronie: http://ffrs.org.pl/biblioteka
• Inny w polskiej szkole. Poradnik dla nauczycieli pracujących z uczniami cudzoziemskimi, A. Bernacka-Langier i in, Biuro Edukacji Urzędu m.st. Warszawy, WCIES, Polskie Forum Migracyjne, Warszawa 2010, https://forummigracyjne.org/npub/inny-w-polskiej-szkole
• Nagranie webinarium "Jak przygotować się do przyjęcia ukraińskich dzieci w klasie?”, Szkoła Edukacji Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, https://www.facebook.com/szkolaedukacji/videos/1115657849191162
• Dzieci – uchodźcy. Standardy, narzędzia diagnozy i wsparcie psychologiczne, Polskie Forum Migracyjne, Warszawa 2022, https://forummigracyjne.org/npub/dzieci--uchodzcy-standardy-narzedzia-diagnozy-i-wsparcie-psychologiczne  
• Materiały opracowane przez inne instytucje:
  • Dzieci uchodźcze w polskiej szkole. Wyzwania systemu edukacji w polskiej szkole, K. Gmaj, K. Iglicka, B. Walczak, Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2013
  • Uczeń obcojęzyczny w szkole, czyli nauczycielskie wyzwania i trudności, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2018, https://www.ore.edu.pl/wp-content/plugins/download-attachments/includes/download.php?id=18096
  • One są wśród nas. Wybrane zagadnienia diagnozy psychologicznej dzieci i młodzieży w kontekście wielokulturowości oraz wielojęzyczności, K. Barzykowski, H. Grzymała-Moszczyńska, D. Dzida, J. Grzymała-Moszczyńska, M. Kosno, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2013, http://www.bc.ore.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=583&from=publication
  • Psychologiczne aspekty pracy z uczniem migracyjnym, P. Szydłowska, J. Durlik, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie 2018, Postscriptum Polonistyczne 2/2018, https://www.postscriptum.us.edu.pl/pl/domowa/numery-archiwalne/2018-%E2%80%A2-2/
  • Materiały dostępne na stronie Warszawskiego Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń (WCIES) https://um.warszawa.pl/waw/wcies/-/zespol-ds-nauczania-dzieci-cudzoziemskich m.in.:
    • Pakiet powitalny dla uczniów i rodziców (różne języki m.in. język ukraiński); A. Bernacka-Langier i in., Biuro Edukacji Urzędu m.st. Warszawy, Warszawa 2011
    • Praca z uczniem cudzoziemskim. Przewodnik dobrych praktyk dla dyrektorów, nauczycieli, pedagogów i psychologów, A. Bernacka-Langier i in., Biuro Edukacji Urzędu m.st. Warszawy, WCIES, Warszawa 2011
  • Jak przygotować klasę na przyjęcie uczniów z Ukrainy? Materiały dla nauczycieli, Fundacja Uniwersytet dzieci,
    https://wklasie.uniwersytetdzieci.pl/aktualnosci/jak-przygotowac-klase-na-przyjecie-ukrainskich-uczniow-materialy-dla-nauczycieli

• Materiały przygotowane przez Google dotyczące korzystania z narzędzia tłumacz Google w codziennej komunikacji i tłumaczeniu dokumentów: https://drive.google.com/drive/folders/1XT0NccKdkVRP0m2BC7-uPQqWmpRzPhzl oraz https://www.youtube.com/watch?v=KS8CNhWmcZ8
• Wskazówki Sektora 3.0 dotyczące używania tłumacza Google do tłumaczeń ukraińsko-polskich: https://sektor3-0.pl/blog/jak-tlumaczyc-rozmowy-ukrainsko-polskie-tlumacz-google-instrukcja/
• Dzienniczek-słowniczek – pakiet materiałów wspierających naukę języka polskiego przez dzieci z doświadczeniem migracji, Polskie Forum Migracyjne, https://forummigracyjne.org/npub/dzienniczek-slowniczek-opracowanie-dla-nauczycieli
• Słowniczki z codziennymi zwrotami polsko-ukraińskimi m.in. dla nauczycieli/nauczycielek, https://ukrainskiezwroty.pl/
• Zestawienie Fundacji Tup, tup, tup materiałów do nauki języka polskiego jako obcego, https://tuptuptup.org.pl/30-najciekawszych-sron-do-nauki-jezyka-polskiego-przez-obcokrajowcow/
• Podstawy języka ukraińskiego dla nauczycieli w Polsce, Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, https://odnswp.pl/2022/02/26/podstawy-jezyka-ukrainskiego-dla-nauczycieli-w-polsce
• Materiały dydaktyczne do nauki języka polskiego – dla dzieci, https://www.gov.pl/web/udsc/materialy-dydaktyczne-do-nauki-jezyka-polskiego---dla-dzieci
• HelloPolish, Język polski dla przedszkolaków, https://www.hellopolish.pl/wp-content/uploads/2022/03/Ina_Ukraina.pdf
• Zestawienie przydatnych dla nauczycielek i nauczycieli materiałów do nauki języka ukraińskiego oraz wspierających naukę polskiego: https://lekcjaenter.pl/aktualnosci/kolekcja-zasobow-i-aplikacji-w-jezyku-ukrainskim

