35 lat działań – Fundacja Aktywizacja apeluje: czas na systemowe zmiany
35 lat działań, które zmieniają rzeczywistość. Fundacja Aktywizacja apeluje: czas na systemowe zmiany, które realnie wpływają na włączenie społeczne.
Fundacja Aktywizacja obchodzi jubileusz 35-lecia działalności. Od trzech dekad wspiera osoby z niepełnosprawnościami w budowaniu niezależności i aktywności zawodowej. Ten jubileusz to nie tylko okazja do świętowania, ale przede wszystkim moment na głośne i odpowiedzialne pytanie: dlaczego, mimo lat pracy i tysięcy historii sukcesu, rynek pracy nadal nie jest inkluzywny?
35 lat konsekwencji i innowacji
Fundacja powstała w 1990 roku jako Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo. W kolejnych latach stała się jedną z najbardziej rozpoznawalnych organizacji wspierających osoby z niepełnosprawnościami na rynku pracy. Na swoim koncie ma m.in. wprowadzenie na (głównie otwarty) rynek przeszło 10 tysięcy osób z niepełnosprawnościami, stworzenie pierwszego portalu informacyjnego dla OzN (nagrodę za IdN wręczał nam osobiście Bill Gates!), sieci 404 centrów kształcenia na wsiach, liczne Centra Edukacji i Aktywizacji Zawodowej w całej Polsce czy realizację projektów z zakresu edukacji cyfrowej i aktywizacji społeczno-zawodowej.
W 2025 roku Fundacja otrzymała prestiżową, międzynarodową Zero Project Award za innowacyjny, efektywny model aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami, a w 2016 tytuł Lidera 25-lecia w kategorii „Pracodawca”.
System nadal nie działa – i to trzeba zmienić
Mimo rosnącej świadomości i wysiłków środowiska, rynek pracy wciąż nie jest wystarczająco przyjazny osobom z niepełnosprawnościami. Brakuje prawnych i praktycznych narzędzi wsparcia. Najważniejsze bariery to:
- ustawa o asystencji osobistej, której wciąż nie uchwalono, mimo szerokiego poparcia społecznego,
- system orzeczniczy, który skupia się na deficytach, zamiast na możliwościach,
- pułapka rentowa, przez którą osoby chcące podjąć pracę ryzykują utratę podstawowego bezpieczeństwa socjalnego.
– Wciąż zbyt wielu ludzi wyklucza się z rynku pracy systemowo. Brak ustawy o asystencji osobistej, archaiczne orzecznictwo i tzw. pułapka rentowa sprawiają, że osoby z niepełnosprawnościami są niewystarczająco wspierane lub wręcz karane za samą próbę bycia aktywnymi zawodowo. To absurd, który musimy wspólnie zmienić, bo prawdziwie inkluzywny rynek pracy nie stworzy się sam – mówi Przemysław Żydok, Prezes Zarządu Fundacji Aktywizacja.
Słowa już nie wystarczą – potrzebne są decyzje
W ostatnich tygodniach temat pułapki rentowej i asystencji wrócił do debaty publicznej. Jak podkreślił Łukasz Krasoń, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych:
„Zlikwidowanie pułapki rentowej i stworzenie ustawy o asystencji osobistej w sposób rzeczywisty zwiększy zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami. Nie chodzi o projekty, które ładnie wyglądają na papierze, ale o konkretne rozwiązania systemowe.”
Fundacja w pełni podziela ten głos i apeluje: nie odkładajmy tego na kolejne kadencje. To, co dziś jest polityczną decyzją, dla setek tysięcy osób jest codziennym wyborem między godnością a przetrwaniem.
Patrząc w przyszłość: ku rynkowi pracy, który naprawdę włącza
Dla Fundacji Aktywizacja jubileuszowy rok to nie tylko czas podsumowań, ale również kontynuacja podążania nowym kierunkiem. Fundacja, wspólnie z ponad 50 podmiotami z dużego biznesu, administracji rządowej, branżowych NGO, od dwóch lat buduje przyszłość rynku pracy poprzez Partnerstwo Inclu(vi)sion.
3 grudnia 2025, w Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami odbędzie się kolejna edycja wyjątkowego Kongresu Inclu(vi)sion – wydarzenia, które odważnie stawia pytania o prawdziwe włączenie, podmiotowość i partnerstwo. Towarzyszyć mu będą Wirtualne Targi Pracy, tworząc przestrzeń realnych spotkań między osobami z niepełnosprawnościami a otwartymi pracodawcami. To nie tylko kontynuacja naszej misji. To zapowiedź działań, które wspólnie z innymi podejmujemy, by rynek pracy w Polsce naprawdę się zmienił.
