Inne powstanie warszawskie. 9 sierpnia 1915, poniedziałek. Jak tworzono szkoły wyższe
Do Warszawy, na czele wojska, wjeżdża ks. Leopold Bawarski. Po raz kolejny organizuje się poczta obywatelska, ostatecznie tworzy się Wydział Oświecenia.
W cyklu „Inne powstanie warszawskie” wracamy pamięcią do sierpnia z 1915 roku, choć w naszej opowieści cofamy się też do sierpnia 1914, bo wtedy, w momencie wybuchu I wojny światowej, rozpoczęto wiele prac społecznych – zaczęto działania, które umożliwiły to, co wydarzyło się w Warszawie w roku 1915. Czas, gdy społecznicy wzięli władzę w swoje ręce.
„Dziennik” prowadzimy, opierając się głównie na doniesieniach prasowych, i oczywiście po swojemu je komentując.
Zapraszamy do wspólnego śledzenia wydarzeń z sierpnia 1915.
W Kurjerze Warszawskim (wydanie poranne) czytamy: „Komitet obywatelski powierzył komisji szkół wyższych zorganizowanie w możliwie krótkim czasie wykładów normalnych politechnicznych i do tego celu przeznaczył gmachy politechniki. Wykłady mają się rozpocząć z początkiem zbliżającego się roku akademickiego”.
W innym zaś miejscu „Internat dla kobiet. Utratę ognisk domowych pragnie łagodzić nasze chrześcijańskie Tow. ochrony kobiet, otwierając domy, schroniska, internaty dla uczciwych kobiet pracujących w różnych dzielnicach miasta. Obecnie oddział ochrony kobiet w parafji Wszystkich Świętych otwiera internat dla dziewcząt i kobiet młodych, z pierwszeństwem dla pracownic fabryk i zakładów miejscowych. Za skromną opłatę znajdą one tam wspólne mieszkanie umeblowane, schludne, słoneczne, posiłek ranny i wieczorny, a jednocześnie radę, opiekę pomoc siostrzaną ze strony opiekunek. Zgłoszenia osób, pragnących znaleźć pomieszczenie w internacie, który nosić będzie nazwę „Domu św. Emilji", przyjmowane są codziennie (…) przy ul. Srebrnej No 2, m. 6”.
Warto wiedzieć:
Jak organizacje stworzyły szkoły wyższe
Jak czytamy w sprawozdaniu Towarzystwa Kursów Naukowych (T.K.N. – organizacji, której poprzedniczką był słynny Uniwersytet Latający), na zorganizowanym 14 stycznia 1915 r. zebraniu „Komisji Szkół Wyższych” zgromadzono „prócz wszystkich Wydziałów T.K.N. i Zarządu następujące organizacje: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, Towarzystwo Popierania Pracy Społecznej, Towarzystwo Ogrodnicze, Stowarzyszenie Techników, Koło Chemików, Kursy Przemysłowo-rolnicze, Kursy Handlowe im. Zielińskiego, Koło Matematyczno-fizyczne, Towarzystwo Weterynarskie Warszawskie, Wydział Leśny Centr. Tow. Roln., Towarzystwo Farmaceutyczne, Towarzystwo Prawników, Towarzystwo Lekarskie i inne. (…) Praca Komisyi Szkół Wyższych trwała około 8 miesięcy i zajmowała zgórą 150 spółpracowników. (…) Wykończenie prac Komisji wypadło w sierpniu 1915 r., właśnie w czasie ustąpienia Rosjan z kraju”.
W momencie gdy przy Komitecie Obywatelskim powstał Wydział Oświatowy z Sekcją szkół wyższych, przesłano jej prace Komisji i wysłano do niej delegatów. Tak oto zbiorowym wysiłkiem udało się przygotować otwarcie polskich uczelni wyższych jeszcze w 1915 roku.
CDN...
Źródło: informacja własna ngo.pl