Publicystyka - ngo.pl

Słowo „kryzys” zazwyczaj rozumiemy pejoratywnie. Tymczasem już sama etymologia słowa „kryzys”, jak również wiele koncepcji psychologicznych na przestrzeni kilku dekad wskazują na potencjalnie pozytywny aspekt tego zjawiska. Kryzys to sytuacja trudna, ale i szansa – na rozwój, konstruktywną zmianę. Nie inaczej wydaje się być w organizacjach społecznych.

Grecki czasownik krino, krinein znaczy rozdzielać, odsiewać, rozstrzygać, decydować, sądzić. Wywodzący się z niego rzeczownik krisis oznacza wybór, rozstrzygnięcie. Encyklopedia PWN definiuje kryzys jako „okres załamania, przesilenia i potencjalnego przełomu w funkcjonowaniu danego systemu społecznego lub politycznego”. Kryzys jako szansę określa wiele podejść psychologicznych. Teoria rozwoju psychospołecznego Erika Eriksona wprost postrzega sam rozwój człowieka jako serię kryzysów umożliwiających wejście na wyższy poziom rozwoju i do rozwoju niezbędnych. Myślę, że to podejście można przełożyć na grunt organizacji społecznych.

Wyraźne odniesienia do psychologii są nieprzypadkowe, jest to bowiem dziedzina mocno obecna w działaniach Fundacji ADRA Polska w ostatnich latach. O czym za chwilę.

Pandemia, kryzys migracyjny na polsko-białoruskiej granicy a następnie towarzyszący inwazji rosyjskiej na Ukrainę oraz wojna tocząca się tuż „za rogiem” to wydarzenia, które stały się wyzwaniem a nawet przełomowym momentem dla wielu organizacji z trzeciego sektora. O obciążeniach i trudnościach towarzyszących ostatnim kryzysom powiedziano już wiele. Jakie natomiast są szanse?

W przypadku Fundacji ADRA Polska, specjalizującej się w pomocy humanitarnej i rozwojowej w rożnych zakątkach świata, pandemia zaowocowała realizowanym w kraju projektem Równoważnia i #ZłapRównowagę, proponującym porady eksperckie i darmowe wsparcie psychologiczne w radzeniu sobie z obciążeniami wynikającymi z izolacji, niepewności jutra, utraty dochodu. Następnym krokiem była GrupaWsparcia.pl – portal społecznościowy wzajemnego wsparcia psychospołecznego oraz specjalistycznej pomocy psychologicznej, gdzie kontynuowaliśmy tę misję. Można powiedzieć, że każdy kolejny kryzys stawał się dobrze wykorzystaną szansą na przygotowanie skutecznej odpowiedzi na mający dopiero nadejść kryzys następny. Nasze know-how, doświadczenie i zakres działania wzrastały, dzięki czemu mogliśmy szybko uruchomić projekt wsparcia psychologicznego i informacyjnego w kolejnych kryzysach – dla ofiar represji politycznych w Białorusi, a następnie – dla osób uciekających przed wojną w Ukrainie. Dziś portal GrupaWsparcia.pl ma 18 tys. wzajemnie się wspierających użytkowników a uchodźcy wojenni z Ukrainy jak również osoby im pomagające mogą za pośrednictwem HelpUkraine.GrupaWsparcia.pl szybko otrzymać bezpłatną pomoc psychologiczną. Projekty z zakresu sprofilowanego wsparcia psychologicznego to dziś jeden ze znaków rozpoznawczych Fundacji ADRA Polska. Jako organizacja zajmująca się pomocą humanitarną cieszymy się, że możemy zadbać też o dobrostan psychiczny osób dotkniętych dramatycznymi wydarzeniami i dać im szansę powrotu do formy oraz spełnionego życia.

Na koniec jedno zastrzeżenie – swoista łyżka dziegciu. Wspomniany na początku Erik Erikson w swojej teorii zastrzegał, że każdy z kryzysów rozwojowych może zakończyć się sukcesem – integracją, lub porażką. Na szczęście do tych „nierozwiązanych spraw” można wrócić, by konstruktywnie przepracować wyzwania.

Urszula Hajn – kierowniczka ds. rozwoju projektów i PR w Fundacji ADRA Polska. PR-owiec, była dziennikarka (Dziennik Polska Europa Świat, Dziennik.pl). Wcześniej związana z Fundacją „Dr Clown”.