Społeczeństwo obywatelskie w Raporcie o stanie miasta 2022
Konsultacje z mieszkańcami, aktywność społeczna młodzieży, budowanie wspólnotowości, rozwój wolontariatu oraz działania na rzecz równego traktowania i różnorodności społecznej - to obszary, które zostały opisane w części Raportu o stanie miasta Warszawa 2022 poświęconej społeczeństwu obywatelskiemu.
Przygotowanie corocznego raportu o stanie gminy jest obowiązkiem ustawowym samorządu. Raport ma prezentować kluczowe obszary funkcjonowania miasta w ujęciu przekrojowym. Wydawany jest od 2018 roku. Od początku osobny rozdział poświęcany jest społeczeństwu obywatelskiemu. W tym roku znalazły się w nim informacje dotyczące konsultacji z mieszkańcami, aktywności społecznej młodzieży, budowania wspólnotowości, rozwoju wolontariatu oraz działań na rzecz równego traktowania i różnorodności społecznej.
Konsultacje z mieszkańcami
W 2022 r. przeprowadzono 80 procesów konsultacji (konsultacji z mieszkańcami i organizacjami pozarządowymi). Procesy te dotyczyły między innymi wprowadzenia stref Tempo 30, opracowania polityki senioralnej, regulaminu parku Skaryszewskiego, działań w domu kultury na Żoliborzu, przygotowania Planu Zrównoważonej Polityki Miejskiej (SUMP), strefy płatnego parkowania na Kamionku i planów zagospodarowania przestrzennego.
Zorganizowano około 250 różnorodnych działań konsultacyjnych: w tym ponad 80 spotkań i warsztatów (również on-line), około 150 punktów konsultacyjnych oraz mobilne punkty konsultacyjne z wykorzystaniem wózka konsultacyjnego.
Najwięcej osób wzięło udział w konsultacjach dotyczących zmian w komunikacji miejskiej po uruchomieniu nowych stacji metra na Bródnie i na Bemowie. oraz w konsultacjach stref Tempo 30.
Najwięcej procesów konsultacyjnych dotyczyło kwestii komunikacyjnych (SPPN, strefy Tempo 30, SUMP, komunikacja miejska), planowania przestrzennego (MPZP) oraz planowania strategicznego (programy i polityki do strategii Warszawa2030)
Aktywność społeczna młodzieży
Raport odnotowuje, że we wrześniu 2022 r. Rada m.st. Warszawy przyjęła politykę młodzieżową m.st. Warszawy. Dokument te wskazuje kierunki, w których miasto powinno się rozwijać, aby młodzi czuli się tu dobrze. Określa priorytety, wartości i zasady, które są kluczowe w pracy z młodzieżą. Są one wytycznymi dla władz miasta, miejskich instytucji i wszystkich podmiotów współpracujących z młodzieżą lub na jej rzecz
W 2022 roku prowadzone były także działania wspierające aktywność młodzieży:
- zrealizowano kolejną edycję projektu edukacji samorządowej młodzieży „Nastolatek w samorządzie”. Podczas 55 warsztatów w 55 placówkach oświatowych dla 7620 osób uczniowskich poruszano tematy dotyczące struktury Warszawy, najważniejszych organów w mieście - Rada m.st. Warszawy i Prezydent m.st. Warszawy, młodzieżowych rad dzielnic i Młodzieżowej Rady m.st. Warszawy, praw i obowiązków uczniowskich oraz narzędzi partycypacji miejskiej.
- odbyła się III edycja kursu „Młodzi w kryzysie”, w ramach którego prowadzone są szkolenia skierowane są do osób pracujących z młodzieżą w wieku 13-26 lat i dotyczą różnych aspektów pomocy młodzieży.
- we współpracy z Fundacją Szkoła Liderów i Fundacją Civis Polonus zrealizowano 6. edycję „Warszawskiej Akademii Młodych Liderów”. Projekt składa się z różnorodnych form szkoleń i mentoringu i nastawiony jest na rozwój młodych liderów (w wieku 13-26 lat) i wsparcie ich w działaniach na rzecz grupy rówieśniczej i najbliższego otoczenia. W 2022 r. akademię ukończyło 26 absolwentów.
Po raz trzeci przyznano także Nagrodę Prezydenta m.st. Warszawy dla osób młodych działających na rzecz społeczeństwa obywatelskiego im. Tadeusza Mazowieckiego. Kapituła konkursu otrzymała 59 zgłoszeń (52 indywidualne oraz 7 grupowych). Podczas uroczystej gali przyznano wyróżnienia oraz nagrody główne w kategoriach wiekowych 15-19 lat i 20-26 lat.
W Raporcie o stanie miasta Warszawa 2022 znalazło się także miejsce dla Młodzieżowej Rady m.st. Warszawy oraz 18 młodzieżowych rad dzielnic.
