Publicystyka - ngo.pl

W Warszawie w 2019 r. do umów o realizację zadań publicznych przez organizacje pozarządowe wprowadzono zapisy zakazujące używania przedmiotów jednorazowego użytku w trakcie realizacji zadań publicznych.

Zgodnie z zapisami paragrafu 8, pkt 1 - 2 wzoru umowy na realizację zadania publicznego organizacja realizująca zadanie publiczne na zlecenie stołecznego samorządu jest zobowiązana do: 

• wyeliminowania z użycia przy wykonywaniu umowy jednorazowych talerzy, sztućców, kubeczków, mieszadełek, patyczków, słomek i pojemników na żywność wykonanych z poliolefinowych tworzyw sztucznych i zastąpienia ich wielorazowymi odpowiednikami lub jednorazowymi produktami ulegającymi kompostowaniu lub biodegradacji, w tym wykonanymi z biologicznych tworzyw sztucznych spełniających normę EN 13432 lub EN 14995;
• podawania poczęstunku bez używania jednorazowych talerzy, sztućców, kubeczków, mieszadełek, patyczków, słomek i pojemników na żywność wykonanych z poliolefinowych tworzyw sztucznych;
• podawania wody lub innych napojów w opakowaniach wielokrotnego użytku lub w butelkach zwrotnych;
• podawania do spożycia wody z kranu, jeśli spełnione są wynikające z przepisów prawa wymagania dotyczące jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi;
• wykorzystywania przy wykonywaniu umowy materiałów, które pochodzą lub podlegają procesowi recyklingu;
• rezygnacji z używania jednorazowych opakowań, toreb, siatek i reklamówek wykonanych z poliolefinowych tworzyw sztucznych;
• zakazu używania balonów wraz z patyczkami plastikowymi;
• zakazu wypuszczania chińskich lampionów;
• zakazu używania sztucznych ogni i petard.

Organizacja, podpisując umowę zobowiązuje się, że nie będzie używać różnych jednorazowych przedmiotów wykonanych z poliolefinowych tworzyw sztucznych i zastąpi je  wielorazowymi odpowiednikami lub jednorazowymi produktami ulegającymi kompostowaniu lub biodegradacji, spełniającymi normę EN 13432 lub EN 14995.

Poliolefiny to rodzina tworzyw termoplastycznych, obejmująca polietylen i polipropylen. Monomery do produkcji poliolefin wytwarzane są z ropy naftowej lub gazu ziemnego. Ze względu na ich wszechstronność, poliolefiny należą obecnie do najbardziej popularnych tworzyw sztucznych. 

Najczęściej są stosowane do produkcji m.in.: folii spożywczych, toreb z uchwytami, powłok kartonowych pojemników na mleko, powłok przewodów, wysokowydajnych opakowań przemysłowych, folii do opakowań przemysłowych, pojemników cienkościennych, worków średniej i małej wielkości, toreb, a także skrzynek i pojemników, butelek (na produkty spożywcze, środki czystości i kosmetyki), pojemników na żywność, zabawek, kanistrów na benzynę, artykułów gospodarstwa domowego, opakowań na środki spożywcze, słodycze i przekąski.

Norma EN 13432 służy do certyfikowania opakowań biodegradowalnych. Określa kryteria, na podstawie których można uznać, że dane opakowanie jest zdolne do recyklingu organicznego, czyli ekologiczne i biodegradowalne. Aby opakowanie biodegradowalne mogło być kompostowalne musi spełniać wymagania normy EN 13432, według której materiał musi ulec rozkładowi w co najmniej 90%, w ciagu 6 miesięcy, w środowisku bogatym w dwutlenek wegla. Jest to norma europejska, pokazująca przeciętnemu konsumentowi, że dany produkt jest bezpieczny dla środowiska.

Identyczne wymagania zawiera późniejsza norma EN 14995, która obowiązuje ogólnie dla produktów z biotworzyw. 

Obie normy zostały wprowadzone w krajach europejskich.

Organizacja podpisująca umowę zobowiązuje się także do tego, że w trakcie realizacji zadania wykonawcom lub uczestnikom organizowanych działań będzie podawana woda z kranu – jeśli spełnione są wynikające z przepisów prawa wymagania dotyczące jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 

Warszawska kranówka nadaje się do picia, ale warto wiedzieć kilka szczegółów. 

Za odpowiednią jakość wody dostarczanej do naszych domów i biur odpowiada przedsiębiorstwo wodociągowe, w przypadku Warszawy jest to Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji m.st. Warszawy Spółka Akcyjna. Odpowiedzialność MPWiK kończy się jednak na głównym zaworze (wodomierzu) budynków, w którym mieszkamy lub mamy lokal, w którym prowadzimy działalność. 

Stan sieci wodociągowej wewnątrz budynku może mieć wpływ na jakoś wody, aczkolwiek – jeśli budynek jest zamieszkany i woda ciągle przepływa przez rury, nie ma powodów do niepokoju. Zaniepokoić nas powinno jeśli woda zmieni kolor (np. stanie się mętna) lub zapach. 

Jeśli mamy wątpliwości co do stanu rur w naszym budynku, najlepiej najpierw skontaktować się z administratorem.  A dopiero później ewentualnie decydować się na badanie wody. 

Aby zrobić badanie, trzeba się zgłosić do Wojewódzkiej Stacji Inspekcji Sanitarnej lub jednego z wykonujących takie testy laboratoriów. Laboratorium powinno nas poinnformować, jak dokonać poboru wody: skąd wodę pobrać, ile jej spuścić, jak umyć kran, jakich butelek użyć do pobrania i transportu. To wszystko ma wpływ na jakość wyniku, który otrzymamy.

Dużo przydatnych informacji o warszawskiej kranówcei można znaleźć na stronie MPWiK >

Jeśli organizacja nie spełnia przewidzianych w umowie wymogów dotyczących korzystania z przedmiotów jednorazowego użytku, wówczas może być wezwana do zaprzestania naruszeń zapisów umowy. Ma na to 14 dni. Jeśli nadal nie zastosuje się do ekologicznych wymogów – grozi jej rozwiązanie umowy z przyczyn leżących po jej stronie. 

Póki co taka sytuacja nie miała miejsca. Także dlatego, że ani Biuro Ochrony Powietrza i Polityki Klimatycznej, ani Centrum Komunikacji Społecznej nie badało przestrzegania przez organizacje pozarządowe tej klauzuli w trakcie realizacji zadań publicznych.