Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności. Ruszyły konsultacje
Pierwsza znacząca nowelizacja ważnej dla części NGO-sów ustawy, po 5 latach od jej wejścia w życie. Zachęcamy do zapoznania się z propozycją Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz wzięcia udziału w konsultacjach projektu.
Ustawa o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności została uchwalona w 2019 roku. Projekt powstał w Senacie z inspiracji i przy aktywnym udziale organizacji pozarządowych.
Przepisy weszły w życie na jesieni 2019 r. Od tego czasu korzystają z nich organizacje pozarządowe, a za ich pośrednictwem osoby ubogie i znajdujące się w trudnych sytuacjach. Ustawa wprowadziła mechanizm, który mobilizuje sprzedawców żywności do jej niemarnowania. Nakłada na większe sklepy obowiązek podpisywania umów z NGO-sami i obowiązek nieodpłatnego przekazywania im żywności, przewiduje też opłaty za marnowanie żywność, która mogła zostać wykorzystana oraz kary za niepodpisywanie umów.
Zmiany w systemie po 5 latach
Od wejścia w życie przepisy nie zmieniły się (w 2020 r. nastąpiła jedna formalna zmiana, nie mająca znaczenia dla kształtu systemu). Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało właśnie nowelizację.
Po 5 latach obowiązywania ustawy zarówno organizacje jak również Główny Inspektor Ochrony Środowiska (GIOŚ) zwracają uwagę na pojawiające się problemy z interpretacją przepisów ustawy, w szczególności na konieczność doprecyzowania przepisów w zakresie definicji marnowania żywności, definicji sprzedawcy żywności. Potwierdzeniem tego jest orzecznictwo sądów administracyjnych, jakie pojawiło się w toku stosowania ustawy, „Ocena funkcjonowania ustawy przedstawiona przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska Sejmowi i Senatowi w dnia 28 lipca 2021 r. oraz Informacja o wynikach kontroli Najwyższej Izby kontroli pt. „Przeciwdziałanie marnowaniu żywności” przedstawioną w dniu 21 października 2021 r.
(fragment uzasadnienia)
Projekt pojawił się w serwisie legislacja.gov.pl 3 października 2024 roku. Zainteresowane organizacje mają 30 dni na zgłoszenie swoich uwag do przedstawionego projektu.
Jakie zmiany w ustawie
W pierwszej kolejności projektodawcy zaproponowali zmiany w dwóch definicjach: definicji marnowania żywności oraz definicji sprzedawcy żywności.
Marnowaniem żywności, zgodnie z propozycją, będzie wycofywanie z etapu dystrybucji żywności, która spełnia lub spełniała wymogi prawa żywnościowego, w tym określone w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającym ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującym Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającym procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z 01.02.2002, str. 1, z późn. zm.) – Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 6, str. 463), zwanym dalej „rozporządzeniem (WE) nr 178/2002”.
Resort tłumaczy, że nowa definicja marnowania żywności ograniczy próby unikania przez sklepy obowiązku ponoszenia opłat.
Obecna definicja marnowania żywności stwarza problemy wynikające z różnych sposobów unikania przez sklepy konieczności ponoszenia opłat za marnowanie żywności. Część sprzedawców doprowadza do upływu terminów przydatności sprzedawanej żywności, by przekwalifikować żywność na odpad, za który wg nich nie trzeba uiszczać opłaty.
(fragment uzasadnienia)
Z definicji sprzedawcy żywności zaprojektowano wykreślenie kryterium wskazującego na przychody ze sprzedaży żywności, które stanowią co najmniej 50% przychodów ze sprzedaży wszystkich towarów. Jak tłumaczy się w uzasadnieniu, sprawia to dużo problemów przy egzekucji i staje się furtką dla sklepów do unikania ponoszenia odpowiedzialności za marnowanie żywności.
Projekt proponuje ponadto m.in. określenie do kiedy sklep musi podpisać umowę z organizacją, wyższe opłaty za marnowanie żywności, a także wyższe kary.
Zapisano, że nowelizacja wejdzie w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Zobacz projekt ustawy, uzasadnienie i ocenę skutków regulacji
Źródło: inf. własna poradnik.ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
Skorzystaj ze Stołecznego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych
(22) 828 91 23
