Można nawet zaryzykować stwierdzenie, że w rawickim Warniku przewidziano przyszłość. Dlaczego? Projekt opracowano z myślą o cudzoziemcach mieszkających w gminie Rawicz.
Nadrzędną ideą była pomoc w ich integracji z lokalną społecznością, wsparcie w znalezieniu pracy czy nauce języka polskiego. Warnik stworzył strukturę dzięki której, w chwili wybuchu wojny w Ukrainie, mieszkańcy gminy Rawicz już od pierwszych dni inwazji kompleksowo i skutecznie pomagali uchodźcom.
Kilka słów o Warniku
Czym jest Warnik? Pod tą nazwą kryje się Wielkopolska Akademia Rzecznictwa NGO i Kooperacji. Projekt realizowany jest przez Centrum PISOP w 14 wielkopolskich gminach. W jego ramach nawiązano ścisłą współpracę pomiędzy organizacjami społecznymi a lokalnym samorządem i – co najważniejsze – z aktywnym udziałem mieszkańców.
Projekt, który zainaugurowano 4 stycznia 2021 potrwa do końca sierpnia 31 sierpnia 2022 roku. W tym okresie, w każdej z 14 gmin realizowana jest inna, ciekawa, oddolna inicjatywa wspierana finansowo przez lokalny samorząd, a merytorycznie przez specjalistów z Centrum PISOP. Jakie będą tego efekty? Już można śmiało powiedzieć, że spektakularne, bo osoby, które zaangażowały się w projekt Warnik, są niezwykle kreatywne.
Trójstronne spotkanie przyniosło konkrety
Jak zrodziła się idea pomocy cudzoziemcom? To efekt trójstronnego spotkania, w którym uczestniczyła ekipa Warnika: Anna Krenc ze Stowarzyszenia POMAGA.MY, Anna Bober – mieszkanka Rawicza oraz Michał Turski, podinspektor z biura promocji i komunikacji społecznej Urzędu Miejskiego Gminy Rawicz, odpowiedzialny za współpracę z sektorem pozarządowym.
– Ekipa Warnika zorganizowała spotkanie. Mieliśmy znaleźć coś nowego. Dokładnie przeanalizowaliśmy sytuację, zadania realizowane przez gminę Rawicz, zakres współpracy urzędu z organizacjami pozarządowymi. Jeszcze raz przyjrzeliśmy się tematom, tym razem, zwracając szczególną uwagę na to, co robią lub zamierzają zrobić, własnymi siłami i środkami, inne wydziały i biura urzędu i jednostki gminne. Jadąc razem na zorganizowane przez PISOP spotkanie mieliśmy już mniej więcej określony cel – cudzoziemcy w naszym mieście, cudzoziemcy w naszym kraju. Chcieliśmy się z tym zmierzyć, posłuchać ludzi i poukładać klocki. Przed i w trakcie podróży zrobiliśmy burzę mózgu i tak pojawiły się konkretne pomysły oraz odpowiedzi na pytania: dlaczego akurat to, po co, w jakim celu, czy warto się angażować we wsparcie dla cudzoziemców, co to da społeczności, nam? Wyjechaliśmy z poukładanym planem, m.in. dzięki ludziom, których spotkaliśmy. Oczywiście w tamtym czasie zakładaliśmy wsparcie głównie dla imigrantów ekonomicznych czy klimatycznych, przewidywaliśmy, że nie unikniemy Syrii, Afganistanu i tych kierunków. Chcieliśmy się przygotować. Nasz target był skierowany głównie na emigrację zarobkową z kierunku Ukrainy, Białorusi, bo tych osób wówczas było u nas najwięcej – mówi Michał Turski.
Jeszcze przed wpisaniem zadania do programu współpracy na 2022 r. powstała ankieta, którą wspólnie z urzędem i Centrum PISOP przygotował zespół Warnika. Kwestionariusz dostępny w internecie dotyczył potrzeb mieszkających w gminie Rawicz cudzoziemców. Przygotowano go w kilku wersjach językowych m.in. po angielsku, rosyjsku czy ukraińsku. Ankieta odpowiadała na najważniejsze pytania dotyczące powodu przyjazdu, długości pobytu i problemów napotykanych przez obcokrajowców po przyjeździe do Rawicza. Wszystko po to, by wspólnota Warnika mogła wyjść do nich już z konkretnymi, skrojonymi na miarę potrzeb, propozycjami.
