#prosteNGO. Propozycje kierunków uproszczeń – 8 zasad prostego prawa dla NGO
Kiedy prowadzimy rozważania o uproszczeniach i w ogóle o prawie dotyczącym organizacji pozarządowych, obok propozycji szczegółowych zapisów konieczne jest myślenie o rozwiązaniach całościowych. Zachęcamy do zapoznania się z 8 zasadami, zaproponowanymi przez Piotra Frączaka, które powinny być dla nas (i prawodawcy) drogowskazem.
Z zaprezentowanymi poniżej zasadami warto zaznajomić się szczególnie w kontekście zbliżającej się piątkowej Konferencji w Senacie "Perspektywy rozwoju organizacji pozarządowych", która będzie transmitowana na profilu FB Fundacji Schumana, na stronie Sejmu i Senatu oraz na NGO.pl. Zapraszamy na transmisję wszystkich zainteresowanych.
Więcej o konferencji: Konferencja w Senacie – Perspektywy rozwoju organizacji pozarządowych [patronat ngo.pl]
8 ZASAD
Poszczególne ustawy tworzą system prawny, w którym konkretne zapisy należy czytać w szerszym kontekście. Dlatego też tak ważne przy planowaniu uproszczeń jest myślenie o kontekście zmian legislacyjnych, dlatego obok propozycji szczegółowych zapisów konieczne jest myślenie o rozwiązaniach całościowych, przy czym powinno się brać pod uwagę:
1. Zasadę wolności działalności społecznej – nie powinno się ograniczać możliwości działania społecznego bez wyraźnej i uzasadnionej potrzeby.
2. Zasadę specyfiki działalności społecznej – w rozwiązaniach prawnych należy brać pod uwagę fakt, że działalność społeczna w swej istocie różni się od działalności gospodarczej i systemu pracy administracji publicznej.
3. Zasadę partnerstwa – prawo dotyczące organizacji powinno być tworzone ze szczególną starannością w zakresie konsultacji ze środowiskiem organizacji pozarządowych, a przyjęte rozwiązania powinny opierać się na zasadzie pomocniczości i dialogu społecznego, zachowując w miarę możliwości równowagę stron.
4. Zasadę proporcjonalności obciążeń – jeśli projekt nowego prawa wywiera wpływ na środowisko organizacji, to należy brać pod uwagę to, czy nakładane na organizacje obowiązki administracyjne są konieczne i czy nie uniemożliwiają sensownego funkcjonowania organizacji (np. ustawa o imprezach turystycznych ograniczyła działalność takich organizacji jak PTTK). Dotyczy to również implementacji prawa UE (np. w obszarze Funduszy Europejskich), które krajowym doprecyzowaniem przepisów europejskich zwiększa zakres nakładanych na beneficjentów obowiązków.
5. Zasadę jasności i jednoznaczności przepisów – przepisy powinny być zrozumiałe dla obywatela.
6. Zasadę korzystnej interpretacji – to, co nie jest prawem zabronione, jest w działalności organizacji dozwolone, a wszystkie wątpliwości powinny być interpretowane na korzyść obywatela, urzędy nie powinny móc nakładać na organizację nieuzasadnionych obciążeń, np. nie powinny żądać dokumentów, do których mają już dostęp.
7. Zasadę domniemania działania w dobrej wierze – przedstawiciele organizacji nie muszą udowadniać swojej uczciwości, a w większości spraw powinno wystarczać oświadczenie obywatela reprezentującego organizację. Kontrole powinny brać pod uwagę możliwości finansowe organizacji i nie stanowić dla nich zbytniego obciążenia.
8. Zasadę samokontroli – to, co jest możliwe, należy pozostawić w obszarze decyzji władz statutowych organizacji i zrzeszeń organizacji (w analogii np. do związków lustracyjnych w prawie spółdzielczym).
Propozycje te sformułowane zostały w tekście Piotra Frączaka "Prawo dla organizacji pozarządowych", opublikowanym na stronie proste.ngo
#prosteNGO
Od 8 marca 2021 roku do 31 maja 2023 roku działania prowadzone są w ramach projektu „Dobre prawo dla organizacji społecznych – myśl centralnie, działaj lokalnie” w partnerstwie Fundacji trzeci.org i Polskiej Fundacji im. Roberta Schumana. Projekt realizowany jest z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, finansowanego z Funduszy EOG. Dodatkowo prowadzone są prace społeczne w ramach działalności Stowarzyszenia Dialog Społeczny. Całość działań objęta jest patronatem Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych, której Fundacja trzeci.org, Polska Fundacja im. Roberta Schumana i Stowarzyszenia Dialog Społeczny są członkami.
Więcej na temat #prosteNGO na stronie proste.ngo.
O #prosteNGO przeczytasz też m.in. w materiale "#prosteNGO. Czas rozsupłać pozarządowe kipu. Uproszczenia warunków formalno-prawnych, w jakich prowadzona jest działalność społeczna [wywiad]".
Źródło: #prosteNGO
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.