W 2022 r. młodzieżowe rady były zaangażowane m.in. w:
- powołanie Warszawskiego Rzecznika Praw Uczniowskich i udział w procesie tworzenia tego stanowiska - Młodzieżowa Rada m.st. Warszawy
- organizację Młodzieżowego Budżetu Obywatelskiego na Bielanach - Młodzieżowa Rada Dzielnicy Bielany
- organizację dzielnicowych konferencji samorządów uczniowskich - młodzieżowe rady dzielnic Wawer, Śródmieście i Mokotów
- badanie potrzeb młodzieży w dzielnicy - Młodzieżowa Rada Dzielnicy Targówek
Budowanie wspólnotowości
W 2022 r. w Warszawie podejmowanych było szereg działań i inicjatyw, które miały budować poczucie wspólnoty mieszkanek i mieszkańców stolicy:
- inicjatywa lokalna - w 2022 r. mieszkańcy złożyli 50 wniosków o realizację zadań publicznych w ramach inicjatywy lokalnej. Do realizacji zakwalifikowano 33 projekty, których wspólnym mianownikiem jest integracja i wzmacnianie wspólnot lokalnych, chęć wspólnego działania i lepszego poznania sąsiadów.
- Miejsca Aktywności Lokalnej - w 2022 r. powstały 4 nowe MAL-e: Dzielnia Saska Kępa (Praga-Południe), Przystanek Porajów (Białołęka), Centrum Aktywności Międzypokoleniowej Armii Ludowej 9 (Śródmieście) oraz Polsko-Ukraińskie Centrum Wolska (Wola). Przeprowadzono 14 szkoleń dla animatorów MAL-i (w tym szkolenia budujące kompetencje w pracy z osobami uchodźczymi z Ukrainy) oraz serie spotkań superwizyjnych. W 2022 r. odbyły się także pierwsze „Dni otwarte MAL”, które miały na celu zachęcenie mieszkańców do odwiedzenia MALi i pokazanie, jak działają na co dzień. W wydarzeniu wzięło udział 35 MALi w 17 dzielnicach. W 2022 r. odbyła się 6. Ogólnopolska Konferencja Miejsca Otwarte, służącej wymianie wiedzy, doświadczeń i inspiracji dla prowadzących i działających w miejscach analogicznych do MAL-i w całej Polsce.
- wsparcie oddolnej aktywności mieszkanek i mieszkańców - zorganizowano dwa cykle szkoleń z zakres rozwoju kompetencji społecznych w których wzięło udział 40 osób. 47 inicjatyw sąsiedzkich uzyskało wsparcie organizacyjne i finansowe w ramach projektu „Inicjatywy sąsiedzkie”. W 2022 r. w Warszawie działało 17 partnerstw lokalnych. W ramach działań wspierających zorganizowano 3 spotkania sieciujące na liderów partnerstw oraz zapewniono otwartą ofertę mentoringu. W ramach warszawskich obchodów „Dnia Sąsiada” 75 sąsiedztw z terenu całego miasta zorganizowało różnorodne wydarzenia integracyjne w swoich okolicach.
- portal „Spółdzielnia” - służy nieodpłatnemu udostępnianiu zasobów różnych podmiotów (instytucji, organizacji, osób prywatnych) do organizacji niekomercyjnych działań oddolnych przez mieszkańców/ki Warszawy. W 2022 r. dostępnych było ponad 500 różnorodnych zasobów, np. przedmiotów czy przestrzeni do organizacji wydarzeń. W ramach promocji idei współdzielenia odbyło się 5 otwartych wydarzeń sieciujących osoby i podmioty zaangażowane w działania lokalne.
- działania mające na celu ograniczenie marnotrawstwa żywności - 90 kupców z 6 targowisk przekazało blisko 30 ton niesprzedanych i zdatnych do spożycia warzyw i owoców. Żywność trafiła do organizacji pomocowych. Zbiórki żywności były wspierane przez 80 zaangażowanych w akcję wolontariuszy. Na koniec 2022 roku w warszawie działały 43 jadłodzielnie. 3 z nich powstały w 2022 r. w ramach budżetu obywatelskiego.
Rozwój wolontariatu
W 2022 r. mieliśmy do czynienia z ogromnym zaangażowaniem społecznym warszawianek i warszawiaków działała społecznie na rzecz innych. Ze zrealizowanego przez Urząd ms.t. Warszawy badania wynika, że aż 45,6% badanych deklarowało zaangażowanie w wolontariat w minionym roku*.
Urząd Miasta bada zaangażowanie mieszkańców w wolontariat od 2013 r. Ubiegłoroczny wynik wielokrotnie przewyższa wcześniejsze. Dla porównania w 2021 r. wskaźnik wyniósł 12,2 proc.