Nikt wówczas, nawet w najgorszych snach, nie spodziewał się wojny w Ukrainie i tego, że w całej Polsce pojawi się tak wielu uchodźców wojennych potrzebujących kompleksowego wsparcia: od ubrań i jedzenia począwszy, na mieszkaniu, pracy i wsparciu psychologicznym kończąc.
Utrzymali świetne tempo
We wrześniu, w momencie prac nad budżetem na kolejny rok, opracowany plan, zakres działań wraz z harmonogramem i budżetem został przedstawiony burmistrzowi i kadrze zarządzającej w urzędzie.
– Spodobał się, ponieważ był przemyślany, spójny, wynikał z potrzeb i miał przygotowanych na podjęcie wyzwania realizatorów – tłumaczy M. Turski.
W listopadzie 2021 roku zadanie weszło do programu współpracy gminy Rawicz z organizacjami pozarządowymi, a w grudniu burmistrz ogłosił otwarty konkurs ofert na realizację w 2022 roku zadań publicznych. Na początku lutego 2022 nastąpiło rozstrzygnięcie konkursu.
I tak zadanie z zakresu działalność na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami pod nazwą „Pomaga.MY-WAM.Obcokrajowcom” autorstwa Stowarzyszenia POMAGA.MY otrzymało dofinansowanie w wysokości 31,5 tys. zł.
Podpisano stosowaną umowę i w ramach Migrant Info Point uruchomiono mobilne biuro, którym dyżur telefoniczny objęła Anna Bober.
– Pod ten numer mogli dzwonić obcokrajowcy mieszkający w naszej gminie. 10 dni później wybuchła wojna w Ukrainie – mówi Michał Turski.
W tamtym momencie MIP ukierunkowano na pomoc uchodźcom wojennym z Ukrainy. Anna Bober nie zliczy telefonów, jakie odebrała dyżurując w mobilnym biurze.
– Od początku było to ciężkie zadanie i bardzo emocjonujące doświadczenie. Nie zliczę odebranych telefonów, osób i miejsc jakie odwiedziłam. Każda z osób uciekających przed wojną w Ukrainie naznaczona była własną, trudną historią. Ale ja nie boję się działać i uważam, że nie ma rzeczy niemożliwych! Warto wspomnieć, że w ramach wolontariatu, udało mi się pozyskać do współpracy sympatyczną panią doktor, która odwiedza uchodźców. Wdzięczność tych ludzi jest niesamowita – relacjonuje Anna Bober.
Zgodnie z projektem w maju ruszyły kursy języka polskiego dla kobiet, mam, opiekunek dzieci uczęszczających do rawickiej szkoły podstawowej. Odbywają się w dwóch grupach, dwa razy w tygodniu. Zainteresowanie jest ogromne, jedna grupa miała liczyć od 15 do 20 osób. W tej chwili 30 osób nie stanowi problemu dla zatrudnionej w ramach projektu prowadzącej.
Z kolei 18 i 19 czerwca br. w Rawiczu planowane jest wydarzenie pod nazwą Rynek Aktywnych Mieszkańców, gdzie MIP uruchomi międzynarodowe, polsko - ukraińskie stoisko.
– W ramach projektu Ukrainki i Polki wspólnie przygotują potrawy, polskie i ukraińskie, które będą oferować mieszkańcom na rawickim rynku. Spodziewamy się m.in. pysznych pierogów, barszczu ukraińskiego i białego – informuje M. Turski.
Skuteczna diagnoza
W gminie Rawicz, osoby współpracujące w ramach Warnika, wykonały kawał świetnej pracy perfekcyjne diagnozując potrzeby lokalnej społeczności. Najważniejsze jest to, że potrafili spojrzeć głęboko i perspektywicznie na lokalną społeczność dostrzegając potrzeby mieszkających tu cudzoziemców.
Projekt WARNiK realizowany jest w partnerstwie z norweską firmą Newschool, z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.