Publicystyka - ngo.pl

W życiu aktywisty czasem bywa tak, że pomoc przychodzi z miejsca, którego w ogóle się nie spodziewasz. Mimo że pracuję głównie w temacie muzułmanów, migracji czy wykluczonych, to solidną lekcję aktywizmu dostałem ostatnio… od ambasadorki Nowej Zelandii.

Mary Thurston, która kieruje warszawską ambasadą tego odległego kraju, poznałem kilka miesięcy temu. Mogę powiedzieć z ręką na sercu, że to spotkanie dało mi do myślenia. Oto dwie lekcje, które wyciągnąłem z tego spotkania przy okazji wystawy „Podróż nadziei. Polskie dzieci z Pahiatua”, która stanęła na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.

Lekcja pierwsza jest prosta.

Nie wiedząc do końca, co robić, uznaliśmy, że dobrze będzie wykorzystać dobre relacje z urzędnikami programu „Otwarty Kraków” i zorganizować w najbardziej reprezentacyjnym pomieszczeniu naszego Urzędu Miasta wydarzenie pod nazwą „Wieczór solidarności z krakowską społecznością muzułmańską”. W trakcie krótkich wystąpień wysłuchaliśmy świadectw muzułmanek i muzułmanów żyjących obok nas, do urzędu przyszło może 200 osób. Niewiele.

Wydarzenie jednak odbiło się szerokim echem w całej Europie, a wieści dotarły do Nowej Zelandii. Jako inicjator spotkania otrzymałem niebawem oficjalnego maila z ambasady, w którym Mary Thurston prosiła o spotkanie. Wiadomo, każdy by skorzystał. Ja skorzystałem jeszcze bardziej – dowiedziałem się o planach wystawy „Podróż nadziei” oraz o historii polskich uchodźców (733 dzieci i 105 opiekunów) przyjętych przez Nową Zelandię w 1944 roku.

Gdyby nie różne kontakty, pewnie nic by się nie wydarzyło. A co będzie dalej? Może wystawa przyjedzie do Krakowa? Może nawiążemy inne sposoby współpracy? Nigdy nie wiadomo.

Zawsze jednak warto korzystać z zaproszeń i okazji do spotkań, nawet jeśli mogą nas sporo kosztować.Nigdy nie wiadomo, kogo tam spotkasz i kto zainteresuje się sprawą, którą się zajmujesz.

To stara zasada – ludzie nie lubią słuchać o tym, czego nie znają, a wolą słuchać o tym, co jest im bliskie i czego się nie boją. Historia Polaków uratowanych w Nowej Zelandii jest doskonałym przykładem tego, jak mówić o tym, o czym nikt w Polsce nie chce słuchać – o uchodźcach. Nie ma wątpliwości, że historia Polski to również historia emigrantów i uchodźców. Nie mając własnego kraju, musieliśmy żyć na obczyźnie. Jedną z tych osób był dziadek mojego dobrego znajomego, który (jak okazało się po spotkaniu z Mary Thurston) jako dziecko dotarł do Pahiatua. Cała jego rodzina zginęła za Uralem. Dopiero wtedy przyszła „mobilizacja”, jak pan Zdzisław nazwał wezwanie od generała Andersa. Uciekł ze Związku Radzieckiego z setkami tysiącami Polaków jako sierota. „Byłem w Isfahanie, w Teheranie. Tam zorganizowali dla nas szkołę”. Pan Zdzisław uśmiecha się, gdy słyszy nazwę „Persja”. „Dzisiaj mówią Iran, wtedy mówiliśmy Persja”. Był „perskim dzieckiem” – tak mieszkańcy Nowej Zelandii początkowo określali grupę 733 dzieci, które trafiły do Pahiatua.

Łatwiej nam przychodzi myśleć o tym trudnym temacie, bo wiąże się – każdy czuje to podskórnie – z naszym brakiem solidarności wobec ofiar konfliktów i prześladowań. Kiedyś nam pomogli. Jak zachowamy się dzisiaj?

Opowieść o dzieciach z Pahiatua, którą co kilka lat przypomina ambasada Nowej Zelandii, jest doskonałym przykładem tego, jak opowiadać o współczesnym problemie uchodźców i kryzysie solidarności. Nie potępia, ale daje do myślenia. Nie moralizuje, ale pokazuje, że można inaczej.

To najlepszy sposób, by zwrócić uwagę ludzi na problem, który nie jest im bliski – pokazać, że w jakimś stopniu on ich też dotyczy.

Kia ora, Nowa Zelandio.

Karol Wilczyński – dziennikarz i aktywista. Wraz z żoną prowadzą islamistablog.pl. Działa we Wspólnocie „Hanna” spotykającej się z ubogimi na krakowskich Plantach.