Tak wysoki wynik to przede wszystkim efekt zaangażowania we wsparcie przybywających do Warszawy uchodźców z Ukrainy. Mieszkańcy bardzo licznie angażowali się we wsparcie organizacji pozarządowych, instytucji oraz niezwykle licznych inicjatyw oddolnych mających na celu wsparcie uchodźców.
Urząd m.st. Warszawy realizuje projekt „Ochotnicy warszawscy” mający na celu rozwój i promocję wolontariatu w Warszawie. Jednym z najważniejszych elementów projektu „Ochotnicy warszawscy” jest portal www.ochotnicy.waw.pl, na którym każdy organizator wolontariatu może zamieścić ofertę i w ten sposób rekrutować wolontariuszy do swoich działań. W całym 2022 r. zamieszczono aż 385 takich ofert. Średnia liczba ofert dostępnych każdego dnia wynosiła 77. (…)
2 grudnia 2022 r. została zorganizowana Warszawska Gala Wolontariatu. Wzięło w niej udział ponad 120 wolontariuszy z całego miasta. Wydarzenie było jednym z elementów świętowania Międzynarodowego Dnia Wolontariusza. Miasto Stołeczne Warszawa zorganizowało też kampanię społeczną w przestrzeni miejskiej „Wolontariuszko, Wolontariuszy, jestem z Ciebie dumna – Warszawa”, mającą na celu docenienie wyjątkowego zaangażowania mieszkańców stolicy w działania społeczne.
Działania na rzecz równego traktowania i różnorodności społecznej.
W kwietniu 2022 r. Rada m.st. Warszawy przyjęła politykę różnorodności społecznej m.st. Warszawy.
W 2022 r. we współpracy z organizacjami pozarządowymi realizowano wsparcie prawne i psychologiczne dla osób zagrożonych dyskryminacją lub jej doświadczających. Porad prawnych i psychologicznych udzielono 294 osobom.
W Raporcie o stanie miasta uwzględniono także informacje o Centrum Wielokulturowe, działającym przy ulicy Jagiellońskiej 54. (…) 2022 r. był dla Centrum Wielokulturowego rekordowy pod względem liczby osób, które skorzystały z oferowanego im wsparcia. CWW udzieliło prawie 100 tys. informacji i porad.
W Centrum zrealizowano 512 wydarzeń i inicjatyw integracyjnych, w tym 209 zorganizowanych przez podmioty zewnętrzne i 303 organizowanych przez CWW. Odbiorcami tych działań było ponad 10 tys. osób. Przeprowadzono 234 lekcje międzykulturowe dla dzieci i młodzieży z 77 placówek edukacyjnych, a 414 szkoły otrzymały od Centrum pakiety edukacyjne do realizacji edukacji wielokulturowej. 492 osoby, w tym 355 dorosłych oraz 137 dzieci i młodzieży, skorzystały z kursów języka polskiego organizowanych w Centrum. Regularną pracę Centrum wspierało 80 wolontariuszy i 22 praktykantów.
Pełnomocniczka ds. równego traktowania zainicjowała świętowanie w maju Europejskiego Miesiąca Różnorodności - międzynarodowego wydarzenia pod patronatem Komisji Europejskiej. Hasłem przewodnim w 2022 r. było „Budowanie mostów” – pomiędzy osobami, organizacjami i instytucjami, którym bliski jest temat różnorodności i równego traktowania, ale także pomiędzy zróżnicowanymi obszarami włączenia i różnorodności. Miejskie wydarzenia odbywały się pod wspólną nazwą Warszawskiego Miesiąca Różnorodności. Warszawa włączyła się w obchody, organizując konferencje, spektakle, pokazy filmowe i zapraszając do bibliotek, prezentujących literaturę o tematyce równościowej.
W czerwcu 2022 r. pełnomocniczka zainicjowała również obchody Warszawskiego Miesiąca Równości, który nawiązuje do międzynarodowego Miesiąca Dumy. To ważny czas widoczności i solidarności ze społecznością LGBT+, a także promowania idei równości i solidarności. Z tej okazji w czerwcu odbywały się w Warszawie tematyczne wydarzenia kulturalne i akcje solidarnościowe.
W grudniu 2022 r. zorganizowany został Warszawski Tydzień Praw Człowieka. Wydarzenie to nawiązywało do Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka obchodzonego corocznie 10 grudnia. Zorganizowany został cykl działań o charakterze edukacyjno-informacyjnym z zakresu upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka.
Raport do pobrania
Raport o stanie miasta Warszawa 2022 można pobrać ze strony: https://um.warszawa.pl/waw/strategia/raport-o-stanie-miasta. Są tam także dostępne raporty z lat poprzednich.
Nowością w tegorocznym Raporcie jest cyfrowy dodatek w postaci interaktywnych tablic, na których można przeglądać wybrane dane z lat 2018-2022.
Źródło: UM st. Warszawy
Skorzystaj ze Stołecznego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych
(22) 828 91 23