Sprzedawcy mogą już rozpocząć podpisywanie umów z NGO, żeby nie marnować żywności
Ustawa o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności weszła w życie 18 września 2019 r. To oznacza, że za kilka miesięcy sprzedawcy, na których ustawa nałożyła określone obowiązki, będę musieli zacząć je realizować. Przypominamy, kto i do czego jest zobowiązany.
Realne wejście w życie ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności rozłożone jest na etapy. Już dziś wszyscy zaangażowani w ten system szykują się do realizacji ustawy. Co ich czeka?
Ustawa (…) zobowiązuje sklepy wielkopowierzchniowe do przekazywania niesprzedanej żywności organizacjom charytatywnym. Chodzi wyłącznie o żywność wciąż dobrą do spożycia, czyli będącą w terminie ważności. Do tej pory tego typu współpraca odbywała się dobrowolnie. W praktyce żywność oddawało nam około tysiąca sklepów. Dzięki nowemu prawu każdy duży, czyli tzw. wielkopowierzchniowy sklep (…) będzie zobligowany do dzielenia się nadwyżkami artykułów spożywczych. Według szacunków Banków Żywności, wejście w życie Ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności pozwoli na uratowanie nawet kilkudziesięciu tys. ton żywności więcej niż dotychczas.
Anna Przetakiewicz Dorota Jezierska (Federacji Polskich Banków Żywności), Na ratunek żywności. Zobacz cały artykuł na ngo.pl.
Z przepisów ustawy korzystają więc organizacje pozarządowe, a za ich pośrednictwem osoby ubogie i znajdujące się w trudnych sytuacjach. Ustawa wprowadza mechanizm, który będzie mobilizował sprzedawców żywności do jej niemarnowania. Nakłada na większe sklepy obowiązek podpisywania umów z NGO-sami i obowiązek nieodpłatnego przekazywania im żywności, przewiduje też kary za marnowanie żywność, która mogła zostać wykorzystana oraz za niepodpisywanie umów.
Sklepy większe i największe
Przepisy wchodzą w życie w dwóch wyraźnie rozgraniczonych etapach. Najpierw będą dotyczyć największych sklepów – o powierzchni powyżej 400 m2.
Fragment art. 17. ustawy wskazujący, kto w pierwszej kolejności będzie zobowiązany do przestrzegania jej przepisów
„podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze w zakresie sprzedaży żywności w jednostce handlu detalicznego lub hurtowego o powierzchni sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym powyżej 400 m2, w której przychody ze sprzedaży środków spożywczych stanowią co najmniej 50% przychodów ze sprzedaży wszystkich towarów”
Po dwóch latach od wejścia w życie przepisów ustawy – czyli we wrześniu 2021 roku – będę musiały się do niej zastosować kolejne sklepy – sklepy o powierzchni powyżej 250 m2.
Podpiszcie umowy do lutego 2020
Ustawa wymaga od sprzedawców podpisywania umów z organizacjami pozarządowymi. Umowy dotyczą „nieodpłatnego przekazywania żywności spełniającej wymogi prawa żywnościowego (…), a nieprzeznaczonej do sprzedaży, w szczególności ze względu na wady wyglądu tej żywności albo jej opakowań, z wyjątkiem napojów alkoholowych (…)”.
W umowie takiej sprzedawcy i organizacje doprecyzowują przede wszystkim jak i kiedy przekazywać będą żywność, jak podzielą się kosztami odbioru i dystrybucji, kiedy NGO może nie przyjąć żywności. Właśnie na takich umowach opierać się będzie cały system. Ustawa zacznie więc realnie działać w momencie, kiedy umowy zaczną być zawierane i realizowane.
Sprzedawcy, którzy nie podpiszą opisanych umów będą musieli zapłacić kary. Kiedy sprzedawcy muszą mieć podpisaną umowę? Termin ten – konkretnie graniczny termin podpisywania pierwszych umów, po wejściu w życie ustawy – wskazuje artykuł 18.
Art. 18 ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności
Sprzedawca żywności jest obowiązany do zawarcia pierwszej umowy, o której mowa w art. 3 ust. 1, w terminie 5 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
Pierwsze umowy trzeba więc będzie podpisać do połowy lutego 2020 r. Oczywiście wcale nie trzeba czekać do nowego roku. Sklepu już dziś powinny zacząć rozglądać się za odpowiednią organizacją pozarządową i próbować porozumieć się w sprawie przekazywania żywności.
Opłaty, kary, sprawozdania - będą działać od marca 2020
Ważne dla systemu wprowadzanego ustawą mechanizmy zawarte są w artykułach od 5 do 14. Artykuły te regulują m.in. system opłat za nieprzekazaną żywność, które trafią do organizacji, opłaty za niewywiązanie się z obowiązku podpisania umowy przez sprzedawców, a także rozbudowany system sprawozdawczości.
Ustawa wskazuje, że artykuły 5-14 wchodzą w życie z opóźnieniem. Formalnie zaczną obowiązywać od 1 marca 2020 r. Jednak ze względu na charakter i treść części z tych przepisów (np. przepisy sprawozdawcze czy dotyczące opłat) realny efekt (sprawozdania, środki z opłat na kontach organizacji) pojawi się na początku 2021 r.
Art. 21 ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 5-14, które wchodzą w życie pierwszego dnia szóstego miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia.
Więcej informacji na temat przepisów ustawy o przeciwdziałaniu marnowania żywności znajdziesz w informacjach:
Źródło: inf. własna poradnik.ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