• Materiały Centrum Edukacji Obywatelskiej (CEO):
  • 8 potrzeb – jak przygotować się do rozmowy w klasie o uchodźstwie i migracjach?, https://globalna.ceo.org.pl/material/jak-w-szkole-rozmawiac-o-uchodzstwie-i-migracjach/
  • nagranie webinarium “Wojna w Ukrainie. Jak o niej rozmawiać z dziećmi i młodzieżą”, https://youtu.be/R5JyMmbG1PI
  • Wskazówki oraz scenariusz lekcji dla nauczycieli i nauczycielek Centrum Edukacji Obywatelskiej dotyczące tego, jak z uczniami rozmawiać o wojnie, kiedy w klasie są osoby z Ukrainy, Rosji lub Białorusi: https://blog.ceo.org.pl/jak-z-uczniami-rozmawiac-o-wojnie-kiedy-w-klasie-sa-osoby-z-ukrainy-rosji-lub-bialorusi
  • rozmowa Centrum Edukacji Obywatelskiej o tym, jak w domu i w szkole rozmawiać z dziećmi i młodzieżą o wojnie w Ukrainie, https://blog.ceo.org.pl/psycholog-radzi-jak-w-domu-i-w-szkole-rozmawiac-z-dziecmi-i-mlodzieza-o-wojnie-w-ukrainie
• Pomocnik dla rodziców i opiekunów, Dodatek: Jak rozmawiać z nastolatkami o wojnie, Polska Akcja Humanitarna, https://weekend.gazeta.pl/pomocnik-weekend/0,0.html
• Fundacja Kosmos dla Dziewczynek - 10 wskazówek, jak rozmawiać z dziećmi o wojnie na Ukrainie, https://kosmosdladoroslych.pl/ale-temat/jak-rozmawiac-z-dziecmi-o-wojnie-w-ukrainie
• Nagranie LIVE Przemysława Staronia o przydatnych książkach i narzędziach do rozmowy z dziećmi i młodzieżą o wojnie w Ukrainie https://www.facebook.com/szkolabohaterekibohaterow/videos/2514554402011908
• Jak wspierać  dzieci w przeżywaniu trudnych emocji w związku z wojną, podkast Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, https://open.spotify.com/episode/74fy4lvt9pYHd7njByom4Y
• Muzeum POLIN “Jak rozmawiać z dziećmi o wojnie?”: https://polin.pl/pl/jak-rozmawiac-z-dziecmi-o-wojnie
• „Jak rozmawiać z dziećmi i młodzieżą o wojnie” | wskazówki metodyczne, Biuro Edukacji m.st. Warszawy, https://um.warszawa.pl/waw/wcies/-/jak-rozmawiac-z-dziecmi-i-mlodzieza-o-wojnie
• Jak rozmawiać z dziećmi i uczniami na temat sytuacji w Ukrainie – rekomendacje dla nauczycieli i pedagogów szkolnych, Ministerstwo Edukacji i Nauki, https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/jak-rozmawiac-z-dziecmi-i-uczniami-na-temat-sytuacji-w-ukrainie--rekomendacje-dla-nauczycieli-i-pedagogow-szkolnych
• Jak rozmawiać z uczniami w obliczu wojny w Ukrainie?, Fundacja Uniwersytet Dzieci, 
  https://wklasie.uniwersytetdzieci.pl/aktualnosci/jak-rozmawiac-z-uczniami-w-obliczu-konfliktu-zbrojnego-w-ukrainie
• Jak rozmawiać z dziećmi o wojnie?, Szkoła Edukacji Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności,  https://www.facebook.com/szkolaedukacji/videos/482555196807284/

Fundacje i stowarzyszenia aktywnie zaangażowały się w działania skierowane do osób przyjeżdżających do Polski w związku z wojną w Ukrainie, także w obszarze edukacji. Opracowują nowe materiały, prowadzą szkolenia, webinaria.  Dlatego warto na bieżąco sprawdzać ich działania np. w mediach społecznościowych lub na stronach www.

Organizacje których działania warto śledzić:

• Centrum Edukacji Obywatelskiej https://www.facebook.com/fundacjaCEO, https://ceo.org.pl/
• Polskie Forum Migracyjne https://www.facebook.com/PolskieForumMigracyjne, https://forummigracyjne.org/
• Fundacja Forum na rzecz Różnorodności Społecznej https://www.facebook.com/FundacjaNaRzeczRoznorodnosciSpolecznej, http://ffrs.org.pl/
• Fundacja Ocalenie https://www.facebook.com/FundacjaOcalenie/, https://ocalenie.org.pl/
• Polska Akcja Humanitarna https://www.facebook.com/PolskaAkcjaHumanitarna, https://www.pah.org.pl/
• Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę https://www.facebook.com/DajemyDzieciomSile, https://fdds.pl/
• Fundacja Tup, tup, tup https://www.facebook.com/TupTupTup.CultureLab, https://tuptuptup.org.pl/ukraina_edu
• Sieć Organizacji Społecznych dla Edukacji (SOS Edukacja) https://sosdlaedukacji.pl/, grupa na FB: https://www.facebook.com/groups/5078963255447234
• Stowarzyszenie Vox Humana http://voxhumana.org.pl/, https://www.facebook.com/Stowarzyszenie-Vox-Humana-106758704935930/
• Fundacja Wspierania Kultury i Języka Polskiego im. Mikołaja Reja, http://fundacjareja.eu/, https://www.facebook.com/fundacjarejaeu