Publicystyka - ngo.pl

Choć organizacje powstają po to, by działać, to na co dzień muszą spełniać mnóstwo obowiązków. Nie ma wyjścia - trzeba się z tym pogodzić. Pilnie poznawajcie #obowiązkiNGO - łatwiej je wtedy sumiennie i prawidłowo realizować.

Jednym z ważniejszych dokumentów regulujących funkcjonowanie organizacji pozarządowej jest statut. To w nim określone są sposoby podejmowania decyzji, uszczegółowione kompetencje zarządu oraz określone obszary działań. Działanie w zgodzie ze statutem może nie kojarzyć się zbyt często z obowiązkami organizacji, ponieważ częściej jako obowiązki traktujemy coś, co jest nam narzucone z zewnątrz. Tym bardziej jednak warto zwracać uwagę i pamiętać o obowiązku działania w zgodzie z naszym statutem.

Księgowość musi prowadzić każda organizacja bez wyjątku. Oczywiście księgowość stowarzyszenia zwykłego, które za jedyne przychody ma składki, a jego aktywność ogranicza się do 5 spotkań w roku, będzie wyglądała w praktyce inaczej niż księgowość NGO z milionowym budżetem, działającym na co dzień biurem, pracownikami i wieloma projektami. Ale formalnie może być to ta sama księgowość i realizacja tego samego obowiązku. 

Realizując obowiązek prowadzenia księgowości trzeba w pierwszej kolejności zdecydować jaki rodzaj księgowości prowadzimy. Właśnie teraz jest dobry moment na tę decyzję. Do wyboru są dwie opcje. Przeczytajcie więc na początek: Zastanów się nad prowadzeniem lub rezygnacją z uproszczonej ewidencji

Znacie to przysłowie o śmierci i podatkach? Co prawda duża część organizacji pozarządowych nie płaci podatku dochodowego od osób prawnych, ale to nie znaczy, że nie ma żadnych obowiązków wobec administracji skarbowej. Takim podstawowym obowiązkiem jest sporządzanie deklaracji CIT-8. Zobacz koniecznie: CIT-8 obowiązkiem każdej organizacji pozarządowej oraz PDOP (podatek dochodowy od osób prawnych).

A jeśli już o rozliczeniach mowa, to wymieńmy tu kolejny obowiązek związany z dochodami, kwotami, wyliczeniami. Obowiązki sprawozdawcze - mamy ich bez liku. Sprawozdajemy się z realizowanych projektów: w sposób ściśle uregulowany i formalny (w przypadku dotacji z administracji publicznej) lub mniej uregulowany (np. w przypadku dotacji od podmiotów prywatnych). Sporządzamy sprawozdanie finansowe (nie muszą tego robić NGO, które wybrały UEPIK), sprawozdanie fundacji (oczywiście tylko fundacje) i sprawozdanie OPP (tylko organizacje pożytku).

O tych obowiązkach przypominaliśmy już w ubiegłych tygodniach. Nie jest ich mało i na pewno warto poświęcić im szczególną uwagę, ponieważ realizacja tych obowiązków zapewni nam spokojne wejście w kolejny rok. Grudniowe czy przedświąteczne obowiązki to głównie porządki w projektach i księgowości. Mieści się w tym również kontrola rozliczeń z pracownikami (jeśli ich mamy) i kontrahentami. W grudniu warto zastanowić się też nad decyzjami które formalnie dopiero przed nami (w styczniu), ale warto się do nich przygotować wcześniej. Jest też jedno sprawozdanie, które część z nas zostawia właśnie na ostatni miesiąc roku.

Bycie pracodawcą to odpowiedzialność. Organizacja pozarządowa, która staje się pracodawcą bierze na siebie ważne obowiązki związane z zatrudnianiem pracowników czy współpracowników. Obowiązki pojawią się niezależnie od tego czy wynagradzamy w ramach umowy o pracę, czy w oparciu np. o umowy cywilno-prawne. Obowiązki związane z zatrudnianiem zbieramy w dziale: Zatrudnianie w NGO.   

Obowiązki związane z ludźmi nie dotyczą jednak tylko organizacji-pracodawców. NGO-sy, które bazują na pracy wolontariackiej też mają obowiązki! Pamiętajcie o tym - przeczytajcie koniecznie: Obowiązki wobec wolontariuszy.

Niemal co roku pojawiają się nowe regulacje, które zmuszają organizacje pozarządowe do realizacji kolejnych obowiązków. Najnowszą są przepisy dotyczące zgłaszania się do Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych, które dotyczą wszystkich NGO rejestrowanych w KRS. Zobacz wiec koniecznie: Jak NGO zgłasza się do Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych [instrukcja]. 

Nieco starszym obowiązkiem jest RODO. Mimo, że od jego wprowadzenia minęło już trochę czasu, zawsze warto o RODO przypominać. Przeczytaj na początek: Ochrona danych osobowych w NGO. RODO w organizacji pozarządowej w 10 krokach.