Czy darczyńca musi wiedzieć, jakie koszty ponosi organizacja? Krzysztof Jakubowski: Czy droga do serc darczyńców wiedzie przez transparentność organizacji?
Są liczne dowody na to, że przekazując komuś swoje pieniądze, kierujemy się emocjami. Chętnie też wspieramy te organizacje, których misję podzielamy. Ale czy darczyńcy przekazują swoje pieniądze dlatego, że organizacja jest transparentna w ich wydatkowaniu? Może się wydawać, że nie jest to kluczowa sprawa. Jednak raport z badań „Polki i Polacy o organizacjach pozarządowych” wskazuje, że przejrzystość finansowa jest drugim (po rezultatach) czynnikiem, dla którego wpłacamy pieniądze organizacjom pozarządowym. Zatem, czy sprawozdając się ze swoich finansów zwiększamy zainteresowanie darczyńców? Uważam, że tak.
DEBATA „Czy darczyńca musi wiedzieć, jakie koszty ponosi organizacja, aby jej ufać i ją wspierać?” jest częścią cyklu portalu ngo.pl i Badań Klon/Jawor POD LUPĄ, w którym bierzemy na warsztat wybrane zagadnienie dotyczące życia organizacji społecznych. Przedstawiamy jego jedenastą odsłonę: „Lek na całe zło. Wizerunek NGO”.
Przykładem organizacji, która szczegółowo informuje o sposobie wydatkowania pieniędzy od darczyńców jest Sieć Obywatelska Watchdog Polska. Na swojej stronie publikuje dane o kwocie wpłat oraz o tym, na co pieniądze darczyńców zostały spożytkowne (kiedy, ile oraz za co). Podstrona z informacjami o wykorzystaniu darowizn ma ponad 13 tys. wyświetleń i jest jedną z popularniejszych w BIPie (Biuletynie Informacji Publicznej) stowarzyszenia (więcej odsłon ma tylko podstrona o wynagrodzeniach). Można więc przyznać, że internautów interesują informacje o wydatkowaniu pieniędzy z otrzymanych darowizn.
Oczywiście nie wszyscy darczyńcy chcą wiedzieć, na co dokładnie organizacja wyda otrzymane od nich pieniądze. W Fundacji Wolności też zdarzyło nam się usłyszeć o tym od darczyńców. Tak samo, nie wszystkich obywateli i obywatelek może interesować, na co są wydawane pieniądze z ich podatków. Mimo tego, administracja publiczna zapewnia dostęp do tych informacji potencjalnie zainteresowanym. Myślę, że tą samą ścieżką powinny podążać organizacje pozarządowe.
Nie wszyscy chcą wiedzieć, na co NGO-sy wydają pieniądze z darowizn, 1,5% podatku czy grantów, ale organizacje powinny zapewnić prosty, bezwnioskowy sposób dostępu do tych danych.
W ostatnich latach przybywa organizacji, które otrzymują duże pieniądze dzięki przychylności rządu (np. NIW, Fundusz Patriotyczny, Fundusz Sprawiedliwości), o których dużo piszą media. Z drugiej strony w mediach pojawiają się publikacje o wolontariuszach, którzy pod sklepami lub w galeriach handlowych prowadzą wątpliwe zbiórki na pomoc Ukrainie (napisała o tym Agnieszka Mazuś w tekście Ile można zarobić na wolontariacie? Niejasności wokół fundacji zbierających fundusze na Ukrainę). Brak przejrzystości z pewnością wpływa na niekorzyść tych organizacji.
Jasne informowanie o wydatkach organizacji sprzyja fundraisingowi. Co prawda, nie każdy darczyńca będzie śledził rejestr wydatków organizacji, ale publikując takie dane z pewnością wzbudzamy zaufanie. Już nie mówiąc o tym, że dzięki temu łatwo można odesłać do strony z informacjami o naszych wydatkach te osoby, które stawiają pytania o transparentność organizacji.
Kilka lat temu zrobiłem eksperyment. Przejrzałem strony internetowe dwudziestu organizacji z mojego miasta, które otrzymywały środki z 1%. Sprawdzałem, czy mają oublikowane sprawozdanie finansowe za poprzedni rok. Tylko jedna spośród nich zamieściła na stronie internetowej swoje sprawozdanie. Przyznam, że skłoniło mnie to do przekazania jej darowizny. Zastanawiam się, czy dziś powtarzając ten test, otrzymałbym lepszy wynik? A czy Twoja organizacja dostałaby ode mnie darowiznę?
Krzysztof Jakubowski – politolog, który całe swoje życie zawodowe związał z trzecim sektorem. Fundator i prezes zarządu Fundacji Wolności, organizacji strażniczej, która patrzy na ręce politykom i urzędnikom, niezależnie od opcji politycznych. Absolwent Szkoły Liderów Społeczeństwa Obywatelskiego, stypendysta Fundacji im. Lesława A. Pagi, Człowiek Roku 2017 wg Dziennika Wschodniego. Prowadzi zajęcia nt. praw mieszkańca oraz projektów obywatelskich na Wydziale Politologii i Dziennikarstwa UMCS w Lublinie.
Masz swoją opinię w tej sprawie? Doświadczenia? Teorie? Rady? Chcesz się nimi podzielić? Zapraszamy! Pisz na adres: redakcja@portal.ngo.pl.
Poznaj wcześniejsze odsłony cyklu „Pod lupą”
- Pod lupą ngo.pl: Jak osiągnąć dziś zmianę? O rzecznictwie NGO
- Pod lupą ngo.pl: Czy tu zaszła zmiana? Sektor społeczny w XXI wieku
- Pod lupą ngo.pl: Jacy jesteśmy? Kondycja III sektora
- Pod lupą ngo.pl: Postfilantropia? Jak pomagamy w XXI wieku
- Pod lupą ngo.pl: Wieś, obywatele, działanie
- Pod lupą ngo.pl: Rok w pandemii
- Pod lupą ngo.pl: Jak Polki i Polacy widzą organizacje społeczne?
- Pod lupą ngo.pl: Praca wzbogaca? O pracy w NGO
- Pod lupą ngo.pl: Organizacje wobec pandemii
- Pod lupą ngo.pl: Style zarządzania
Źródło: informacja własna ngo.pl
