13 marca 2024 r. Przewodnicząca Komitetu ds. Pożytku Publicznego Agnieszka Buczyńska odwołała Wojciecha Kaczmarczyka ze stanowiska dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Audyt przeprowadzony w instytucie dotyczył tylko jednego programu i wykazał ponad 20 nieprawidłowości i uchybień. Wkrótce minister ogłosi konkurs na dyrektora NIW-CRSO. Do tego czasu instytutem pokieruje Michał Braun.
Każda próba sabotowania lub osłabienia organizacji społecznych przez polityków, którzy grali nieczysto, to w mojej ocenie bezpośredni atak na serce naszej demokracji
– mówiła podczas konferencji prasowej A. Buczyńska.
Efekty kontroli w NIW-CRSO
Zgodnie z przepisami* Przewodniczący Komitetu ds. Pożytku Publicznego odwołuje dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego przed upływem kadencji w przypadku stwierdzenia działania niezgodnego z prawem, zasadami rzetelności, gospodarności i celowości.
7 lutego 2024 r. Minister ds. Społeczeństwa Obywatelskiego i Przewodnicząca Komitetu ds. Pożytku Publicznego Agnieszka Buczyńska wszczęła kontrolę w zakresie przeprowadzania i prawidłowości stosowania procedur konkursowych Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich PROO na lata 2018-2030 Edycja 2024.
Kontrola w NIW-CRSO badała tylko wycinek działalności tego podmiotu i wykazała działania niezgodne z prawem, zasadami rzetelności, gospodarności i celowości (przesłanki z ustawy). Stwierdzono ponad 20 nieprawidłowości i uchybień:
- w edycji 2023 jednego z programów NIW-CRSO grantu nie otrzymała organizacja, która zgodnie z decyzją panelu ekspertów powinna go otrzymać; to powinna być jedyna wiążącą podstawa przyznania grantu,
- stronniczość poprzez podnoszenie lub obniżanie punktacji wybranym wnioskom,
- przyznawanie dodatkowych punktów za aspekty, które nie podlegały ocenie,
- brak regulacji wewnętrznych, które dotyczyły procedur rozliczania dotacji,
- brak wystarczającej kontroli nad składanymi przez ekspertów oświadczeniami o bezstronności,
- brak procedur, które dotyczą badania konfliktu interesów ekspertów zaangażowanych do oceny wniosków,
- brak kontroli rozliczania dotacji,
- nieudokumentowane losowania ekspertów wybranych do oceny wniosków i do panelu ekspertów.
Uchybienia w rozliczaniu dotacji programów NIW – CRSO stwierdziła także kontrola prowadzona przez KPRM za rządów Premiera Mateusza Morawieckiego (wystąpienie pokontrolne z dnia 13 września 2023 r. podpisane przez Marka Kuchcińskiego). Polecono wyeliminowanie nieprawidłowości w ciągu 90 dni od dnia doręczenia wystąpienia pokontrolnego, co – jak wynika z wniosków z ostatniej kontroli – nie nastąpiło.
Organizacje społeczne stoją na pierwszej linii walki z wszelkiego rodzaju niesprawiedliwością, ubóstwem, zmianami klimatycznymi i dyskryminacją. Bez nich Polska byłaby krajem mniej solidarnym, mniej sprawiedliwym i bardziej obojętnym na losy swoich obywateli
– przyznała Minister ds. Społeczeństwa Obywatelskiego.
Nowe władze Narodowego Instytutu Wolności
Wkrótce minister Agnieszka Buczyńska ogłosi konkurs na dyrektora NIW-CRSO. Do tego czasu instytutem pokieruje Michał Braun, doświadczony samorządowiec z ponad piętnastoletnim doświadczeniem w organizacjach pozarządowych.
Niebawem ogłoszę konkurs na stanowisko dyrektora NIW. Zasady konkursu będą jasne i dostępne publicznie. Każdy będzie mógł zapoznać się z kryteriami wyboru. Zapewniam, że przy wyborze nowego dyrektora kluczowe będzie doświadczenie w zarządzaniu w sektorze publicznym i organizacjach pozarządowych, a także zrozumienie dla misji i celów NIW – zapowiedziała Minister Agnieszka Buczyńska.
Michał Braun to ekspert i praktyk w dziedzinie partycypacji publicznej, samorządu i III Sektora. Od 3 stycznia 2024 zatrudniony był w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów jako główny koordynator w zespole obsługi merytorycznego Minister ds. Społeczeństwa Obywatelskiego Agnieszki Buczyńskiej. W styczniu pełnił funkcję przewodniczącego Rady NIW.
Absolwent Europeistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Akademii Managerów III Sektora Collegium Civitas, 26 Szkoły Liderów Politycznych, Pracowni Samorządowej Fundacji Batorego i Szkoły Reprezentacji III Sektora. Uczestnik program Young Elected Politicians Europejskiego Komitetu Regionów. Finalista nagród Innovation in Politics Award oraz EduInspirator.
W latach 2019 – 2024 pełnił funkcję radnego w Radzie Miasta Kielce. Członek Miejskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego (wcześniej jej także jej przewodniczył) i krajowej Rady Działalności Pożytku Publicznego.
Michał Braun ma 39 lat.
*art. 6 § 2 Ustawy punkt 3 o Narodowym Instytucie Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Dz.U. z 2017 r. poz. 1909 (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1618).